اثر الحضاره الفارسيّه في شعر عديّ بن زيد العباديّ من منظور علم النفس الاجتماعي

عديّ بن زيد عبادي يكي از بزرگ‌ترين شعراي عصر جاهلي عرب است و باتوجه به اين‌كه با دو زبان عربي و فارسي آشنايي داشت، يكي از مترجمان و نويسندگان دربار ساساني شد و بعد از آن به‌عنوان سفير ميان پادشاه ساساني و دربار روم منسوب گرديد. اين ارتباط او با محيط متمدّن ايراني و آشنايي با فرهنگ جديد، رشد و بالندگي را در روح وجان شاعر پرورش داد و او را از آداب و سنت‌هاي غلط رايج ميان اعراب جاهلي دور ساخت وچنان تحوّل فرهنگي بزرگي در رفتار و انديشه اين شاعر پديد آورد كه اصول، آرمان‌ها و الگوهاي اجتماعي والايي در سطوح فردي، اجتماعي، و شغلي براي خود برگزيد. چنين تغيير رفتاري، مصداق همان چيزي است كه اريك اريكسون در نظريه روان‌شناختي اجتماعي خود درباره هر انساني به آن اشاره كرده است كه در طي مراحل زندگي با الگوهاي جديد اجتماعي وفرهنگي روبه‌رو مي‌شود. اخبار و اشعار عديّ بن زيد عبادي در كتب ادبي حكايت از وجود يك ارتباط آشكار ميان مراحل زندگي اين شاعر در دربار ساساني و پايبندي او به الگوهاي اجتماعي متمدّن دارد كه طبق نظريه مشهور اريكسون ناشي از تاثيرپذيري اين شاعر از محيط فرهنگي خود دارد. مقاله حاضر به روش وصفي به دنبال بررسي ابعاد اين ارتباط در اشعار او از بعد مفاهيم، موضوعات وتصاوير شعري بوده تا نشانه‌هاي تمدّن ايراني را در سبك شعري او كه تا حدودي در قياس با شعراي عصر جاهلي متفاوت است هرچه بيش‌تر اثبات نمايد.

Udai Ibn Zaid al-Ebadi was one of the greatest Arab poets in the Pre – Islamic era. Being a proficient in the two Arabic and Persian languages, he became one of the translators and writers in Sassanid court, then he was appointed as an ambassador to the Roman court. His connection with Persian civilization and his familiarity with new culture nurtured growth and development in his spirit and soul and distanced him from wrong customs and traditions among the ignorant Arabs and brought about cultural evolution in his behavior and thought so that he chose lofty social patterns, wishes and principles in his personal, social and occupational levels and this is the same as what Eric Ericson pointed out to in his social-psychological theory about each human being that one could encounter with during his life with new social and cultural patterns. News and poems of the Udai Ibn Zaid al-Ebadi in literary texts suggest that there is a reasonable relationship between this poetic life in Sassanid court and his commitment to social civilized patterns that according to Ericson’s theory is due to his impression from his cultural environment. The aspects of this close relationship from the point of views of concepts, subjects, and poetic forms could be investigated so that we can percieve the signs of Persian civilization in his poetic style more that is to some extent different from ignorant age poets.