شماره ركورد :
1143
عنوان :
ارزيابي كمي اثرات شانه دار مهاجم درياي خزر بر عملكرد اكوسيستم در سواحل جنوبي درياي خزر
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
فضلي، حسن
شناسه هاي افزوده :
نظامي بلوچي، شعبانعلي ، همكارطرح , يوسفيان، مهدي ، همكارطرح , نصرالله زاده ساروي، حسن ، همكارطرح , دريانبرد، غلامرضا ، همكارطرح , پورنگ، نيما ، همكارطرح , روحي، ابوالقاسم ، همكارطرح , نجف‌پور، شعبان ، همكارطرح , اسلامي، فرشته ، همكارطرح
سال نشر :
1395
تنالگان :
سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
چكيده فارسي :
طي دهه هاي اخير بدليل تغيير سطح آب درياي خزر، ورود آلايندهاي زيست محيطي و گونه هاي مهاجم بخصوص شانه دار، ساختار اكوسيستم درياي خزر بشدت تغيير كرده است. در اين مطالعه اثرات شانه دار مهاجم درياي خزر بر روي عملكرد اكوسيستم در سواحل ايراني درياي خزر با استفاده داده هاي صيد و ذخاير گونه هاي مهم شيلاتي سه دوره اول (1379-1375-دوره مرجع)، دوم (1385-1380) و سوم (1390-1386)، دوره اول دوه قبل از گسترش كامل شانه دار، دوره هاي دوم و سوم بعنوان دوره هاي بعد از توسعه و گسترش شانه دار در درياي خزر مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد ميزان كل صيد ماهيان درياي خزر از حدود 75000 تن در سال 1375 به حدود 115000 تن در سال 1378 افزايش، ولي در سال 1382 بشدت كاهش و به حدود 32000 تن رسيد. عامل اصلي افزايش و سپس كاهش در تركيب صيد در دوره هاي مختلف، كيلكا ماهيان بودند. ميزان صيد ماهيان استخواني روندي افزايشي كندي داشته و ماهي سفيد و كفال ماهيان عامل اصلي اين تغييرات بودند. ميزان صيد ماهيان خاوياري نيز در هر سه دوره روند كاهشي داشت. بررسي ذخاير پنج گونه اصلي اقتصادي درياي خزر شامل: سه گونه كيلكاي آنچوي، كيلكاي چشم درشت و كيلكاي معمولي و دو گونه ماهي سفيد و كفال طلائي بيانگر تخريب كامل ذخاير دو گونه كيلكاي آنچوي و چشم درشت (بخصوص در دوره سوم) و افزايش ذخاير كيلكاي معمولي بود. ذخاير دو گونه ماهي سفيد و كفال طلائي ابتدا افزايش و سپس كاهش داشت. ارزيابي اثرات شانه دار مهاجم بر عملكرد اكوسيستم بيانگر دگرگوني و تغييرات گسترده اي در عملكرد اكوسيستم بود. عملكرد اكوسيستم هم بر اساس ميزان صيد و هم بر اساس ميزان ذخيره از طبقه بدون اثر (E0) در دوره اول به طبقات اثرات ضعيف و متوسط (E1, E2) تغيير يافت. حذف عملكرد دو گونه كليدي (كيلكاي آنچوي و چشم) سبب كاهش شديد در ذخاير ماهيان خاوياري و فك درياي خزر شد. در دوره هاي اول و دوم بدليل احياء شرايط مطلوب براي گسترش بيشتر ذخاير ماهيان كفزي خوار، ذخاير دو گونه سفيد و كفال طلائي افزايش يافت. ولي انتهاي دوره سوم ذخاير آنها كاهش و به يك حالت تعادل نسبي رسيد
چكيده انگليسي :
In recent decades, the ecosystem of the Caspian Sea has been affected by pollutions and different invaders particularly a ctenophore species. In this study, assessing impacts caused by Mnemiopsis leidyi on ecosystem functioning of the Caspian Sea by using catches and stock sizes data of main species in three periods: 1996-2000, 2001-2006 and 2007-2011,named establishment, expansion and adjustment, respectively. Results showed that the total catch increased from 75000 mt in 1996 to 115000 mt in 1998, then decreased to 32000 mt in 2003. Kilka was the main reason of these changes. The catches of bonyfishes had a moderately increasing trend due to the catch increasing of kutum and mullets. The catch of sturgeons had a decreased trend in the whole period. The stock sizes of 5 main commercial species including: 3 three species of kilka (anchovy, bigeye and common kilka, kutum and gray mullet showed that the stocks of two species of kilka (anchovy and bigeye kilka) collapsed (especially in period 3), and the stock of common kilka had increased. The stocks of kutum and gray mullet had been increasing and then decreased. The assessing impacts of M. leidyi showed a shift on ecosystem functioning of the Caspian Sea. According to fish catch and biomass, the ecosystem functioning shifted from none impact (no impact=E0) in first period to strong (E3) and massive impacts (E4). Elimination functioning of two key species (anchovy and bigeye kilka) caused decreasing in sturgeons and Caspian Phoca stocks. At the first and second periods, due to revival of favorable conditions for further development of benthic carnivorous fish stocks, stocks of the two species of mullet and kutum increased. But at the end of the third period, their stocks declined and reached to a relative equilibrium.
كليدواژه :
شانه دار مهاجم , عملكرد اكوسيستم , صيد , ذخاير , درياي خزر
اطلاعات نشر :
تهران موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
مشخصات ظاهري :
جدول، نمودار
فروست :
موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 47476
كتابنامه :
كتابنامه: ص. 44- 50
موضوع :
شانه ‌داران- درياي خزر , شانه ‌داران- تاثير بر محيط زيست , آلودگي دريا- درياي خزر، منطقه , آلودگي- جنبه ‌هاي زيست‌ محيطي , آلودگي ‌زدايي زيستي
شماره :
80955
شمارة كاتر :
الف768ف
ردة اصلي :
593
كليدواژه - جزئيات :
لينک به اين مدرک :
بازگشت