Application of visual surveys to estimate acorn production of Brant`s oak (Quercus brantii Lindl.) in northern Zagros Forests of Iran

بذردهي نقش اساسي در پويايي اكوسيستم هاي جنگلي بلوط دارد. با توجه به اهميت بذر درجنگل هاي بلوط، مدتهاست كه در سرتاسر دنيا از روش هاي مختلف چشمي براي برآورد ميزان بذردهي بلوط ها استفاده مي شود. در اين پژوهش سعي شد با استفاده از روش هاي مختلف چشمي، شاخص هاي بذردهي گونه برودار (Quercus brantii Lindl.) در بخشي از جنگل هاي زاگرس شمالي برآورد شوند. منطقه موردمطالعه با مساحت حدود 36 هكتار در اطراف شهرستان بانه، در استان كردستان قرار دارد. چهار روش برآورد چشمي شامل روش هاي Whitehead، Christisen-Kearby، تعديل شده Graves و Koenig درمورد 120 درخت نمونه كه با روش نمونه برداري طبقه اي تصادفي انتخاب شده بودند، اجرا شد. شمار بذر درختان نمونه در نيمه اول شهريور با استفاده از روش هاي چشمي برآورد شد. همچنين شمار واقعي بذر درختان نمونه با استفاده از روش شمارش تاجي مشخص شد و براي تعيين مدل رگرسيوني در روش Koenig، تراكم بذر (شمار بذر در واحد سطح تاج) نيز محاسبه شد. مقدار شاخص هاي بدست آمده از روش هاي مختلف چشمي بيانگر بذردهي ضعيف گونه برودار در منطقه موردمطالعه بود. مدل خطي بدست آمده از روش Koenig نيز همبستگي بسيار خوبي (73/0=r2) را بين شمار بذر برآوردشده با روش Koenig (x) و شمار واقعي بذر درخت (y) نشان داد. درمجموع نتايج اين پژوهش سرعت و دقت قابل توجه روش هاي برآورد چشمي بذر بلوط ها را براي گونه برودار در منطقه موردمطالعه نشان داد.

Acorn production plays a fundamental role in the organization and dynamics of oak forest ecosystems. Regarding acorn importance, visual survey methods have been used to estimate acorn production of oak species throughout the world. In this study, the mast indices of Brant`s oak (Quercus brantii Lindl.) were determined in a section of northern Zagros forests, almost 36 ha area, near Baneh, Kurdistan province. Different types of visual surveys (Whitehead, Christisen-Kearby, Modified Graves and Koenig) were used on 120 trees which were selected using stratified random sampling method. In early September, just prior to acorn fall, each tree was investigated using visual surveys. Furthermore, for each tree, acorn density (acorns number/m2 crown area) was calculated using crown counting to calculate the best regression model in Koenig method. Based on visual estimation indices, fair acorn production of Q. brantii was observed. There was a strong (R2 = 0.73), highly significant (P < 0.001) linear relationship between the Koenig acorn counts (X) and corresponding crown counts. Furthermore, the results of this research confirmed usefulness of the quick visual survey methods to estimate the acorn crop of Q. brantii.