گوناگوني كالبدي كانال دندان مولر دوم فك بالا

بيان مساله: از عمده ترين دلايل ناموفق بودن درمان ريشه وجود كانال هاي درمان نشده (Missed Canals) است. بروز چنين مشكلي، معمولاً از نا آگاهي و شناخت ناكافي دندانپزشك از كالبد كانال سرچشمه مي گيرد. هر دندان داراي ويژگي هاي منحصر به فردي است، كه با بررسي دقيق پرتونگاري از زاويه هاي گوناگون، تا اندازه اي ارزيابي شدني است. هدف: هدف از اين پژوهش، بررسي گوناگوني كالبدي كانال ها در دندان هاي مولر دوم ماگزيلا در شهر مشهد در يك بازه ي زماني يك ساله به روش شفاف سازي بود. مواد و روش: در اين بررسي توصيفي، شمار 103 دندان مولر دوم كشيده شده از فك بالاي افراد بزرگسال از مناطق گوناگون سطح شهر مشهد در سال 1385 برگزيده شد. براي دكلسيفيكاسيون، دندان ها به مدت 24 ساعت در اسيد كلريدريك 10 درصد گذاشته شده و 12 ساعت با آب جاري شسته و در الكل 70 تا 100 درصد آبگيري و در پايان، دندان ها به مدت سه ساعت در تركيب متيل ساليسيلات و الكل مطلق، براي شفاف سازي قرار گرفتند. رنگ متيلن بلوي دو درصد دركانال ها تزريق و بي درنگ، با بزرگنمايي هشت برابر، كالبدشناسي كانال ها، بر پايه ي گروه بندي ورتوچي (Vertucci) بررسي گرديدند. يافته ها: گونه هاي متفاوت كانال در ريشه ي مزيوباكال مولردوم فك بالا عبارت بودند از 7/45 درصد گروه I، 5/16 درصد گروه II، 8/5 درصد گروه III، 6/12درصد گروه IV، 9/6 درصد گروه V، 9/4 درصد گروه VI، 9/3 درصد گروه VII مشاهده شد. در دو دندان، ريشه ي ديستوباكال و پالاتال فيوژن شده و كانال C-Shape بود. دو دندان نيز، تنها يك ريشه ي پالاتال و باكال داشتند. بنابراين، در ريشه ي ديستوباكال، 96 درصد گروه I و در ريشه ي پالاتال، 98 درصد گروه I، مشاهده گرديد. در ريشه ي مزيوباكال دندان مولر دوم، كانال گروه اضافي در 5/52 درصد موارد مشاهده گرديد. نتيجه گيري : با توجه به درصد بالاي وجود كانال اضافي در ريشه ي مزيوباكال مولر دوم بالا، بايد همانند مولر نخست، با بررسي دقيق پرتونگاري و باليني به دنبال يافتن كانال چهارم بود. در غير اين صورت، شمار موارد شكست درمان افزايش مي يابد.

Statement of problem: Missed canal is one of the main reasons of the failure of root canal therapy. Poor knowledge of root canal anatomy may result in this problem. Each tooth has specific anatomical characteristics which could relatively be assessed by radiography. Purpose: This study aimed to survey the variety of second maxillary molar root canal anatomy in Mashhad population. Materials and Methods: In this descriptive study, 103 human adult second maxillary molar extracted in different districts in Mashhad were chosen. After preparation of the access cavity, the teeth were embedded in Naocl 5.25% for resolution of the pulp tissue. For decalcification, the teeth were soaked in HCL 10% for 24 hours and washed in running water for 12 hours. They were dehydrated in alcohol 70-100% and finally cleared by Methylsalicylate and pure alcohol after 3 hours of soaking. Methylen blue 2% was injected to the canals and immediately evaluated with 8x magnification. The root canals were classified by Vertucci category. Results: Different types of canals in mesiobuccal root were as follows: 45.7% type I, 16.5% type II, 5.8% type III , 12.6% type IV, 6.9% type V, 4.9% type VI and 3.9% type VII. In two teeth, the distobuccal and palatal root were fused, having a C-Shaped canal, and 2 teeth had only two roots (buccal and palatal). Therefore, type I was seen 96% and 98% in the distobuccal and palatal roots, respectively. Conclusion: Due to the high prevalence of extra canal in the mesiobuccal root of the second maxillary molar (52.5%), the clinicians have to carefully explore the four canals in radiography and perform clinical evaluation; otherwise, treatment failure is inevitable. Key words: Canal, Configuration, Anatomy, Molar, Maxilla