Abstract :
در جمهوري اسلامي ايران رويكرد‌ها و مدل‌هاي متعدد براي توسعه مورد بحث قرار گرفته است. اتخاذ رويكرد مناسب براي توسعه، يكي از موضوعات مهم در كشورهاي در حال توسعه از جمله ايران است. در سالهاي اخير با رشد خيره‌كننده اقتصاد چين توجه بسياري از صاحب نظران حوزه توسعه به اين موضوع جلب شده، كه چين در حال تبديل به الگوي جديد توسعه براي كشورهاست، كه از آن به اجماع پكن ياد مي‌شود. سوال اصلي پژوهش اينست كه شباهت‌ها و تفاوت‌هاي اجماع واشنگتن و اجماع پكن كدامند؟ تا چه حد اجماع پكن مي‌تواند به الگوي جديد توسعه براي كشورهاي خواهان توسعه از جمله ايران تبديل شود. بنابر فرضيه، به نظر مي‌رسد، شباهت هاي دو مكتب؛ تاكيد بر صادرات، تجارت آزاد و الگوي توسعه گرايي در مقولات اقتصادي و سياسي است. تفاوت دو مكتب؛ در تاكيد اجماع پكن بر دولت محوري و اقتدارگرايي در توسعه، تلفيق جغرافياي اقتصادي و سياسي و تاكيد بر اقتصاد مبتني بر نوآوري است، كه در اجماع واشنگتن ناديده گرفته شده است. توجه به برخي از مولفه‌هاي توسعه در هر دو اجماع فوق مي‌تواند براي توسعه اقتصادي ايران كمك كننده باشد. هر چند، مرحله مهم و حياتي براي توسعه اقتصادي درايران نه اقتباس و يا پيروي از دو مدل فوق، بلكه دست يابي به يك اجماع ملي است. دستيابي به اجماع ملي از جمله نتايج مقايسه دو اجماع فوق است كه لازم است در بين نخبگان اجرايي و فكري توسعه در ايران مورد توجه قرارگيرد. چارچوب نظري موضوع، اقتصاد سياسي دولت محور رابرت گيلپين است.
Abstract :
Adopting an appropriate approach to development has been a matter of debate in developing countries including Iran. Within these debates, a lot of attention is paid to the Chinese model of development or what is generally known as the Beijing consensus. These debates center on the applicability of the Beijing Consensus to Iran’s development. Here in this research we tend to answer the following questions: what are the similarities and differences between Beijing and Washington consensus? And, to what degrees the Beijing model of development can be pursued by countries like Iran? According to our hypothesis, it turns out that the two schools are similar in being export-orientated, their insistence on free trade and politico-economic development models. They, however, differ on what the Beijing school sees necessary in state centrism, authoritarian development, combination of political and economic geography and the technology-based economy; these are ignored in the Washington consensus. Both schools have elements that can be learned from in the course of Iran’s development. This is while the determinant factor in Iran’s development is not pursing a particular model but rather achievement of a national consensus. This national consensus may be reached after a close look at the two existing models. The theoretical framework that informs this study is the state-centric political economy theory of Robert Gilpin, using a causal-comparative method.
