Histological and histomorphometrical changes of different regions of oviduct during follicular and luteal phases of estrus cycle in adult Azarbaijan buffalo

در بررسي حاضر، دستگاه تناسلي گاوميش‌هاي ماده آذربايجاني کشتار شده در کشتارگاه صنعتي جدا گرديده و مرحله چرخه جفت‌پذيري آن‌ها، به صورت فوليکولار و لوتئال مشخص گرديد. در اين راستا، 36 نمونه مربوط به مرحله فوليکولار و 36 نمونه مربوط به مرحله لوتئال انتخاب و در هر نمونه از 3 بخش اينفانديبولوم، آمپول و تنگه نمونه‌هاي بافتي جمع‌آوري گرديد. مقاطع به روش‌هاي هماتوکسيلين-ائوزين، پاس، ورهوف و تولوئيدن بلو رنگ‌آميزي شدند. نتايج مطالعات هيستولوژيکي نشان داد که در کل اويدوکت از 4 لايه مخاطي، زيرمخاطي، عضلاني و سروزي تشکيل شده است. چين‌هاي موجود به صورت اوليه و ثانويه در ديواره لوله رحمي وجود دارد که از ناحيه اينفانديبولوم به سمت تنگه از تعداد و ارتفاع آن‌ها کاسته مي‌شود. اپي‌تليومي که سطح داخلي چين ها را پوشانده از نوع استوانه‌اي ساده مي‌باشد که در بعضي نواحي به نظر شبه مطبق مي‌آيد و حاوي سلول‌هاي مژه‌دار و سلول‌هاي ترشحي است. در بررسي‌هاي هيستومورفومتري مشخص گرديد كه در هر سه ناحيه در مرحله فوليكولار ميانگين ارتفاع چين‌هاي اوليه در مقايسه با مرحله لوتئال افزايش ولي ضخامت طبقه عضلاني كاهش يافته است. ميانگين ضخامت طبقه مخاطي-زير مخاطي در مرحله فوليکولار تقريبا مشابه مرحله لوتئال است. به نظر مي‌آيد كه وجود سلول‌هاي مژه‌دار و چين‌هاي مخاطي بيشتر در ناحيه اينفانديبولوم و افزايش ارتفاع آن‌ها در مرحله فوليکولار سبب دريافت تخمک و افزايش ضخامت طبقه عضلاني در ناحيه تنگه در اين مرحله سبب انتقال اسپرم به سمت بالا و اين دو ويژگي سبب وقوع لقاح در ناحيه آمپول باشد.

In this study the reproductive organs of adult and apparently healthy female Azarbaijan buffaloes were collected after slaughter from abattoir. Through observation of the ovaries, the luteal and follicular phases of each buffalo were specified. A total number of 36 oviducts at follicular phase and 36 oviducts at luteal phase were collected and 3 tissue samples were taken from 3 regions of infundibulum, ampulla and isthmus of each oviduct. Sections were stained through the use of H&E, PAS, verhoffe and toluidine blue methods. Histological observations revealed that the oviduct consists of 4 layers of mucosa, submucosa, tunica muscularis and serosa. The primary and secondary folds decreased both in number and in height from infundibulum to isthmus. Epithelium of folds was composed of simple columnar, although seems pseudostratified in some areas, and contains ciliated and secretory cells. Histomorphometric examinations of three regions demonstrated that the mean height of primary folds increase and the mean thickness of tunica muscularis decrease at follicular phase. The mean thickness of mucosa-submucosa at follicular phase was slightly similar to luteal phase. More visibility of the ciliated cells and mucosal folds in infundibulum and the increase of their height at follicular phase facilitate the capture of the oocyte; the thick tunica muscularis in isthmus transports sperm cells up; and both require promoting fertilization to occur in ampulla.