نگاهي به تعيين جنسيت و ابهام جنسي

آلفرد جاست آندوكرينولوژيست فرانسوي بر اساس يك سري آزمايشات بر روي خرگوش به نتايج ارزنده اي دست يافت. اين دانشمند عده اي از جنين هاي خرگوش را قبل از تمايز جنسي اخته نمود كه تمام آنها بدون توجه به ساختار كروموزومي (ژنتيك) بصورت جنين ماده متولد شدند. سپس به جنين هاي خرگوش كه در حال تمايز به سوي جنس ماده بودند قطعه اي از بيضه خرگوش نر پيوند نمود. مشاهده كرد كه همه آنها تغيير جهت داده و در جهت تبديل خرگوش نر پيش ميروند. از مجموعه اين آزمايشات به اين نتيجه رسيد كه جنين هاي پستانداران بطور طبيعي بصورت جنس ماده متولد ميشوند. براي اينكه جنين تبديل به جنس نر شود لازم است عاملي بر اين روال طبيعي اثر نموده و آنرا از روند طبيعي منحرف نموده و در جهت جنس نر هدايت نمايد. بر اساس دست آوردهاي كنوني در انسان نيز اين روند به وضوح مشاهده ميشود. براي توليد پسر وجود كروموزوم Y و عمل ژنهاي SRY كه بر روي بازوي كوتاه كروموزوم Y قرار دارند ضروري است ژنهاي SRY موجب تمايز گوناد اوليه نامتمايز به بيضه ميشود. بيضه دو هورمون اصلي سلولهاي سرتولي پوشش لوله هاي مني ساز هورموني به نام ضد دستگاه مولر Antimulerian Hormon ترشح مينمايند كه مانع رشد سيستم مولر و تبديل آن به دستگاه تناسلي داخلي زنانه ميشود. هورمون ديگري (تستسترون) توسط سلولهاي ليديگ بيضه ترشح ميشود كه موجب رشد سيستم ولف و تبديل آن به دستگاه تناسلي داخلي مرد ميگردد و اين هورمون همچنين موجب تمايز دستگاه سينوس اوروژني تال به دستگاه تناسلي مرد ميشود. چنانچه در مجموعه ژنهاي SRY اشكالي پديد آيد كه بيضه تشكيل نشود يا هورمونهاي آن به مقدار كافي ترشح يا عمل ننمايد، گوناد اوليه طبق روال طبيعي تبديل به تخمدان و سيستم مولر تبديل به دستگاه تناسلي داخلي زن (زهدان، دهانه زهدان و يك سوم فوقاني جدار واژن) و سينوس اورژني تال نيز تبديل به دستگاه تناسلي خارجي زن ميگردد كه مجموعه آن در نگاره 1 ديده ميشود. اگر همه چيز به روال طبيعي پيش رود منجر به تولد فرزندي دختر يا پسر سالم ميشود گاهي در اين مسير طولاني پر پيچ و خم اشكالي بوجود مي آيد كه موجب ايجاد اشكال و ابهام در اين فرآيند شود. ممكن است كوچك مانند هيپوسپادياز در پسرها و يا بزرگي كلتوريس Cliteromegaly در دخترها باشد گاهي هم بسيار شديد و موجب اختلاط مجموعه اين فرآيند و ابهام و اختلاط دستگاه تناسلي داخلي و خارجي گردد بطوريكه تعيين جنسيت متناسب و كارآمد براي آن فرد مشكل باشد. اين اختلاط دستگاه هاي تناسلي داخلي و خارجي را بعنوان دو جنسي هرمافروديت Hermaphrodite Intersex نام گذاري نموده اند. دكتر Klebs (1876) هرمافروديت ها را به دو گروه حقيقي و كاذب و كاذب را به دو گروه شبه ماده و شبه نر تقسيم نمود. هرمافروديت حقيقي انساني است داراي تخمدان با فوليكول دو گراف و بيضه با ساختار لوله هاي مني ساز كه به صورت جداگانه يا چسبيده به هم ovotestis در يك طرف شكم و يا طرفين قرار داشته باشند. هرمافروديت كاذب مردانه داراي كاريوتايپ با كروموزوم Y (46,XY) و بيضه و علائمي از جنس مخالف (زنانه) دارد. هرمافروديت كاذب زنانه داراي كاريوتايپ 46,XX و تخمدان و علائمي از جنس مردانه است. چون اين نام گذاري دو جنسي (هرمافروديت) موجب ناراحتي و اضطراب شخص مبتلا و والدين او از نظر اجتماعي و قانوني بود، در سال 2005 عده اي از متخصصين نوزادان، مامائي، ژنتيك، غدد و جراح عنوان اختلال رشد و تكامل جنسي را به جاي هرمافروديت پيشنهاد نمودند كه مورد تصويب عموم قرار گرفت با توجه به اينكه اين مبحث بسيار وسيع و متفاوت ميباشد.

Alfred Jost (1974) showed that all mammalian embryos naturally resulted in female offspring. Therefore, to produce male offspring, some factors need to intervene in this natural process. The SRY gene differentiates the genital ridges to the testis. The testis secrets two essential hormones: antiMullerian factor inhibits the growth of the Mullerian system and testosterone initiates the growth of the Wolffian duct and converts the urogenital sinus to male external genitalia. Any error in this long and complicated process results in ambiguous genitalia which could be minor or major according the severity of the error. In 2005, the results of the errors were termed ldquo Disorders of Sex Development (DSD)rdquo which includes a vast range of ambiguities in human genital that are classified according to the etiology: I .Sex chromosomal aberrations II. Gonadal dysgenesis III. Enzyme defects (under or over expression) IV. Anatomical abnormalities We will discuss them more in the following issues of Genetics in the 3rd Millennium.