Abstract :
Bilimsel yazılar bilimsel bir düşüncenin doğruluğunu araştırmak için yapılan çalışma sonuçlarını bilim dünyası ile paylaşmayı amaçlar. Burada önemli olan çalışmanın gücü kadar yayının güvenilir olmasıdır. Güvenilir yayın, gerçek bir çalışmada elde edilen doğru verilerden üretilmiş ve olumlu veya olumsuz sonuçları değiştirmeksizin, okuyucu ile paylaşan yayındır. Bunun için araştırmacılar veri toplarken titiz, ön yargısız ve tarafsız olmaya özen göstermeli ve araştırmanın değerini ve güvenilirliğini azaltacak her türlü girişimden, yani bilimsel yanıltmadan uzak durmalıdır. Bilimsel yanıltma çeşitli nedenlerle ve farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Sıklıkla araştırma eğitiminin yetersiz olması, genç bilim insanındaki hızlı yükselme hırsı, geniş kitle tarafından tanınma ve saygınlık isteği, fazla yayın yapmayı saygınlık olarak görme, üstlerin baskısı ve psikiyatrik bozukluklar nedeni ile bilimsel yanıltma olayı gerçekleşmektedir. Bilimsel yanıltma araştırmanın planlanmasından yazarlık ve yazının yayınlanmasına kadar çok geniş alanda incelenmektedir. En sık karşılaşılan durumlar, disiplinsiz araştırma modeli, gerçekte var olmayan verilerden yayın hazırla- mak (fabrikasyon), başkasına ait verilerin tamamını veya bir kıs- mını kullanarak orijinal yayına gerektiği kadar vurgu yapmadan ya da kaynak göstermeden yayın yapma (aşırma), bir çalışmadan elde edilen verilerin tamamı veya bir kısmını kullanarak çoklu yayın hazırlama (duplikasyon) ve katkısı olmadığı halde yayında yazar olarak ödüllendirilme sayılabilir. Yayınlanmadan önce ve sonraki dönemde saptanan bilimsel yanıltma olaylarında etkilenen kitle ve izlenecek yol farklı olacaktır. Bilimsel etik ile ilgili yayınlarda özellikle yayınlanma sonrasında saptanan etik dışı olaylar incelenmekte ve editörün hangi durumda nasıl bir yol izleyeceği konusunda ayrıntılı bilgiler verilmektedir. Yazı değerlendirme aşamasında saptama oranı daha az olduğu için bu konuda sınırlı sayıda analiz bulunmaktadır (1-5).
