بهبود كيفيت تشخيصي كليشه هاي پري اپيكال تيره با استفاده از روش ديجيتال غير مستقيم و محلول هاي روشن كننده

بيان مساله: گاهي به علت ظهور و يا پرتوگيري زياد عكس ها بيش از اندازه تيره مي شود. اگر بتوان چگالي فيلم هاي تيره رابه كمك محلول روشن كننده و يا روش ديجيتال غير مستقيم كاهش داد نياز به پرتوگيري دوباره ي بيمار نخواهد بود. هدف: هدف از انجام اين پژوهش مقايسه ي روش ديجيتال غيرمستقيم و محلول هاي روشن كننده در برگشت كيفيت تشخيصي پرتونگاري هاي تيره بود. مواد و روش: در اين بررسي تجربي، با استفاده از مدل آزمايشگاهي (فانتوم) موجود در بخش راديولوژي، شمار 50 پرتونگاري پري اپيكال به روش نيمساز از نواحي گوناگون دنداني فك بالا و پايين فراهم شد. از هر ناحيه، در آغاز، با زمان تابش استاندارد مشخص شده تصويرهاي شاهد فراهم شد، كه از كيفيت تشخيصي مناسب برخوردار بود. سپس، زمان تابش 5/1 برابر گرديد تا تصويرها تيره شود. نمونه هاي تيره به وسيله ي محلول روشن كننده و روش ديجيتال غير مستقيم اصلاح و بررسي شد. در روش ديجيتال، تصوير فيلم تيره و فيلم شاهد به وسيله ي اسكنر به رايانه وارد شد و با استفاده از برنامه ي فتوشاپ، اصلاح شد. سپس، فيلم هاي تيره با محلول روشن كننده، پردازش و روشن شد. با استفاده از پرسشنامه ي آماده شده، نمره هايي از 1 تا 4 توسط سه نفر از دستياران راديولوژي به نواحي گوناگون كالبدي مشخص شده، در تصويرها بر پايه ي كيفيت آنها داده شد. داده ها گردآوري شده و به كمك آزمون هاي فريدمن و ويل كاكسون واكاوي آماري شدند. يافته ها: ميان كيفيت تشخيصي تصويرهاي تيره و گروه هاي ديگر اختلافي معنادار وجود داشت (001/0 > p ). كيفيت تصويرهاي تيره با استفاده از محلول روشن كننده و روش ديجيتال غيرمستقيم بهبود يافته و از گروه شاهد بهتر بود. ميانگين نمره هاي داده شده به كيفيت تشخيصي تصويرهاي روشن شده با محلول بيشتر از تصويرهاي روشن شده ديجيتالي بود. نتيجه گيري: با استفاده از روش ديجيتال غيرمستقيم و محلول روشن كننده مي توان كيفيت تشخيصي تصويرهاي تيره را بهبود بخشيد و نيازي به پرتوگيري دوباره ي بيمار نيست. استفاده از محلول هاي روشن كننده در اين روند بهتر از روش ديجيتال مي باشد.

Statement of Problem: Occasianally, due to overexposure or overdevelopment, radiographs become darken. There is two way for imporoving the diagnostic quality of these radiographs. One is using lightening agents and the other is indirect digital radiography. Purpose: The aim of this research was to evaluate and compare the diagnostic quality of dark radiographs after using lightening solutions and indirect digital radiography. Materials and Method: For this experimental study, a dentulous phantom in the department of radiology was used. With bisecting angle technique, 50 Periapical radiographs were prepared from different dentulous areas of the maxilla and mandibule. The control radiographs were prepared using standard technique. For obtaining test radiographs, the exposure time was increased by 1.5 times for each area to produce dark radiographs, The test and control radiographs were scaned and saved. The test radigraphs were lightend once with ligtening solution and then they were lightened using photoshap program. Three trained postgraduate students were assigned to evaluate the radiographs in all five groups of images by giving grades to different anatomic parts based on their qualities. The data were statistically analysed using Friedman and Wilcoxon tests. Results: There were statistically significant differences between dark radiographs and the other four groups ( p < 0.001). Diagnostic quality of dark radiographs was improved by using lightening solution or indirect digital radiography. The mean score devoted to diagnosis quality of images lightened by lightening solution was more than those by indirect digital technique. Conclusion: By using lightening solution or indirect digital radiography, the diagnostic quality of darken radiographs can be improved, so there will be no need for repetition and this will prevent patients from excess exposure to irradiation. Lightening solutions are more effetive than indirect digital technique. Key word: Indirect digital radiography, Density, Lightening solution, Periapical film