بررسي ميزان همخواني راديولوژيست‌ها در اندازه‌گيري ابعاد استخوان آلويول در كليشه‌هاي توموگرافي پيش از درمان ايمپلنت

بيان مساله: با وجود استفاده از روش‌هاي تصوير برداري براي اهداف تشخيصي در درمان‌هاي ايمپلنت، تفسير و اندازه‌گيري اين نگاره ها همواره بر پايه ي معيارهاي ذهني انجام مي‌گيرد. بنابراين، در صورت وجود تفاوت‌هاي زياد ميان مشاهده‌گران در تفسير نگاره هاي پرتونگاري، نتايج درمان تحت اثر قرار خواهند گرفت. هدف: اين پژوهش با هدف تعيين ميزان همخواني راديولوژيست‌ها در اندازه‌گيري ابعاد استخوان آلويول در كليشه‌هاي توموگرافي پيش از درمان ايمپلنت انجام شد. مواد و روش: در اين پژوهش تشخيصي- مشاهده‌اي، 30 كليشه ي توموگرافي ديجيتال از نواحي تحت درمان ايمپلنت در بيماران مراجعه كننده به يك درمانگاه ايمپلنت انتخاب و پس از نمايش بر روي مانيتور توسط چهار راديولوژيست فك و صورت با استفاده از نرم‌افزار ديگورا (Digora for windows) تفسير شدند. طول و عرض استخوان در محل جاي گذاري ايمپلنت با استفاده از اين نرم‌افزار اندازه‌گيري و ثبت گرديد. داده‌ها با استفاده از آزمون واريانس براي مقادير تكراري و آزمون تي زوج براي مقايسه ي دو به دوي متغيرهاي زوجي واكاوي شدند. يافته‌ها: ميزان ميانگين طول استخوان آلويول اندازه گيري شده توسط راديولوژيست ها به ترتيب برابر با 33/30، 48/31، 63/30 و 8/30 و براي عرض استخوان برابر با 0/12، 63/11، 13/12 و 82/7 بود. در مورد اندازه گيري عرض ها اختلاف معنادار ديده شد (0001/0 p < ) و ميزان همخواني بر پايه ي اختلاف كمتر از 1 ميلي متر، 3/3 تا 40 درصد و اختلاف كمتر از 2 ميلي متر، 10 تا 3/73 درصد بود. در اندازه گيري طول ها اختلاف معناداري ديده نشد. هر چند ميزان همخواني هر دو راديولوژيست بر پايه ي اختلاف كمتر از يك ميلي متر، 7/16 تا 3/33 درصد و اختلاف كمتر از 2 ميلي متر، 3/33 تا 60 درصد بود. مشاهده‌گران همخواني بيشتري در تعيين طول استخوان آلويول در مقايسه با عرض آن داشته‌اند. نتيجه‌گيري: نتايج پژوهش كنوني نشان داد، كه مشاهده‌گران همخواني چندان بالايي در اندازه‌گيري طول و عرض استخوان آلويول در نگاره هاي توموگرافي نداشته‌اند. همچنين، ميزان همخواني برآورد شده در پيش‌بيني طول استخوان آلويول بيشتر از عرض آنها بوده است. بنابراين پيشنهاد مي شود از روش هاي غير از توموگرافي براي بررسي ها استفاده شود. واژگان كليدي: ميزان همخواني، طول و عرض استخوان در محل قرارگيري ايمپلنت، تصوير برداري توموگرافي

Statement of Problem: Different imaging modalities are used for diagnostic objectives in implant treatment and the results are interpreted using individual subjective measurements. The significant differences among the observersʹ interpretation may result in various treatment outcomes. Purpose: The present study was done to assess the radiologistsʹ agreement on measurement of alveolar bone dimensions in tomographies before implant surgeries. Materials and Method: In this observational diagnostic study, 30 digital conventional tomography images in a dental implant clinic were displayed on a monitor and four observers assessed them using "Digora for windows" software. The length and width of the alveolar bone in the implant recipient site were determined by the observers independently. The data were analyzed using paired T-Test and variance for repeated measures. Results: The means of the predicted length of the alveolar bone were 30.33, 31.48, 30.63 and 30.8 mm and those for the width were 12.0, 11.63, 12.13 and 7.82 mm, as estimated by each observer. The mean predicted value for the width of the implant recipient site was significantly different among observers ( p < 0.0001), but no significant difference was found for length. The observersʹ agreement in width assessment with 1mm difference was 3.3% to 40% and 10% to 73.3% with 2mm difference. The observersʹ agreement in the length detection was 16.7% to 33.3% with 1 mm difference and 33.3% to 60% within 2 mm difference. A higher observer agreement was found in the prediction of the alveolar bone length compared to the width. Conclusion: The results of the study show that the observersʹ agreement on detecting the alveolar bone length and width in the implant recipient site is not acceptable. However, a slightly higher agreement was estimated for the length of the alveolar bone as compared to the width.