1299

مطالعه اثرات فيتواستروژن هاي جنيستين و اكول بر روند رشد توليد مثل فيل ماهي ( Huso huso) پرورشي

يوسفي جوردهي، ايوب

بهمني، محمود ، همكارطرح , شريفيان ، منصور ، همكارطرح , سوداگر، محمد ، همكارطرح , حسين زاده، همايون ، همكارطرح , كاظمي، رضوان اله ، همكارطرح , يزداني، محمد علي ، همكارطرح , حلاجيان، علي ، همكارطرح , پوردهقاني، محمد ، همكارطرح , محمديها، مالك ، همكارطرح , يگانه، هوشنگ ، همكارطرح , يارمحمدي، مهتاب ، همكارطرح , دژنديان، سهراب ، همكارطرح , صالحي، مريم ، همكارطرح

1395

سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور

يكي از دلايل اصلي تهديد تاسماهيان به انقراض نسل، طولاني بودن چرخه توليد مثلي آنها در طبيعت مي باشد. از طرفي، حدود 70 – 30 درصد هزينه پرورش اين ماهيان را غذا به خود اختصاص مي دهد. مطالعه حاضر با هدف بررسي اثرات غلظت هاي مختلف فيتواستروژن هاي جنيستين و اكوال بر برخي شاخص -هاي رشد و توليدمثلي 54 قطعه فيل ماهي ماده 5 ساله پرورشي طي 4 سال انجام پذيرفت. فيل ماهيان با استفاده از غلظت هاي 0، 2/0، 4/0، 8/0 و 6/1 گرم جنيستين و اكوال در هر كيلوگرم از جيره هاي حاوي ميزان پروتئين (45 درصد)، چربي (14 درصد) و انرژي (5/19 مگاژول در كيلوگرم) يكسان و در حوضچه هاي بتوني به مدت يك سال تغذيه شدند. ميانگين وزن و طول فيل ماهيان در همه تيمارها در انتهاي دوره نسبت به ابتداي دوره آزمايش افزايش يافت. بطوريكه از 3/0±25/13 كيلوگرم به 6/0±26/29 كيلوگرم و از 2/1±3/140 سانتي متر به 3/1±4/163 سانتي متر در انتهاي دوره رسيد كه در وزن داراي اختلاف معني دار بود (05/0P<). شاخص-هاي رشد از قبيل ضريب رشد (GR)، ضريب رشد ويژه (SGR)، ضريب تبديل غذايي (FCR)، افزايش وزن بدن (BWI) و ضريب كارايي پروتئين (PER) تغييرات معني داري در تيمارهاي مختلف نشان نداد (05/0P). سطوح برخي شاخص هاي بيوشيميايي از قبيل كلسترول، كلسيم و فسفر در غلظت-هاي جنيستين افزايش يافت، در حاليكه در غلظت هاي اكوال كه اثرات استروژنيك قويتري داشتند، در انتهاي دوره كاهش يافت. بررسي هاي فصلي سطوح پرو‍‍ژسترون در همه غلظت هاي جنيستين و اكوال در فصول مختلف اختلاف معني داري نشان نداد (05/0P>). سطوح كلسترول تغييرات متفاوتي در فصول مختلف نشان داد و در برخي تيمارها نسبت به ابتداي دوره افزايش و در برخي ديگر كاهش يافت. سطوح كلسيم در غظت هاي مختلف اكوال در انتهاي دوره نسبت به ابتداي دوره (بهار 90) افزايش يافت و در غلظت 4/0 گرم در كيلو گرم به حداكثر (13/0±62/10 ميلي گرم در دسي ليتر) پس از يكسال رسيد (05/0P<). ارتباط معكوسي بين سطوح فسفر و آنزيم آلكالين فسفاتاز متناسب با پيشرفت رسيدگي جنسي مشاهده گرديد. يك سال پس از تغذيه با فيتواستروژنها تعداد 7 عدد از مولدين به مرحله IV رسيدگي جنسي رسيدند كه اغلب مربوط به تيمار اكوال با غلظت 4/0 گرم در كيلوگرم بود. نتايج حاصل از تكثير يك عدد از مولدين فيل ماهي ماده پرورشي (با وزن 5/41 كيلوگرم) تغذيه شده با جيره حاوي فيتواستروژنها نشان داد كه نهايتاً 36 ساعت پس از تزريق هورمون هاي محرك گنادوتروپيني (LHRHA2) به ميزان 5 ميكروگرم به ازاي هر كيلوگرم، با استفاده از روش ريزبرش مجراي تخم بر (ميكروسزارين) به ميزان 5/5 كيلوگرم (معادل 3/13 درصد وزن بدن) تخمك اووله شده با كيفيت مطلوب و به تعداد 43 عدد در هر گرم استحصال گرديد. پس از انجام عمليات لقاح با افزودن اسپرم استحصالي از يك مولد نر پرورشي با تحرك حدود 50 درصد، ميزان لقاح آنها 87 درصد تعيين گرديد. تخم هاي لقاح يافته پس از 9 روز انكوباسيون در شرايط دمايي 13 – 12 درجه سانتي-گراد كه با استفاده از مخلوط آب چاه و رودخانه فراهم شده بود، شكفته شدند. در مجموع 1472 گرم معادل 66252 قطعه لارو از اين مولد فيل ماهي در سال دوم اجراي پروژه توليد گرديد. لاروها 6 روز پس از هچ شدن به مرحله خواب رفتند. تعداد در گرم لاروها 22 عدد و ميانگين وزن هر لارو در مرحله خواب 5/45 ميلي گرم بود. بر اساس نتايج حاصل، از يك عدد مولد فيل ماهي ماده 7 ساله به وزن 6/33 كيلوگرم و طول كل 167 سانتي متر و تغذيه شده با جيره حاوي فيتواسترو‍ژنها به ميزان 4960 گرم خاويار دان يك در سال دوم اجراي پروژه استحصال گرديد. ميانگين قطر تخمك ها معادل 3/3 ميلي متر بود. در سال سوم اجراي پروژه 32 قطعه از ماهيان مربوط به ساير تيمارها در سن 7 سالگي به مرحله IV رسيدگي جنسي رسيدند كه از 3 عدد از آنها جمعاً 15 كيلوگرم خاويار با قطر تخمك 5/3 – 3/3 ميلي متر استحصال گرديد. سه قطعه از مولدين بازجذب شد و ساير مولدين تكثير، خاويارگيري و بازجذب خواهند شد. با توجه به نتايج حاصل، شاخص هاي توليد مثلي مورد مطالعه متناسب با غلظت و فصول تأثير پذيرفت. در مقايسه، تأثير استروژنيك اكوال نسبت به جنيستين بيشتر بود. بطوريكه تغذيه فيل ماهيان ماده با جيره غني شده با اكوال با غلظت 4/0 گرم در كيلوگرم سبب تسريع در روند رسيدگي جنسي فيل ماهيان ماده شد. بنابراين، از اكوال با غلظت 4/0 گرم در هر كيلوگرم جيره مي¬توان بعنوان افزودني به جيره غذايي مولدين فيل ماهي پرورشي استفاده نمود.

Long – term of sex maturation in sturgeon is one of the main reasons for their stocks extinction. Moreover, food price included 30 – 70 % of total costs in sturgeon farming. Considering late oocyte maturation in beluga, the present study was carried out with aim of studying the estrogenic effects of different concentrations of soy - phytoestrogens genistein (GE) and equol (EQ) on the growth performance and ovary development in farmed female Huso huso 5 - year - old at stage II of sexual maturation. Fish were fed with concentrations 0 (control), 0.2, 0.4, 0.8 and 1.6 gram (g) of EQ and GE per each kilogram (kg) of isoproteic (CP 45%), fat (14%) and isoenergetic (19.5 MJ/kg) diets during a year. Blood samples and ovary biopsies were collected from each fish seasonally. The mean weight and length of H.Huso were increased at all concentrations in the end than the beginning of experiment, so that it reached from 13.25 ± 0.3 kg to 29.26 ± 0.6 kg and from 140.3 ± 1.2 cm to 163.4 ± 1.3 cm from the beginning to end. The main results of the present experimentation are that growth performance were not affected significantly (P>0.05). The most ovarian development (64.4%) was observed at EQ 0.4 g/kg. Some reproductive indices such as oocyte diameter, testosterone (T) and 17β-estradiol (E2) increased significantly at EQ 0.4 g/kg at the end of experiment (P<0.05), while 17α-hydroxy progesterone level (17α- OHP) showed no significant changes at all concentrations. 17β-estradiol (E2) levels increased significantly at some concentrations of GE and EQ at the end than start and reached to a maximum (12.6±1.04 ng/ml) at EQ 0.4 g/kg at the end of experiment (P<0.05). Biochemical indices such as calcium, phosphorous and cholesterol increased at GE concentrations, but decreased at EQ concentrations similarly at the end of experiment. There was a negative relationship between phosphorous and alkaline phosphatase enzyme (ALP) levels in serum. Testosterone (T) level was 0.3 ± 0.06 ng/ml at the beginning and reached to a maximum (21.04 ± 1.91 ng/ml) at EQ 0.4 g/kg at the end of experiment (P<0.05). 17β- estradiol (E2) levels increased significantly at some concentrations of GE and EQ at the end than start and reached to a maximum (12.6 ± 1.04 ng/ml) at EQ 0.4 gr/kg at the end of experiment (P<0.05). 17α- hydroxy progesterone (17α - OHP) showed no significant difference. In conclusion, equol at concentration 0.4 gr/kg showed more powerful positive effects on testosterone (T) and estradial (E2) than other concentrations of equol and genistein in farmed female Huso huso. A year after feeding with phytoestrogens 7 H. huso reached to stage IV. Propagation results in a 7 – year – old H.huso (41.5 kg in weight) fed with phytoestrogens showed 36 hours after 5 µg/kg LHRH-A2 injection and using microincision method, 5.5 kg (equal to 13.3 % of body weigth) ovulated eggs with good quality and 43 egg/g were obtatined and fertilized using sperm obtained from a male brood stock with 50% motivity. Fertilzation rate was determined 87%. Fertilized eggs hatched after 9 days at 12 – 130C temperature using mixture of the river and hole water. Totally, 1472 g egg (equal to 6652 larvae) was obtained. Number of larvae per gram was 22 and mean weigth of larvae was 45.5 mg at sleep stage. Based on results of obtaining caviar from H.huso 7 – year - old (with mean weigth 33.6 kg and toal length 167 cm) that fed with phytoestrogens, 4960 gr caviar number 1 was obtained. Mean diameter of eggs was 3.3 mm. At the third year, 27 female H. huso related to other treatments matured and total 15 kg caviar (with mean diameter 3.3 – 3.5 mm) obtained from 3 fish. One fish overriped and the others will be propagated, caviar obtained or overriped. Based on results, reproductive indices affected depended on concentration and season. Comparatively, EQ showed more estrogenic effects on ovary development in comparison to GE concentrations. Sexual maturation development was accelerated in H.huso fed with diet enriched with equol 0.4g/kg. In comparison, the estrogenic effect of equol was more than genistein. Therefore, it can be used as an additive to diets for inducing ovary development in this species.

شاخص هاي بيوشيميايي و فيل ماهي , هورمون هاي استروئيد جنسي ، , خاويار و بچه ماهي , فيتواستروژن

تهران موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور

بخشي رنگي، جدول، رنگي، مصور، نمودار

موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 47129

كتابنامه: ص. 52- 54

تاس ماهيان- پرورش و تكثير

3۷۴۲

م85ي

639