بررسي كيفيت باكتريايي آب آشاميدني در اتوبوس هاي مسافربري بين شهري بندر بوشهر در سال 1389

زمينه و هدف بيشترين سهم مسافرت ها به وسايل حمل و نقل جاده اي به ويژه اتوبوس ها اختصاص دارد و يكي از مسائلي كه سلامت مسافران را تهديد مي كند، مصرف آب آشاميدني آلوده مي باشد. در اتوبوس ها به علت انتقال آب از شبكه توزيع به مخازن، استفاده از ظروف نامناسب، يخ هاي غير بهداشتي و آب هاي مشكوك، احتمال آلودگي وجود دارد؛ لذا در اين مطالعه كيفيت ميكروبي آب آشاميدني مصرفي اتوبوس ها آزمايش شد و ضمن مقايسه با استانداردهاي موجود، مورد ارزيابي قرار گرفت. مواد و روش ها اين پژوهش يك مطالعه توصيفي-مقطعي بوده و از مجموع 122 دستگاه اتوبوس پايانه مسافربري بوشهر، با توجه به پژوهش هاي مشابه و ضريب اطمينان 95% به كمك فرمول برآورد حجم نمونه براي نسبت، از آبخوري 80 دستگاه اتوبوس كه از شهرهاي مختلف وارد پايانه مسافربري بوشهر شده بودند يا از بوشهر به مقصدهاي مختلف خارج مي شدند در طي يك دوره سه ماهه نمونه برداري انجام گرفت. تمام مراحل نمونه برداري و انتقال به آزمايشگاه بر اساس استانداردهاي موجود جهت آزمايشات ميكروبي صورت گرفت و دما، pH، كلر باقي مانده، تعداد كلي فرم كل (TC) و كليفرم مدفوعي (E.Coli) در هر نمونه بر اساس روش استاندارد تعيين شد. جهت تجزيه و تحليل اطلاعات از نرم افزار SPSS ويرايش 16 استفاده و نتايج به كمك آزمون هاي t-test مورد تحليل قرار گرفت. نتايج نتايج نشان داد كه ميزان كلر باقي مانده در 5/97% موارد برابر صفر بود. pH نمونه ها در گستره 8/6 تا 7/8 بود و ميزان كلي فرم مدفوعي (E. coli)و كل كليفرم (TC)، به ترتيب در 8/8% و 5/12%نمونه ها بيش از حد استاندارد بود. نتيجه گيري استفاده از يخ در اتوبوس و همچنين زمان شستشوي مخزن آبخوري (به صورت روزانه يا هفتگي) و نحوه آب گيري و ذخيره سازي آب (با استفاده از گالن 20 ليتري) در اتوبوس ها بر ميزان آلودگي باكتريايي آب آشاميدني مخازن تاثير معني داري داشت (P< 0.05). عواملي مانند جنس مخزن، شرايط تحصيلي راننده، سن راننده، نوع و مدل اتوبوس، زمان پركردن مخزن (روزانه يا هفتگي) شرايط آب گيري مخزن (تخليه كامل مخزن يا عدم تخليه مخزن) و مسافت طي شده توسط اتوبوس تاثير معني داري بر كيفيت ميكروبي آب آشاميدني اتوبوس نداشت. با توجه به نتايج به دست آمده پيشنهاد مي شود كه از آب بطري شده در طول مسافرت استفاده شود و كنترل كيفيت آب آشاميدني عرضه شده در اتوبوس هاي بين شهري مورد ارزيابي و كنترل بيشتري توسط بازرسين بهداشتي قرار گيرد.