رابطه ي فرسودگي شغلي با سطح بهداشت روان و ويژگي هاي شخصيتي دندانپزشكان

بيان مساله: فرسودگي شغلي فرايندي از خستگي جسمي و رواني است، كه در اثر فشار هيجاني ثابت و پي در پي ناشي از درگيري دراز مدت در انسان ايجاد مي شود. حرفه ي دندانپزشكي يكي از مشاغل پر فشار در شاخه هاي پزشكي است. وجود عوامل فشار زا در اين حرفه مي-تواند دندانپزشكان را آماده به فرسودگي شغلي و مشكلات روانشناختي ديگر همچون افسردگي و اضطراب كند. هدف: هدف از اين پژوهش، بررسي رابطه ي ميان متغيرهاي جمعيتي، شخصيتي، رضايت و فرسودگي شغلي، در گروهي از دندانپزشكان شهر شيراز بود. مواد و روش: در اين پژوهش، 30 نفر از دندانپزشكان عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شيراز بررسي شدند. روش نمونه گيري به صورت آسان و در دسترس بود. از پرسشنامه هاي فرسودگي شغلي، رضايت شغلي و سلامت عمومي استفاده گرديد. روش هاي آماري به كار گرفته شده در اين پژوهش شامل، ضريب همبستگي پيرسون، تحليل واريانس چند عاملي، آزمون تي و مربع خي بود. يافته ها: از30 نفر دندانپزشك شركت كننده در اين بررسي، 12 (40 درصد) نفر مرد و 18 (60 درصد) نفر زن بودند. ميانگين سال هاي اشتغال زنان بيشتر از مردان بود، در حالي كه مردان ساعات بيشتري از روز را با يونيت دندانپزشكي كار مي كردند. ميان زنان و مردان در ميانگين بهداشت عمومي و رضايت شغلي تفاوتي معنادار وجود نداشت. ساعات كار با دستگاه دندانپزشكي و پيشينه ي كار نيز در رضايت مندي و بهداشت عمومي تاثيري نداشت. نتايج نشان داد، كه تاثير نمايه هاي پنج گانه شخصيتي نيو، جنسيت، سال هاي اشتغال و سن بر تحليل رفتگي شغلي، گر چه به سطح معنادار نمي رسند، اما اين طرح مي تواند تا 29 درصد نبود رضايت مندي شغلي را پيش بيني كند (54/0R=؛ 29/0 R square= 06/0F= ؛43/0 p =). نتيجه گيري: در اين پژوهش، تاثير متغيرهاي جنسيت، سن و سال هاي اشتغال در رشته ي دندانپزشكي بر تحليل رفتگي شغلي به اندازه اي معنادار نرسيد، اما نتايج نشان مي دهد، كه با افزايش حجم نمونه امكان دارد، كه شاهد تاثير اين متغيرها بر فرسودگي شغلي در گروه دندانپزشكان شويم. از سويي، بررسي كنوني در گروه مدرسين دانشگاهي انجام شده است، كه خود مي تواند دليل تفاوت نتايج بررسي كنوني با برخي بررسي هاي پيشين در دندانپزشكان باشد.

Statement of Problems: Job burnout is a result of frequent and constant physical and mental stress in a long time. Dentistry is one of the most stressful jobs in the field of medicine. These stressful factors make dentists prone to burnout and psychological disorders such as depression and anxiety. Purpose: The aim of this study was to measure the relationship between demographic and personality characteristics and job satisfaction and burnout in dentists. Materials and Method: In this simple filter sampling study, 30 dentists as faculty members of the dental school of Shiraz University filled in questionnaires about job satisfaction, job burnout and general health. Statistical methods such as Pierson Correlation Coefficient, Multivariate Analysis and Chi-Square test were used. Results: In this study, 12 males (40%) and 18 females (60%) were involved. The mean occupation year for females were more than that of males. Meanwhile, men practice more hours a day. There was no significant difference between males and females regarding general heath and job satisfaction. Dental chair side hours and years of occupation had no effect on general health and job satisfaction. The results showed that NEO 5-personality factors, sex, occupation years and age did not have any meaningful effect on job burnout, but this study could predict 29% of the job dissatisfaction ( p =45% ; F=06% ; R square=29%; R=54%). Conclusion: In this study, age, sex and occupation years did not have any effect on the job burnout, but with the increase in the volume of the sample, it would be meaningful. This study was conducted only on the faculty members; which makes it different from other studies. Key words: job burnout, Dentists, Demographic and personality character