Title of article :
دراسه مقارنه بين بواعث الهجا في الادب العربي و الفارسي
Author/Authors :
شاملي، نصرالله - نويسنده شاملي, نصرالله -
Abstract :
از دير زمان هجا يا هجوگويي يكي از اغراض شعري به شمار مي‌آمده است. اين امر بر تقبيح فردي يا جمعي تكيه داشته است. گاهي نيز از عادتي اجتماعي يا قبيله‌اي با مظهري از مظاهر زندگي را شاعر به باد هجو مي‌گيرد. بنابراين هجا عبارت است از تعبيري اديبانه از كسي براي اينكه او را مورد هجو قرار دهد.
انسان در طبيعت خود پيوسته داراي صفات گوناگون است گاه هجا است و مي‌خواهد از ديگران انتقام بكشد. انتقام گاهي با تير و كمان و نيزه و شمشير بوده و زماني با سخنان هجوگونه و ناسزا است.
در اين مقاله سعي ما بر آن است انگيزه‌هاي كلي هجا در ادب عربي و فارسي را به تصوير بكشيم و موارد مشترك هجا ميان هر دو زبان را بيان كنيم و تفاوتهاي هر دو را بازگوييم. اين مقارنه ادبي از نظر زماني درست نمي‌باشد. زيرا هجو در ادب عربي (به‌ويژه شعر) از دير زمان معمول بوده و سابقه آن به دوران جاهليت (قبل از اسلام) كشيده مي‌شود در حالي كه در ادب فارسي هجوگويي از قرن چهارم به بعد روتج يافته است. لكن مقايسه هجو ميان هر دو زبان،تفاوتهاي ديگري كه ريشه در فرهنگ هر دو را دارد در ترازوي سنجش قرار مي‌دهيم.
Arabic abstract :
الهجا طبيعه في نفس البشريه وهو مستمر في كل عصر وفي كل مكان مادام الناس يتفاوتون جمالاً وقبحاً وكمالاً، وهو اثر من آثار حب الانتقام والاخذ بالثار في القرون الاول في حياه الناس، وقد دخل التراشق بالسباب والالفاظ محل التراشق بالسهام والنبال.
هذه المقاله تبحث عن مقارنه بواعث العامه للهجا في الادبين العربي والفارسي، وتشير الي البواعث المشتركه فيهما والمنفرده لكل منهما.
تترك هذه المقاله المقارنه الزمنيه للهجا لان الهجا قديم في الشعر العربي منذ الجاهليه في حين لا نعثر علي الشعر عامه والهجا خاصه في الادب الفارسي الا في القرن الرابع الهجري وما بعده.
Journal title :
Astroparticle Physics
