Conception beauvoirienne de la psychanalyse freudienne

در جريان تحقيقات خود در رابطه با موضوع پايان نامه كه بررسي تكنيك رمان نويسي در آثار سيمون دو بووآر بوده است، متوجه دوگانگي و تناقضي شديم كه نويسنده ما در دريافت روانكاوي فرويد از خود نشان داده است. بووآر در كتاب جنس دوم به بررسي روانكاوي پرداخت. او در اين اثر ضرورت اصلاح و بازنگري تيوري هاي روانكاوانه را از ديدگاه فمينستي مطرح ساخت. فراگيري رمز و راز زنانگي مانع مي شود كه زن بتواند از امكانات و ماهيت طبيعي خود فراتر برود. او تمايل دارد كه نهادي كارگزار (sujet) باشد ولي به نهادي كارپذير (objet) مبدل مي شود. نزد زن يك جهش وجودي به چشم مي خورد كه البته عيني و ملموس نمي شود و در حد انتزاع باقي مي ماند، يك تمايل انتزاعي براي آزادي و استقلال طلبي. بووآر پيشداوري و حكم هاي انعطاف ناپذير روانكاوانه را از سوي مردان مورد انتقاد قرار مي دهد ـ به ويژه نزد فرويد ـ كه در آن زن رويه منفي مرد به شمار مي آيد. بووآر اين روش را كه در آن جنسيت همچون يك داده گريزناپذيرست به وضوح رد مي كند. هر چند كه انتقادات بووآر در اين باب فراوان است، ولي اين امر سبب نمي شود كه او مسايل روانكاوي را به كلي رد كند، بلكه نياز به يك بازنگري در بخشي از اين مسايل را ضروري مي داند: ميان ديدگاه روانكاوانه و چشم انداز اصول اعتقادي اگزيستانسياليسم كه مورد پذيرش بووآر است، او در رابطه با بخشي از موارد روانكاوي با فرويد هم عقيده است ولي در خصوص تفسير آن قضايا با وي اختلاف نظر دارد. ما در اين مقاله سعي كرده ايم تا بازنگري مسايل روانكاوي را از ديدگاه بووآر روشن سازيم.

Dans le contexte de nos recherches sur la technique du roman dans l’œuvre de Simone de Beauvoir, nous avons relevé que par rapport à la psychanalyse freudienne notre auteur était en contradiction avec lui-même. Elle avait entrepris dans Le Deuxième Sexe un travail sur la psychanalyse. Elle y évoque la nécessité de refondre les théories psychanalytiques d’un point de vue féministe. L’apprentissage de la féminité empêche la femme de s’affirmer comme transcendante. Elle se voudrait sujet, mais elle se fait objet. On trouve chez elle un élan existentiel non concrétisé, un désir abstrait de liberté et de l’autonomie. Beauvoir critique le parti pris masculin des psychanalystes – surtout chez Freud – où la femme est conçue comme l’envers négatif de l’homme. Elle rejette clairement cette méthode qui pose la sexualité comme une donnée irréductible. Si nombreuses que soient ces critiques, elles n’aboutissent pas à un rejet total de la psychanalyse, mais à une reprise partielle : entre le point de vue psychanalytique et la perspective de la morale existentialiste que Beauvoir adopte, elle s’accorde avec Freud sur un certain nombre de faits mais elle se trouve en désaccord sur leur interprétation. Nous avons essayé de jeter une certaine lumière sur cette réinterprétation de la psychanalyse du point de vue de Beauvoir.