روابط بينامتني ديني در قصيده ي «ثوره في الجحيم» جميل صدقي زهاوي

بينا متني شيوه اي از نقد متون است كه ارتباط ميان آثار ادبي را روشن مي سازد، بر اساس اين نظريه، متن، نظامي بسته و مستقل نيست و هر متني خواسته يا ناخواسته با متون ديگر، نوشته و خوانده مي شود؛ بنابراين متن هاي ادبي بسته به خلاقيت ذهن نويسنده در عين تاثيرپذيري از متون پيشين با دگرگوني در آن ها و هنجارشكني و رويكردهاي هنري تازه، آفريده مي شوند. اين پژوهش در پي آن است تا براساس نظريه ي بينامتني، خوانش جديدي را از قصيده ي «ثوره في الجحيم» جميل صدقي زهاوي، شاعر معاصر عراقي، مطرح كند؛ بنابراين پس از تبيين بينامتني و اهميت آن در نقد ادبي و فهم متون، براساس شيوه ي تحليل محتوا به بررسي روابط بينامتني قصيده مي پردازد. بررسي هاي صورت گرفته در اين پژوهش، نشان مي دهد كه واژگان و مضامين ديني و قرآني، اولين بناي ساختار فكري زهاوي در سرودن اين قصيده بوده است و شاعر با استفاده‌ي آگاهانه از اين واژگان و مضامين و درهم تنيدگي ماهرانه‌ي متن غايب و حاضر تاثير فراواني بر مخاطب داشته است. زهاوي در اين قصيده با برقراري تعامل و تفاعل بين واژگان ديني و قرآني و ياري گرفتن از نفي كلي يا حوار، معناي متن غايب را در قصيده ي خود مي آورد.

Intertextuality is a critical term that was first proposed late 1960s, based on studies of Kristeva of Bakhtine works. Supporters of this theory believe that each text has intertextuality with changing levels and slightly distinctive forms. This theory is a kind of attitude toward texts that results in new meaning and depends on conscious and unconscious use by scholars from other literary, religious, philosophical and historical texts, formerly or simultaneously. Jamil Sedghi Zahavi is an important Arab poet who included several intertextuality features in his poems. Applying consciousness intertextuality and showing interactions between hidden text and phenol-text, his great literary manipulation over hidden text is known. This article aims to study intertextuality and its importance on literacy criticism and understanding texts in order to present new narrative of odes of this famous Arab poet.