مقايسه ي پرتونگاري معمولي و ديجيتال در تشخيص آسيب هاي پري اپيكال ايجاد شده در منديبول خشك انسان

بيان مساله: روش هاي پرتونگاري كاربردي گسترده در دندانپزشكي دارد. يكي از كاربردهاي آن، تشخيص آسيب هاي پري آپيكال است. گيرنده هاي پرتونگاري معمولي داراي دشواري هايي، مانند، اندازه ي پرتو دريافتي بالا و نياز به تجهيزات جانبي هستند. پرتونگاري ديجيتال به عنوان روشي جديد موجب دگرگوني در پرتونگاري دنداني گرديده است. افزون بر برتري هاي فراوان آن (كاهش اندازه ي پرتو دريافتي بيمار، حذف مراحل ظهور و ثبوت و تاريكخانه و اشكالات مربوط به آن و...) داراي قابليت هايي است، كه با استفاده از نرم افزارهاي رايانه اي مي تواند به تشخيص درست تر كمك كند. هدف: هدف از اين بررسي، مقايسه ي روش ديجيتال با استفاده از قابليت هاي آن با پرتونگاري معمولي در تشخيص آسيب هاي پري آپيكال ايجاد شده در منديبل خشك انسان بود. مواد و روش: در اين پژوهش، تجربي- آزمايشگاهي با استفاده از دندان هاي موجود بر روي جمجمه ي خشك در آغاز، 50 آسيب مصنوعي در زير اپكس دندان ها ايجاد شد. از اين آسيب ها با دو روش معمولي و ديجيتال تصويربرداري و تصويرهاي به دست آمده به وسيله ي راديولوژيست خوانده شده و مقايسه گرديد. در پرتونگاري ديجيتال، از دو قابليت ويژه ي تصويربرداري شامل، بزرگنمايي (Zooming) و تغيير كنتراست- دانسيته درنرم افزار Cygnus media استفاده شد. كه افزون بر مقايسه ي پرتونگاري معمولي و ديجيتال، كارايي اين قابليت ها در تشخيص درست آسيب هاي پري آپيكال نيز، با يكديگر مقايسه شد. داده ها با استفاده از آزمون مجذور كاي واكاوي گرديدند. يافته ها: يافته ها نشان داد، كه ميانگين درصد تشخيص درست آسيب هاي پري آپيكال با روش ديجيتال و قابليت تغيير دانسيته- كنتراست، 66 درصد و با روش ديجيتال و قابليت تغيير بزرگنمايي 40 درصد و با روش معمولي 39 درصد بود و آزمون مجذور كاي نشان داد، كه قابليت تغيير دانسيته- كنتراست نسبت به دو روش ديگر در تشخيص درست آسيب هاي پري آپيكال تفاوتي معنادار دارد (001/0 p ). نتيجه گيري: در بررسي انجام شده، ميان روش هاي تغيير دانسيته- كنتراست و بزرگنمايي در پرتونگاري ديجيتال و معمولي، روش تغيير دانسيته ـ كنتراست در تشخيص درست آسيب هاي پري اپيكال از دقت بيشتر برخوردار است.

Statement of Problem: One of the most important roles of dental radiographies is periapical lesion diagnosis. Conventionl radiographs have some problems such as need of high dose exposure or special equipments. Digital radiography as a new method in dentistry has made a great revolution. Decrease in exposure dose, no need for dark room and other options that can facilitate the diagnosis are among their advantages. Purpose: The aim of this study was to compare the digital and conventional radiography in diagnosis of preapical lesions in dry human mandible. Materials and method: In this experimental study, the skull mounted teeth with 50 constructed preapical lesions were evaluated using conventional and digital radiography. The radiographs of the artificial lesions at the apexes were investigated by two expert radiologists. In this study the zooming as well as contrast and density changes of digital radiographs in Cygnus media software, were recorded. Data were analyzed using chi square test. Results: According to the findings, the mean of correct diagnosis of periapical lesions were: 66% for density-contrast change with digital method, 40% for digital zooming, and 39% for conventional method. According to chi square test there was a significant difference between the first method (contrast- density change) with the other two methods (p < 0.001). Conclusion: In this evaluation, among three different radiographic methods used, digital radiography with the ability of changing density and contrast was superior and more accurate than conventional radiography and zooming methods in diagnosis of the lesion’s size. Key words: Periapical lesions, Digital radiography, Conventional radigraphy