The Influence of Drinking Water Containing Lemon Juice and Thyme Supplemented Diet on Performance and some Blood Parameters of Broilers under Heat Stress

این مطالعه به منظور بررسی اثرات آبلیمو در آب آشامیدنی و آویشن در رژیم غذایی بر عملکرد رشد، غلظت تری‪گلیسرید و کلسترول سرم، هتروفیل، لنفوسیت و نسبت هتروفیل به لنفوسیت و فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در جوجه‏های گوشتی تحت شرایط تنش گرمایی انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل 3 × 2 با دو سطح آبلیمو (0 و 2 ملی‏لیتر در لیتر آب آشامیدنی) و سه سطح پودر آویشن (0، 5/0 و 1 درصد جیره غذایی) انجام شد. هر تیمار شامل 4 تکرار (9 پرنده در هر تکرار) بود. پرندگان از 25 تا 42 روزگی در دمای 2 ± 34 درجه سانتی‪گراد (از ساعت 9 تا 17) قرار گرفتند. خوراک مصرفی، اضافه وزن بدن، ضریب تبدیل غذایی، نسبت هتروفیل به لنفوسیت، فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز و غلظت کلسترول سرم تحت تأثیر اثرات آبلیمو و آویشن قرار نگرفتند (05/0P>) در حالیکه اثر ترکیبی این دو ماده افزودنی باعث بهبود عملکرد و کاهش نسبت هتروفیل به لنفوسیت و غلظت تری‏گلیسرید سرم شد (05/0P≤). استفاده همزمان 5/0 درصد آویشن و 2 میلی‏لیتر در لیتر آبلیمو خوراک مصرفی و اضافه وزن بدن را به ترتیب به میزان 229 و 165 گرم افزایش داد. افزودن 5/0 و 1 درصد آویشن به جیره غذایی و 2 میلی‏لیتر در لیتر آبلیمو به آب آشامیدنی باعث کاهش غلظت تری‏گلیسرید سرم به ترتیب به میزان 8/9، 1/11 و 5/8 میلی‏گرم در دسی‏لیتر شد. نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده همزمان 5/0 درصد آویشن به جیره غذایی و 2 میلی‏لیتر در لیتر آبلیمو به آب آشامیدنی یک برنامه مدیریتی بالقوه‏ای را جهت جلوگیری از کاهش عملکرد ناشی از تنش گرمایی بر جوجه‏های گوشتی فراهم می‏کند.

This study was conducted to find out the effects of drinking water containing lemon juice and thyme supplemented diet on growth performance, serum concentration of cholesterol and triglycerides, heterophils (H), lymphocytes (L), H/L ratio and enzyme activity of glutathione peroxidase (GPX) in broilers under heat stress condition. The experiment was carried out as a 2 × 3 factorial arrangement with 2 levels of lemon juice (0 and 2 mL/L of drinking water) and 3 levels of thyme (0, 0.5 and 1 % of diet). Each dietary treatment consisted of 4 replicate pens (9 birds/pen). The birds were kept at 34 ˚C ± 2 (9.00 to 17.00) from 25 to 42 d of age. Feed intake (FI), body weight gain (BWG), feed conversion ratio (FCR), H/L ratio and GPX activity and serum cholesterol concentration were not affected (P>0.05) by individual addition of lemon juice or thyme; whereas, combination effect of the two additives improved performance and reduced H/L ratio and serum triglycerides concentration (P≤0.05). Concurrent usage of 0.5 thyme and 2 mL/L of lemon juice increased FI and BWG by 229 and 165 g, respectively. Addition of 0.5 and 1% thyme to the diet and 2 mL/L lemon juice to drinking water reduced the serum triglycerides concentration by 9.8, 11.1 and 8.5 mg/dL, respectively (P≤0.05). It is concluded that the concurrent administration of 0.5% of thyme to diet and 2 mL/L lemon juice to drinking water provides a potential protective management strategy in preventing heat-stress-related reduction in the performance of broiler chickens.