Phenotypic and Genetic Factors Affecting on Reproductive Lifetime of Lori-Bakhtiari Ewes

عوامل فنوتیپی و ژنتیکی مؤثر بر بازدهی تولید‪ مثل در خلال طول عمر یک میش با استفاده از 8202 رکورد صفات تولید مثلی در طول عمر 2478 رأس میش جمع‪آوری شده طی سال‪های 1989 تا 2012 مربوط به گله تحقیقاتی ایستگاه گوسفند لری بختیاری (شولی) واقع در جنوب غربی ایران (شهرکرد) برآورد گردید. بازدهی تولید‪مثلی در خلال فرصت‪های بره‪زایی، از حاصل جمع همه زایش‪ها به ازای هر رأس میش در معرض آمیزش محاسبه شد. بازدهی تولید مثل شامل تعداد شکم زایش (NP)، تعداد کل بره‪های متولد شده (TNLB)، تعداد کل بره‪های شیرگیری شده (TNLW)، کل وزن تولد بره‪ها (TLBW)، کل وزن شیرگیری بره‪ها (TLWW)، کل وزن شیرگیری به ازای هر کیلوگرم وزن بدن میش (TLWW/EBW) و کل وزن شیرگیری به ازای هر کیلوگرم وزن متابولیکی میش (TLWW/MEBW) بودند. داده‪ها به وسیله مدل حیوانی چند‪صفتی شامل اثر عوامل ثابت سال تولد میش، تعداد زایمان در طول عمر میش، متغییر کمکی وزن بدن میش، و اثر عوامل تصادفی ژنتیکی افزایشی حیوان و باقی‪مانده تجزیه شدند. میانگین کل صفات مرتبط با بازدهی تولید‪مثلی به ترتیب معادل 31/3، 31/3، 21/3، 51/16 کیلوگرم، 31/87 کیلوگرم، 51/1 و 16/4 بودند. انحراف استاندارد همه صفات مورد بررسی به خصوص برای صفت TLWW بالا بودند. اثر عوامل غیر ژنتیکی بر روی همه صفات مورد بررسی معنی‪دار بودند (01/0P<). برآوردهای وراثت‪پذیری متوسط (30/0) برای NP و پایین (08/0 تا 11/0) برای سایر صفات بودند. همبستگی‪های ژنتیکی و فنوتیپی بین صفات بازدهی تولید‪مثلی در طول عمر میش به ترتیب بالا (72/0 تا 99/0) و متوسط تا بالا ( 57/0 تا 99/0) برآورد شدند. بنابراین، بهبود عوامل محیطی در ابتدا می‪تواند بهبودی قابل ملاحظه‪ای در همه صفات مرتبط با بازدهی تولید‪مثلی ایجاد نماید. برآورد وراثت‪پذیری پایین تا متوسط و همبستگی‪های ژنتیکی گرفته‪ شده بین صفات تولید‪مثلی در طول عمر میش و انحراف استاندارد فنوتیپی بالای آنها، نشان دهنده امکان بهبودی به وسیله انتخاب برای همه صفات می‪باشد، به خصوص انتخاب برای NP می‪تواند کل وزن شیرگیری به عنوان بازده خالص تولید‪مثلی در میش‪های لری بختیاری را افزایش دهد.

In this study phenotypic and genetic factors affecting the reproductive efficiency of Lori-Bakhtiari ewes were determined using 8202 reproductive records of 2478 ewes collected at Shooli research station in the southwestern part of Iran (Shahrekord) during 1989 to 2012. Reproductive efficiency over all consecutive lambing opportunities were calculated by adding the total reproductive efficiency traits per ewe joined for all of the parturition opportunities. Reproductive traits included in the current study were: number of parity (NP), total number of lambs born (TNLB), total number of lambs weaned (TNLW), total of lambs birth weight (TLBW), total of lambs weaning weight (TLWW), total of lambs weaning weight per kg ewe body weight (TLWW/EBW) and total of lambs weaning weight per kg metabolic ewe body weight (TLWW/MEBW). The data set analyzed with multi-trait animal model included the fixed effects of birth year of ewe, number of parturition in eweʹs lifetime, ewe body weight as covariate and random effects direct additive genetic and residual. The overall mean of NP, TNLB, TNLW, TLBW, TLWW, TLWW/EBW and TLWW/MEBW were 3.31, 3.31, 3.21, 16.51 kg, 87.31 kg, 1.51 and 4.16, respectively. The effect of non-genetic factors were significant for all investigated traits in this study (P<0.01). The heritability estimates were medium (0.30) for NP and low (0.08 to 0.11) for other reproductive efficiency traits. The estimates of genetic and phenotypic correlations between the traits were high (0.72 to 0.99) or medium to high (0.57 to 0.99). Thus, improving environmental effects could make significant improvements in reproductive efficiency traits at first. The low to medium heritability estimate and high genetic correlations obtained between reproductive efficiency traits in eweʹs lifetime and high phenotypic standard deviation from them indicated that improvement by selection of all of traits, especially NP can be improved TLWW as net reproductive efficiency trait in Lori-Bakhtiari ewes.