Multi-dimensional Quality Evaluation Modelling of E-learning Courses from Learnersיי Perspective

مقدمه: با رشد آموزش الكترونيكي در دهه اخير، جستار در زمينه ارزشيابي و استانداردهاي آموزش الكترونيكي، در جهت بهينه‌سازي و اثربخش نمودن آن روي نموده است. اين پژوهش با توجه به ضرورت ارزشيابي كيفيت در سيستم‌هاي آموزش الكترونيكي، از ديدگاه فراگيران و با هدف الگويابي ارزيابي چند بعدي كيفيت دوره‌هاي آموزش الكترونيكي با رويكردي فراگيرمحور انجام شد. روش: اين پژوهش از نظر ماهيت و هدف كاربردي و از نظر روش گردآوري داده‌ها، توصيفي و پيمايشي بود. جامعه آماري كليه دانشجويان كارشناسي ارشد آموزشي الكترونيكي در دانشگاه‌هاي تهران در سال 93-92 بودند و نمونه، 201 نفر از اين دانشجويان در سال 93 بودند كه به‌شيوه تصادفي ساده انتخاب شدند. گردآوري داده‌ها با پرسشنامه محقق‌ساخته براي بررسي عوامل موثر بر رضايت فراگيران در دوره‌هاي آموزش الكترونيكي صورت گرفت. روايي ابزار با كسب نظرات سه نفر از استادان گروه علوم تربيتي و پايايي آن از طريق آلفاي كرونباخ تعيين شد (81%=?). براي تحليل داده‌ها از مدل تحليل مسير استفاده شد كه مولفه‌هاي غالب اثرگذار بر رضايت فراگيران شناسايي و مدل علي طراحي شد. عوامل موثر بر رضايت فراگيران بررسي و ضمن تحليل آثار مستقيم متغيرهاي اثرگذار، آثار غيرمستقيم آنها نيز بر متغير وابسته بررسي شد و در نهايت مدل برازش پيشنهادي با استفاده از نرم‌‌افزار Lisrel نسخه 5/8 سنجش شد. نتايج: با توجه به شاخص برازش به‌دست آمده براي هر مولفه، در مجموع شاخص‌ها از مطلوبيت مناسبي برخوردار بودند. روابط بين متغيرها در مدل رضايت فراگيران، بيانگر معني‌داري روابط بين عامل (رضايت فراگيران) و متغيرهاي مكنون؛ به كارگيري تكنولوژي، خصوصيات آموزشي دوره، ارزيابي، پشتيباني، تعامل، فراگير و مديريت در سطح 01/0 معنادار بود. نتيجه‌گيري: يافته‌ها نشان داد كه با در دست داشتن نمرات استاندارد مربوط به متغيرهاي تاثيرگذار بر رضايت فراگيران، مي‌توان ميزان رضايت آنان از كيفيت دوره‌هاي آموزشي الكترونيكي را برآورد كرد و مدل پيشنهادي برازش خوبي از داده‌هاي دنياي واقعي داشته است.

Introduction: With the growth of e-learning in recent decades, research on the evaluation of e-learning standards sought to optimize and make e-learning effective. This study was conducted on the necessity of quality evaluation of e-learning systems from the learnerʹs perspective, having the purpose of multi-dimensional quality evaluation modelling of e-learning courses using learner-based approach. Method: With respect to nature and purpose, the present study is an applied research, and with respect to the data collection method, it was a descriptive and survey type of research. The population of the study comprised all the students pursuing an MA in e-learning at Tehran University in 2013–14. Samples including 201 [F1] students were selected using a simple random method in 2014. Data was collected using a researcher-made questionnaire to analyse the factors that influence the satisfaction of learners in e-learning courses. The questionnaire was validated by three professors of Education Sciences, while stability achieved using the Chronbachʹs alpha method (a=81%). To analyse data the path analysis model was used. The dominant influential components of learners’ satisfaction were introduced, and a causal model was designed. The influential factors for learners’ satisfaction and the factorsʹ impact on the dependent variables were analysed. Finally, the suggestive fitting model was measured using Lisrel software version 8.5. Results: According to the obtained fitting indexes for the components, the indexes were very appropriate. The relationship between variables in the model of learnersʹ satisfaction represented the significance of the relationship between the factor (learnersʹ satisfaction) and latent variables (first-grade factors) at the level of 0.01%. Conclusion: The results showed that, based on standard scores related to the variables that influence learnersʹ satisfaction, it is possible to estimate learners’ satisfaction with e-learning using a good-fitting model and real-world data.