L’analyse de la dichotomie symbolique de « l’eau » bachelardienne dans quelques poèmes de Sohrâb Sépéhri et Forough Farrokhzad

به سختي مي‌توان توانايي فزاينده نمادهاي مختلف را كه ريشه در تخيلي عميق و بارور دارند، در چارچوب مباحثي مانند نژاد نسل‌هاي گوناگون بشري و مرزهاي قراردادي قارهها و كشورها مهار كرد. نماد، زاييده دنيايي است كه با آنچه در واقعيت‌ها و يا مشهودات فرعي روزمره مي‌توان يافت بسيار متفاوت است. نماد تاريخ بشريت را درمي نوردد و خود را اسير محدوديت‌هاي عقلاني و مادي ناشي از ذهني علم‌گرا و تجربي نميداند. دو جنبه مثبت و منفيِ نماد باعث آشكار شدن زوايايِ پنهاني مي‌شوند كه از ادراكات جسماني بشر خارج است و تنها به ياري ضمير ناخودآگاه مي‌توان به آن‌ها دست يافت. حال تصور كنيم كه خاستگاه اصلي نمادها برگرفته از تخيلي باشد كه نتيجه آن ناشي از تعامل ذهن ناخود آگاه و عناصر بدوي و طبيعي است. در چنين حالتي، آيا به‌ اندازه‌اي موثر و معنادار هستند كه بتوانند پرده از آن چيزي بردارند كه، در واقع، در پشت نقاب خردگرا، خود را در پنهان‌ترين زواياي ضمير ناخودآگاهمان مستور كرده است؟ نماد پاسخگوي نيازهاي اساسي انسان است كه از وراي آن، ابتدا دنياي تخيل خود و به دنبال آن تفكر نمادينش را به تصوير ميكشد. نماد امكان مواجهه انسان را با مسايل اساسي مانند زندگي ، مرگ و سرنوشت و يا مباحثي در باب مقدسات، امور دنيوي، مشروعيات و محرمات را فراهم مي‌سازد. از نظر باشلار، عنصر آب غالباً توجيه‌ و يا تفسير كننده چنين تفكري است. در واقع، آب عنصري است كه كلافي از همه جنبههاي نمادين به دور آن تنيده شده است. تلاش اين پژوهش بر آن است تا با تكيه بر نظريه‌هاي باشلار، به بررسي دوگانگي نمادين عنصر آب در آثار دو شاعر فارسي زبان، سهراب سپهري و فروغ فرخزاد، بپردازد.

Ni les races, ni les générations, ni les frontières conventionnelles déterminant les limites géographiques de chaque continent et pays ne peuvent arrêter le pouvoir extensif des symbolisations différentes, dont les prémices naissent d’une imagination profonde et fertile. Le symbole reste toujours au seuil d’un univers très différent de ce que l’on reçoit des réalités quotidiennes et visibles ; il parcourt l’histoire humaine et ne connaît jamais les limites rationnelles et objectives d’un esprit scientifique ou positif. Les deux côtés négatif et positif de la symbolique dévoilent l’invisible qui n’est pas atteint par nos sensations corporelles mais, par notre inconscient. Imaginons que les fondements de ces symboles se trouvent dans une imagination dont le résultat est le produit de la transaction entre l’inconscient et les matières primitives et naturelles. A quel point deviendront-elles fortes, profondes et aptes à démasquer ce qui existe en réalité derrière notre masque rationnel, dans les angles les plus cachés de l’inconscient ? Le symbole constitue l’un des besoins fondamentaux de l’être humain grâce auquel, il exprime son imaginaire et sa pensée symbolique. Il lui permet d’affronter les problématiques majeures de la vie, de la mort et du devenir comme celles du sacré, du profane, de la légitimité et de l’interdit. L’eau est souvent le vecteur sinon l’interprète de cette pensée. En réalité, l’eau est l’élément autour duquel se dévide l’écheveau de toutes les portées symboliques. Dans ce travail de recherche, nous inspirant des théories bachelardiennes, nous avons l’intention d’aborder la dichotomie symbolique de l’eau et d’analyser cet item dans les œuvres poétiques de deux poètes persans : Sohrâb Sépéhri et Forough Farrokhzad