سفيد كردن دندان از منظر قانون ابن سينا

گرچه زيبايي امري نسبي است و از فرهنگ و اقليم تاثير ميپذيرد اما شاخصه زيبايي دهان و دندان در بيشتر فرهنگهاي مختلف جهان عبارت است از داشتن دندانهاي سفيد و درخشان كه همگي در يك رديف بهطور منظم قرار گرفته باشند؛ در فرهنگ ايران نيز از ويژگيهاي دندان زيبا، سفيد بودن آن است. در طول قرون، تغيير رنگ دندان يكي از مسايل مهم زيباييشناسي بوده و روشهاي مختلفي براي درمان آن بهكار گرفته شده كه با عنوان سفيد كردن دندان شناخته ميشود. پيشينيان ما نيز اين خواسته را داشتهاند، بهگونهاي كه ابن سينا در كتاب خود به نام قانون فصلي را به اين موضوع اختصاص داده است. سوال اين است كه آيا شيوههاي ارايه شده توسط وي، براي برطرف كردن تغيير رنگ دندانها كارآمد بوده است؟ آيا اصولاً ابن سينا توانسته بين علل متفاوت تغيير رنگ دندانها تشخيص افتراقي دهد؟ با فرض اينكه طب سنتي در تاريخ حيات خود با آزمون و خطاهاي بسيار توانسته در تشخيص و مداواي بسياري از بيماريها، در گذشته و حال، توفيق نسبي بهدست آورد و از آنجا كه ابن سينا يكي از بزرگان طب سنتي بهشمار ميآيد، در اين پژوهش مبحث تغيير رنگ دندانها كه فصل دهم از فن هفتم كتاب قانون را تشكيل ميدهد، مورد بررسي قرار ميگيرد. عليرغم علل متفاوت تغيير رنگ دندان، در صد سال اخير سفيد كردن دندانها با استفاده از مواد شيميايي كه فرآيند اكسيداسيون و احيا را در دندان فعال ميسازند، انجام ميگيرد. قبل از ابداع روش شيميايي، روش مكانيكي يعني سايش سطح دندان معمول بود كه فقط در درمان نوع خاصي از تغيير رنگ دندان اثر داشت. ابن سينا براي درمان تغيير رنگ دندانها داروهاي متفاوتي اعم از گياهي، حيواني و معدني را تجويز ميكرده است كه برخي خاصيت سايندگي داشتند و برخي احتمالاً به طريقي جز اكسيداسيون و احيا دندان را سفيد ميكردند اگر كه اصولاً تاثير سفيد كنندگي داشته باشند. نتايج اين پژوهش كه به روش توصيفي-تحليلي صورت گرفته نشان ميدهد تشخيص ابن سينا در افتراق بين انواع تغيير رنگ دندانها كم و بيش مشابه دندانپزشكي معاصر است اما ارزيابي كارآمد بودن روشهاي درماني وي مطالعات بيشتري ميطلبد.