الاعجاز البياني للقرآن الكريم من خلال اسلوبيه الانزياح

اعجاز قرآن كريم و شمولش بر هر خرد و كلان، موضوعي است كه از ديرباز پژوهشگران را به خود مشغول كرده و باعث شده تا مصممان به منظور زدودن غبار شك و شبهه كه چهره حقيقت را پوشانده، در آن تامل كنند. بيشتر پژوهش‌هاي پژوهشگران در زمينه بلاغت يا مباحث تفسيري ‌ست و آنگونه كه بايد به ريشه‌دار كردن اعجاز قرآن كريم در دل‌ها نپرداخته است و در روند نقدي-تحليلي خود، بطور غير مستقيم بر معجزه بودن قرآن مجيد تاكيد كرده. مكتب‌هاي جديد نقدي مانند: سورياليسم (فرا واقعيت گرايي)، صورتگرايي روسي، مكتب پراگ و ديگران سهم بزرگي در ظهور بلاغت جديد يا سبك شناسي دارند. از بارزترين سبك‌شناسي‌ها، سبك‌شناسي آشنايي زدايي است كه بر عنصر غافل‌گيري و شكستن درجه صفر معيار تكيه مي‌كند. اين شكوفايي مكاتب نقدي جديد، عده‌اي را بر آن داشت كه عرب را عقب مانده و وامانده از همراهي علوم جديد بپندارند و گمان كنند كه آثار ادبي به زبان عربي در لاك عقب ماندگي، محو و مهجور شده است. هدف اين مقاله آن است كه با بررسي توصيفي- تطبيقي نمونه‌هايي از مصحف شريف به واسطه سبك‌شناسي آشنايي زدايي (اسلوبيه الانزياح) در سه نوع: جايگزيني، تركيبي و آوايي، بر اعجاز قرآن كريم تاكيد كند. اهميت اين پژوهش هنگامي آشكار مي‌شود كه فاصله زماني- مكاني فراوان ميان نزول قرآن و ظهور پژوهش‌هاي زباني غرب روشن شود. دستاورد مهم اين پژوهش اين است كه كلام والاي پروردگار والا، تمام زيبايي‌هاي آشنايي زدايي را در درون خود جاي داده است و سبك‌شناسي آشنايي زدايي به طور پخته و كامل در آن نمايان است.

The miraculous effect of the Quran and its inclusion of the whole range of meanings have long been noted by the researchers who have tried to remove any doubt and reservation over the meanings. Most of these researches have concentrated on the rhetorical aspects of the Quran or investigated different interpretations, ignoring the miraculous nature of the book in their critical analyses. New critical approaches to text, such as Russian Formalism, Surrealism, the Prague School have played a significant role in the rise of the new rhetoric and stylistics. One of the most remarkable techniques is disfamiliarization, through which the overall emphasis is placed on the element of surprise and breaking away from the established criteria. The advances in techniques of interpretations made some critics think that Arabic Literature is bereft of new concepts and Arabic-texts criticism is out of date. The present article aims to put emphasis on the miraculous nature of the holy book by examining examples of Quranic texts in the light three types of disfamiliarization: substitution, integration, and phonetics. The significance of the study would only be revealed when we consider the large distance which lies between the time and place of the revelation of the Quran and those of various critical approaches. The overall conclusion is that the magnificent words of God are filled with disfamiliarization and beautiful literary suggestions.