Opiate Dependents’ Experiences of the Therapeutic Relationship in Methadone Centers; A Qualitative Study

چكيده درمان نگهدارنده با متادون شكلي از درمان است كه براي افراد وابسته به مواد افيوني استفاده مي‌شود. درك چگونگي تجارب حين درمان اين افراد در ادامه درمان آنها اهميت داشته، مي‌تواند باعث فهم بهتر و عميق‌تر از مفهوم درمان نگهدارنده با متادون شده، در تجديد نظر در استانداردهاي درمانگاه‌هاي متادون و بهبود كيفيت خدمت‌رساني نيز استفاده شود. اين مطالعه با هدف توصيف ماهيت و ساختار تجربه حين درمان افراد وابسته به مواد افيوني از درمان نگهدارنده با متادون انجام شد. در اين مطالعه از روش فنومنولوژي كه رويكردي كيفي است، استفاده شده است. نمونه‌ها از ميان افراد وابسته به مواد افيوني مراجعه‌كننده به درمانگاه‌هاي متادون شهر كرمان در سال 1386 انتخاب گرديدند. نمونه‌گيري مبتني بر هدف بوده، تا اشباع اطلاعات، كه در آخر تعداد شركت‌كنندگان به 32 نفر رسيد، ادامه يافت. روش كلايزي براي تجزيه و تحليل اطلاعات به كار رفت و استحكام اين مطالعه بر اساس دو معيار اطمينان‌پذيري و باور‌پذيري بود. حاصل اين پژوهش 26 كد بود كه همان مفاهيم تدوين شده مي‌باشند و در سه دسته موضوعي اصلي 1- رابطه درماني مثبت 2- رابطه درماني منفي 3- نياز‌ها قرار گرفتند. اين سه دسته موضوعي ساختار اصلي تجربه رابطه درماني ايجاد شده در مراكز توزيع متادون را نشان مي‌دهد. مراجع محور بودن در مراكز درمان نگهدارنده با متادون سبب روابط مثبت درماني و ادامه درمان در شركت‌كنندگان مي‌شود و در مقابل عدم احترام به مشاركت‌كنندگان از مهم‌ترين موارد رابطه درماني منفي است. لذا برقرار شدن رابطه نزديك ميان مشاركت‌كنندگان با مراكز درماني و سهيم شدن آنها در امر درمان مي‌تواند در بهبود اهداف درماني موثر باشد. جلسات مشاوره فردي، گروهي، خانوادگي و شغلي حين درمان و ساير آموزش‌ها بايد در كنار درمان نگهدارنده متادون مد نظر قرار داده شود.

Abstract Methadone maintenance therapy is a treatment of choice for opiate addiction. Understanding opiate dependents’ experiences of patientsʹ treatment is a key to continue the treatment and can provide help to revise the standards of methadone centers and improve the quality of treatment. This study aimed to describe the essence and structure of opiate dependents’ experiences with methadone maintenance therapy. It was a qualitative phenomenological study, in which participants were selected from opiate dependents referred to methadone centers in Kerman city in 2007. Sampling was purposive and continued until data saturation, which was achieved at 32 participants. Data were collected by in-depth interviews. Colaizziʹs method was applied for data analysis. The rigor of the present study was assessed based on the criteria of confirmability and credibility. A total of 26 themes were extracted and categorized into three main themes including positive therapeutic alliance, negative therapeutic alliance and therapeutic alliance requests. Client–centered therapy in methadone clinics creates a positive therapeutic alliance, and persuades patients to continue their treatment. Establishing a good relationship with patients during their treatment procedure is an effective way to meet the goals. Individual and group counseling sessions and advices on family and career related issues during the treatment should be considered as well.