The “Male Effect” Onestrous Synchronization and Reproductive Characteristics of Female Markhoz Goat during the Breeding Season

به منظور بررسی اثر حضور جنس نر بر همزمان‪سازی فحلی و سایر فراسنجه‌های تولیدمثلی بزهای ماده در فصل تولید‪مثل 100 رأس بز مرخز ماده (5±42 کیلوگرم) مورد آزمایش قرار گرفتند. این تحقیق در قالب 3 آزمایش مجزا انجام شد. در آزمایش اول 40 رأس بز ماده در 4 گروه 10 رأسی در سالن جداگانه‌ای با رعایت فاصله از باکس بزهای نر (به عنوان منبع ترشح فرمون‌ها) به ترتیب در فواصل A1 (1 متر)، A2 (5/12 متر)، A3 (25 متر) و  A4(50 متر) مورد آزمایش قرار گرفتند. در آزمایش دوم 30 رأس بز ماده در 3 گروه 10 رأسی با حضور یا عدم حضور جنس نر مورد آزمایش قرار گرفتند و برای همزمان‪سازی فحلی از سیدر استفاده شد. تیمارهای آزمایشی: B1 (سیدرگذاری با حضور دائمی جنس نر در طول دوره آزمایش)، B2 (سیدر گذاری با ورود ناگهانی جنس نر در زمان سیدر برداری) و B3 (سیدرگذاری بدون حضور جنس نر در طول دوره آزمایش) بودند. در آزمایش سوم از 30 رأس بز ماده در 3 گروه 10 رأسی استفاده شد وتیمارها به ترتیب C1 (حضور دائمی جنس نر در کنار بزهای ماده در طول دوره آزمایش)، C2 (ورود و حضور ناگهانی جنس نر به داخل گله بزهای ماده) و D یا گروه کنترل (عدم وجود جنس نر در بین بزهای ماده) بود. نتایج آزمایشات نشان داد که اثر جنس نر بر همزمان‪سازی فحلی، آغاز سریعتر چرخه تناسلی در ابتدای فصل تولیدمثل و افزایش فراوانی بزهای فحل در گله مؤثر بود (05/0P<). اثر جنس نر بر بهبود باروری و افزایش بزغاله‪زایی معنی ‌دار بود (05/0P<). با کاهش فاصله بین بزهای نر و ماده، اثر جنس نر بارزتر شد (01/0P<) و اثر جنس نر با ورود ناگهانی بزهای نر به داخل گله نیز مؤثر و معنی‌ دار بود (01/0P<). همچنین اثر جنس نر، در مقایسه با سیدرگذاری کارآیی بیشتری در زمان بروز فحلی و فراوانی آن داشت (05/0P<). اثر جنس نر باعث افزایش هورمون استروژن در فاز فولیکولی شد (05/0P<).

One hundred female Markhoz goats (42±5 kg) were used to investigate the ‘male effect’ on estrous synchronization and reproductive characteristics of female goat during the breeding season. This was carried out in three separate experiments. In the first experiment, forty female goats were used in 4 groups with different distance from the male goats (i.e. source of pheromone secretion); A1 (1 meter), A2 (12.5 meters), A3 (25 meters) and A4 (50 meters). In the second experiment, thirty female goats were synchronized using CIDR in three groups in the presence or absence of male goats; B1 (the presence of male goat with females during synchronization), B2 (sudden introducing of male goat to females goat during the time of removal of CIDR) and B3 (no male goat during synchronization). In the third experiment, thirty female goats were used in 3 groups; C1 (male goat permanently was presented near to the females during the experiment), C2 (sudden introducing of male to females) and D or control group (no male before mating). The results showed the effect of male goat on estrous synchronization, causing reproductive cycles in early breeding season and increasing incidence of estrous (P<0.05). The male effect improved fertility and kidding rates (P<0.05). Male effect was more pronounced when the distance of unlike sexes decreased (P<0.01). Male effect was also more effective, with sudden introducing of male to female goat (P<0.01). The male effect was more efficient when compared with synchronized female by CIDR in onset of estrous (P<0.05), and increased serum estrogen concentration in the follicular phase (P<0.05).