A fuzzy multi-criteria decision method for locating ecotourism development

شهرستان خرم آباد به واسطه داشتن كوه ها، جنگل ها، چشمه هاي آب معدني طبيعي، آبشارهاي طبيعي و تنوع قومي و فرهنگي داراي پتانسيل بالايي در اكوتوريسم است. با اين حال عدم برنامه ريزي و نظارت مناسب براي توسعه اكوتوريسم ممكن است اثرات منفي برروي محيط زيست، اقتصاد، فرهنگ و امنيت گردشگران داشته باشد. هدف اصلي اين مطالعه استفاده از روش تصميم گيري چند معياره فازي (FMCDM) در تعيين مناطق مناسب توسعه گردشگري است. در اين مطالعه ما 5 معيار اصلي و 14 زيرمعيار براي تعيين مناطق مناسب با استفاده از مطالعات پيشين و نظرات كارشناسان انتخاب كرديم. براي تعيين اهميت معيارها و زيرمعيارها از روش دلفي و استفاده از نظرات متخصصان و مديران مرتبط با موضوع مورد مطالعه استفاده شد. سپس جهت تعيين وزن نسبي و نهايي و تعيين درجه اهميت معيارها و زيرمعيارها از تيوري مجموعه فازي، مقياس هاي زباني، ارزيابي ساختار سلسله مراتبي و فرآيند تحليل سلسله مراتبي فازي (FAHP) استفاده شد. نقشه هاي متناظر با هر زيرمعيار تهيه و سپس با وزن متناظر با خود با استفاده تكنيك خطي وزني (WLC) تلفيق و نقشه نهايي مناطق مناسب براي توسعه اكوتوريسم در محيط GIS تهيه شد. نتايج نشان داد كه 57/6 و 65/38 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه به ترتيب داراي پتانسيل عالي و خوب براي توسعه اكوتوريسم است. همچنين اين مطالعه نشان داد كه تلفيق FAHP و GIS ابزار قدرتمندي براي ارزيابي و برنامه‌ريزي براي انواع كاربري‌ها است.

The County of Khorram-Abad enjoys a high potential for ecotourism because of its mountains, forests, natural mineral springs, natural waterfalls and diversity in folks and cultures. But, un-planned and uncontrolled ecotourism can have negative effects on environment, economy, culture and even the security of eco-tourists. The main purpose of this study is to present a fuzzy multi-criteria decision making (FMCDM) method for ecotourism development location selection. In this study we created 5 main criteria and 14 sub-criteria for locating the suitable areas for ecotourism development based on literature reviews and experts’ opinions. Delphi method was used to obtain the significant criteria and sub-criteria for ecotourism development by interviewing the foregoing experts and related managers. Then, the methods of fuzzy set theory, linguistic value, hierarchical structure analysis, and fuzzy analytic hierarchy process (FAHP) were applied to find the relative weights or importance degree of each criterion and rank the overall criteria as the measurable indices for ecotourism development. Different layers were prepared and were combined using weighted linear combination (WLC) method in GIS environment. The results showed that 6.57 and 38.65 percentages of the area have an excellent and good potential for the ecotourism development. In addition, the study confirms that FAHP and GIS could be a powerful combination to apply for different land use planning.