دلاله الالوان في شعر المتنبي

پژوهش ها اين مطلب را كه رنگ مانند نيرويي است كه بر سيستم عصبي تاثير مي‌گذارد و اين تاثير، كمتر از تاثير موسيقي نيست، و چه بسا گاهي شديدتر از آن است تاييد مي كنند. شاعران در طول تاريخ به رنگ توجه ويژه‌اي داشته‌اند، اما اين توجه از دوره‌اي به دوره ديگر متفاوت است، به گونه‌اي كه در دوره جاهلي در بيشتر مواقع رنگ در معناي اصلي خود به كار رفته است، و اين ديدگاه كم كم به سوي به كارگرفتن رنگ در معاني ديگر تغيير پيدا كرده است، تا جايي كه مي‌بينيم شاعران در دوره‌هاي بعد، و مخصوصا در دوره معاصر رنگ را در معني نمادين آن به كار گرفتند. با توجه به اينكه دوره عباسي دوره طلايي ادبيات عربي به شمار مي رود و با توجه به جايگاه والاي متنبي در ميان شاعران، تلاش كرديم پديده رنگ را در اشعار اين شاعر گران‌سنگ، با استفاده از روش توصيفي-تحليلي و بيان كاربرد رنگ در دو نوع نمادين و صريح بررسي كنيم. ملاحظه مي‌شود كه شاعر، گاهي رنگ را در ابعاد نمادين و گاهي در ابعاد صريح به كار مي‌گيرد و گاهي اين دو نوع را در يك بيت مي‌آورد.

Researches support that color is like a force that affects on nervous system and this effect is not less than music and sometimes it may be more than that. Poets throughout history have shown great interest in color, but this interest varies from time to time. As at Pre-Islamic era, color was used in its original meaning in most situations and this view has slowly gone toward using color in symbolic meanings. As far as we can see poets of next eras especially in contemporary period use color in its symbolic meaning. Since the Abbasid period is golden period of Arabic literature and according to Motanabbi’s prominent situation among the poets of this period, we tried to study color in poems of this valuable poet using descriptive-analytic method and expressing color application in two symbolic and explicit kinds. It is observed that the poet sometimes uses the color in symbolic meaning and sometimes in original meaning and sometimes he uses both meanings together in a couplet.