اثر جيره‌هاي پيش از بلوغ بر عملكرد توليد‌مثلي، غلظت هورمون‌ها و توليد شير در بره‌ميش‌هاي كردي

به منظور بررسي تأثير جيره پيش از بلوغ روي عملكرد توليد­مثلي، غلظت هورمون­ها و توليد شير در بره ميش­هاي كردي، چهل رأس بره ميش كردي سالم (ميانگين سن=6/8±30 روز، ميانگين وزن بدن= 4/3±2/10 كيلوگرم) در دوره قبل از شيرگيري به صورت تصادفي به يكي از دو جيره آزمايشي: جيره با كيفيت بالا (HQD، 50/2 مگاكالري انرژي متابوليسمي در كيلوگرم ماده خشك و 148 گرم پروتئين خام در كيلوگرم ماده خشك) يا جيره با كيفيت پايين (LQD، 02/2 مگاكالري انرژي متابوليسمي در كيلوگرم ماده خشك و 87 گرم پروتئين خام در كيلوگرم از ماده خشك) اختصاص داده شدند. در زمان شيرگيري، نيمي از بره­هاي هر گروه به صورت تصادفي به HQD يا LQD اختصاص يافتند. بنابراين در دوره پس از شيرگيري چهار تيمار وجود داشت: HH (HQD پيش و پس از شيرگيري)، HL (HQD پيش از شيرگيري و LQD پس از شيرگيري)، LH (LQD پيش از شيرگيري و HQD پس از شيرگيري) و LL (LQD پيش و پس از شيرگيري، گروه كنترل). ماده خشك (DM) مصرفي به صورت هفتگي اندازه­گيري شد. وزن بدن (BW) و ميانگين افزايش وزن روزانه (ADG) هر دو هفته يك بار از سن 30 تا 210 روزگي اندازه­گيري شد. غلظت­هاي سرمي انسولين، لپتين و پروژسترون به روش راديوايمونواسي اندازه­گيري شد. در طول دوره پيش از شيرگيري جيره HQD در مقايسه با LQD ماده خشك مصرفي (DMI) را افزايش داد (01/0>P). نتايج نشان داد كه وزن اوليه بين گروه­هاي آزمايشي مشابه بود (05/0<P). در پس از شيرگيري، بره­هاي تيمار HH، ماده خشك ، انرژي متابوليسمي و پروتئين خام مصرفي بيشتري نسبت به ساير تيمارها داشتند (05/0>P). غلظت سرمي پروژسترون در بره­هاي تيمار HH در پس از شيرگيري نسبت به ساير گروه­ها بيشتر بود (05/0>P). غلظت سرمي انسولين در هر دو دوره به وسيله كيفيت جيره تحت تأثير قرار گرفت (05/0>P). غلظت لپتين به وسيله تيمارها تحت تأثير قرار گرفت و بره­هاي گروه LH غلظت لپتين بيشتري داشتند (05/0>P). سن در زمان بلوغ به وسيله تيمارها تحت تأثير قرار گرفت (05/0>P). به علاوه بره­ ميش­هاي تيمارهاي HH و LH در سن پايين­تر و وزن بالاتري به بلوغ رسيدند. جيره­هاي پيش از بلوغ، ميزان توليد شير در نخستين دوره شيردهي را تحت تأثير قرار دادند (05/0>P). در مجموع چنين نتيجه­گيري مي­شود كه جيره­هاي پيش از بلوغ نقش مهمي در ترشح پروژسترون، انسولين و لپتين دارند، كه منجر به بلوغ جنسي مي­شوند. و همچنين اين برنامه­هاي استراتژيك با تسريع شروع بلوغ بره ­ميش­ها در پرورش گوسفند، باعث بهبود بازده اقتصادي مي­گردد.

To determine the value of pre-pubertal plan of nutrition on reproductive performance, hormonal concentrations and milk production in ewe lambs, a total of 40 clinically health Kurdish female lambs (30±8.6 d and weighing 10.2±3.4 kg) were randomly allocated to one of two experimental diets in preweaning period: high quality diet (HQD) (HQD, 2.50 Mcal ME/kg dry matter (DM) and 148 g CP/kg DM) or low quality diet (LQD) (LQD, 2.02 Mcal ME/kg DM and 87 g CP/kg DM). At weaning, one half of lambs from each group was randomly separated and assigned to HQD or LQD. There were four treatment groups in post-weaning period: H-H (HQD pre-and post-weaning); H-L (HQD pre-weaning and LQD post-weaning); L-H (LQD pre-weaning and HQD post-weaning) and L-L (LQD pre and post-weaning, control group). Dry matter intake was measured weekly and body weight (BW) and average daily gain (ADG) were measured every 2 weeks from 30 to 210 d of age. Serum insulin, leptin and progesterone concentrations were determined by ELISA. In general, the HQD treatment increased dry matter intake (DMI), compared with the LQD treatment during pre-weaning period (P<0.01). Results showed that initial BW was similar between all experimental groups (P>0.05). During post-weaning, lambs of H-H treatment had higher DMI, metabolize energy (ME) and crude protein (CP) intake compared with other lambs treatments (P>0.05). Within the post-weaning, serum progesterone concentrations was greater for ewe lambs fed at H-H group than for other groups (P<0.05). Serum insulin concentration was affected by the diet quality at both periods (P<0.05). Leptin concentration was affected by treatment and ewe lambs of L-H group had higher leptin concentrations (P<0.05). Age at the time of puberty was affected by treatments (P<0.05). In addition, Ewe lambs in the H-H and L-H groups were younger and weighed more at puberty. Diet plan in the pre-pubertal period was affected milk yield at the first lactation (P<0.05). It was concluded that pre-pubertal plan play an important role in secretion of progesterone, insulin and leptin, which can leads to early sexual puberty. And also these strategic plans should be improve economic traits the start of lamb’s puberty in sheep husbandry.