عنوان :
بررسي كاربرد اسانس آويشن شيرازي در كنترل آلودگي هاي قارچي چند گونه از آبزيان پرورشي
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
شريف روحاني، مصطفي
شناسه هاي افزوده :
معصوم‌زاده، مهدي ، همكارطرح , دشتيان‌نسب، عقيل ، همكارطرح , عصائيان، حسين ، همكارطرح , مرتضايي، رضا ، همكارطرح , قائدنيا، بابك ، همكارطرح , ميربخش، مريم ، همكارطرح , گنجور، محمدسعيد ، همكارطرح , جليل‌پور، جليل ، همكارطرح , بهراميان، بهروز ، همكارطرح , حقيقي، مسعود ، همكارطرح , بهروزي، شهريار ، همكارطرح , تقوي‌رستمي، محمدجواد ، همكارطرح , محمدكر، نياز ، همكارطرح , بساك‌كاهكش، فرود ، همكارطرح , اميري، فرخ ، همكارطرح , هوشمندكوچي، حسين ، همكارطرح , آهنگرزاده، مينا ، همكارطرح , وهاب نژاد، آرزو ، همكارطرح , يگانه، وحيد ، همكارطرح , قديري‌ابيانه، محمد ، همكارطرح , آهنگرزاده، مينا ، همكارطرح
تنالگان :
وزارت ﺟﻬﺎد ﮐﺸﺎورزي - ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر
چكيده فارسي :
گياهان از همان آغاز تمدن بشري در درمان هاي دارويي بكار برده مي شدند. بعضي از مشتقات آنان مانند آسپرين، رزرپين و گليكوزيدهاي قلبي نقاط اتكاي اصلي در دارو درماني بوده اند. به عبارتي ديگر علاوه بر ارزش خوراكي، مصارف دارويي گياهان نيز مد نظر قرار داشته است. سرزمين ايران از ديد اقليمي و شرايط زيست محيطي جايگاه انتشار گونه هاي مختلف گياهي است تا جايي كه 7500 گونه گياهي از گونه هاي گياهي تمام قاره اروپا در ايران قابل كشت مي باشد. به نظر تاكنون حدود 70000 گونه گياهي در دنيا مورد استفاده دارويي قرار گرفته است كه در 5000 گونه آن مطالعات علمي كافي انجام شده است. خوشبختانه در كشور تلاش گسترده اي در شناسايي علمي تركيبات گياهان دارويي آغاز شده است و فرمولاسيون هاي ابتكاري ويژه اي نيز در پي اين پژوهش ها طراحي و نيز با گسترش تعدادي از كارخانه ها و شركت هاي دارويي بسياري از اين مواد به بازار مصرف عرضه شده اند. در سال هاي اخير، كاربرد گياهان دارويي در دامپزشكي مورد توجه جدي دامپزشكان در سراسر جهان قرار گرفته است. خصوصا در شرايطي كه توليد محصولات ارگانيك و بدور از موادشيميايي طرفداران زيادي پيدا كرده است. گوشت ماهي يكي از بهترين منابع پروتئين حيواني شناخته شده است. گوشت ماهي داراي %19 پروتئين است كه %99 آن جذب مي شود و ابليت هضم بالايي دارد. چربي ها و اسيده اي آمينه ضروري بدن، ويتامين ها و مواد معدني از ديگر مواد بسيار با ارزش غذايي براي انسان است. امروزه بدليل تقاضاي روز افزون توليدات آبزي و رقابت در عرصه بازارهاي جهاني، فايق شدن بر خسارات ناشي از بيماري ها در صنعت آبزي پروري بسيار حايز اهميت است. اقدامات ايمونوپروفلاكتيك جهت توليد اقتصادي آبزيان و مقاوم سازي آنان در برابر عوامل بيماري زا و استرس، از طريق تقويت سيستم ايمني بويژه سيستم دفاع غيراختصاصي بسيار ضروري به نظر مي رسد. آبزيان هم به مانند ساير موجودات در معرض خطر بيماري ها قرار دارند كه پيشگيري و درمان آن ها از اهميت ويژه اي برخوردار است. در صنعت آبزي پروري جهت بهبود عملكرد رشد و كنترل بيماري ها از آنتي بيوتيك هاي مختلف و مواد ضدعفوني كننده هاي شيميايي متعدد استفاده مي شود. مصرف اين مواد در آبزيان معايبي دارند كه از جمله مي توان به آلودگي هاي زيست محيطي، باقيمانده هاي دارويي در آبزيان، و به دنبال آن خطر سلامت مصرف كنندگان، ايجاد مقاومت دارويي و نيز خسارات اقتصادي ناشي از هزينه هاي درماني اشاره نمود. امروزه تلاش هايي در جهت كاهش مصرف آنتي بيوتيك ها در آبزيان به عمل آمده است. يكي از اين تلاش ها استفاده از گياهان دارويي در ساخت داروهاي طبيعي جهت مصرف در آبزيان است. در تعدادي از كشورها مصرف آنتي بيوتيك ها در پيشگيري از بيماري هاي آبزيان به كلي از برنامه آن ها حذف شده اند كه از جمله مي توان به كشور نروژ، بزرگترين توليد كننده ماهي قزل آلا در جهان اشاره نمود. ساير كشورها مانند چين، هندوستان، ژاپن، مكزيك نيز در زمينه جايگزين نمودن گياهان دارويي به عوض مواد و داروهاي شيميايي پژوهش هاي فراواني انجام داده و در حال انجام هستند كه به نتايج خوبي هم رسيده اند. ازطرفي با عنايت به غناي گياهي كشور وتجارب داخلي زمينه توسعه كاربرد داروهاي گياهي در آبزيان جايگزيني مواد شيميايي ومضر مصرفي در آبزي پروري مانند مالاشيت گرين كه از منظر بهداشت عمومي جامعه (سرطانزا و تراتوژن) و حفظ محيط زيست قابل توجه ميباشد مهم خواهد بود . با عنايت به برنامه مصوب توسعه كاربرد گياهان داروئي در آبزي پروري كشور طرح ملي فوق مصوب واجرا گرديده است .در اين طرح با توجه به سوابق مطالعاتي اوليه روي اسانس آويشن شيرازي ،مطالعات تكميلي روي كاربري اين ماده در چهار گونه از آبزيان اقتصادي مهم كشور يعني تاسماهي ايراني ،قزل آلاي رنگين كمان ،ميگوي وانامي وكپور معمولي انجام شده است كه با توجه به گستردگي تحقيق و نتايج متنوع اقدامات انجام شده روي هر گونه در قالب فصل مجزايي ارائه شده است . نتايج اين تحقيق بطور خلاصه عبارت است از: 1) استفاده از اسانس آويشن شيرازي در كنترل آلودگيهاي قارچي تخم تاسماهي ايراني با توجه به نداشتن آثار زيان‌بار شناخته شده در محيط زيست ، آبزيان و انسان مفيد پيشنهاد مي گردد. 2) كاربرد روزانه اسانس آويشن شيرازي با دز ppm50 به مدت 1 ساعت بعد از پايان مرحله گاسترولاسيون تخم ها در حالت تداوم جريان آب انكوباتورها در كنترل آلودگيهاي قارچي قابل توصيه ميباشد. 3) درجه سميت اسانس آويشن در ماهي قزل آلاي رنگين كمان،در حد متوسط است. حد كشندگي اين اسانس در اين گونه ازبسياري از حشره كش هاي سنتتيك وگياهي كمتر است.درجه سميت اسانس آويشن براي بچه ماهيان كوچك ،در حد پايين مي باشد. 4)مصرف ميزان 100 ppmاسانس آويشن شيرازي همراه با غذا ، گرچه بهبود عملكرد رشد را دربچه ماهيان قزل آلاي رنگين كمان در مقايسه با تغذيه غلظت هاي 25 ppm و 50 ppm ودرگروه كنترل را درپي داشت اما از نظر آماري داراي اختلاف معني دارنبود )0/05
5 .( P) روش تغذيه متناوب ( (Feed cycling مي تواند به عنوان يك روش نوين در كاربرد تغذيه اي اسانس هاي با اثر باز دارنده غذائي ( اسانس آويشن شيرازي) ، در مراحل مختلف چرخه زندگي ، بهبود عملكرد رشد ، بهبود عملكرد سيستم ايمني بدن ، پيشگيري و درمان ماهيان قزل آلاي رنگين كمان در صنعت آبزي پروري بكار برد. 6) در مورد ميگو ،حداقل غلظت مهاركنندگي عصاره روغني آويشن شيرازي براي قارچهاي كانديدا آلبيكنس و فوزاريوم سولاني به ترتيب 0/004 و 0/008 و غلظت كشندگي براي قارچهاي مذكور به ترتيب 0/004 و 0/04 به دست آمد. همچنين در اين پروژه مشخص شد غلظت كشنده يا دز سمي براي ميگوهاي وانامي پرورشي در مراحل مختلف رشد متغير است، در غلظتهاي 0/0005 ، 00035 0/00045،/0 به ترتيب مرگ و مير در مراحل لاروي و پست لاروي ميگوها، مرحله جواني (2گرمي) و بالغين (10-12 گرمي) به طور معني داري(05.0>P) آغاز مي شد.اما تغييرات وزن و طول پست لاروهاي ميگوهاي وانامي پس از قرار گرفتن در معرض غلظتهاي مختلف عصاره روغني آويشن شيرازي و 20 ppm بتادين ،افزايش طول و وزن به عنوان شاخصه هاي اصلي رشد در گروههايي از پست لاروها كه در معرض غلظتهاي 20 ppm و30 ppm از عصاره آويشن قرار داشتند بيشتر ازغلظتهاي50 ppm 10، ppm 40 ، ppm و گروههاي بتادين و شاهد بود (05.0>P) ،در حاليكه بازماندگي پست لاروها كمتر از ساير گروهها بود(7 .(05.0>P)اسانس آويشن شيرازي مواد بيواكتيو موثري نظير تركيبات ضد قارچي و ضد باكتريايي براي كاربرد در تكثير و پرورش ميگو دارد ولي با توجه به پايين تر بودن غلظت كشندگي آن براي ميگوها نسبت به غلظت مهاركنندگي رشد قارچها قابل استفاده در محيط زنده نمي باشدولي كاربرد تغذيه اي آن در ميگو با توجه به خواص مثبت اثبات شده نياز به تحقيق دارد. 8)كاربرداسانس آويشن بر روي فلور باكتريايي و قارچي تخم كپور معمولي به دليل دوره كوتاه انكوباسيون تخم كپور ماهيان اقتصادي نميباشد. 9)مصرف جيره غذايي محتوي اسانس آويشن در كپور اختلاف معني داري در موضوع رشد وتقويت سيستم ايمني ايجاد نميكند
چكيده انگليسي :
In order to do this study, 150 Persian sturgeon having 75g mean weight transferred to tanks with 500L volume. After dividing the fishes into two groups (experimental and control group), the fingerlings fed by concentrate food that contained different levels of Zataria multiflora essential oil (15g/kg, 25g/kg, 50g/kg, 100g/kg) for 8 weeks. Finally, sampling carried out on blood and serum of fishes. After preparing the samples based on standard methods, haematology and serology studies, performed. The results showed significant difference in mean and standard deviation of monocytes between experimental and control groups (P<0.05). In treatment 25g/kg, monocyte count was more than other treatments. But there are no significant differences in mean and standard deviation of other white blood cells. The results of serologic studies showed no significant differences in serum indices (C3, C4 and total protein) (P<0.05), but there is significant difference in mean and standard deviation of albumin. So that , the mean and standard deviation in treatments 15g/kg and 25g/kg and control group were more than treatments 50g/kg and 100g/kg of Zataria multiflora essential oil. Also , this is the first record of the anesthetic effect of Zataria multiflora essence on fish. In this research the effect of 50 and 100 ppm concentrations of Zataria multiflora essence on the rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) fry with average weight of 15 2 grams and Salmo trutta caspius with average weight of 40 4 grams has been studied. In this research the water temperature was 16-17 ؛C, dissolved oxygen 7 0.2 and pH 8. The average time of coming to unconscious in 50 ppm and 100 ppm concentration in both Oncorhyncus mykiss and Salmo trutta caspius was 3 and 2 minutes respectively; and the means of balance and return of anesthesia were 2 and 3 minutes respectively, and the average time of inducing balance and recovering consciousness was 2 and 3 minutes respectively. Moreover, in contrast there is a significant difference between the time of inducing unconsciousness and recovery in all kinds of fish (p < 0.0001). The fish anesthetized with 100 ppm concentration after transference to water without Zataria multiflora essence were calm for 30 minutes and showed no reaction to weak stimuli (such as touching). In regard of the time of falling into unconsciousness and the time of recovery by different degrees of concentration of Zataria multiflora essence there is no significant difference between Oncorhyncus mykiss and Salmo trutta caspius (p > 0.05). This research also shows that Zataria multiflora essence has an anesthetic effect but because of its unwanted severe irreparable breathing (respiration) side effects and also the deformation of the fish which is against the fisheries ethics (death accompanied with extreme pain) it would be better not to be used as anesthetics. One of the advantages of Zataria multiflora essence as anesthetics is its low concentration (25 ppm) for anesthetizing the fish and also its economical cost. In addition, this essence has antimicrobial and disinfecting effects and, therefore, it can remove the infection from the external surface of the body of the fish. One of the most noticeable defects of Zataria multiflora essence is that at the time of anesthetizing it causes a state of excitement and irritability in the fish which manifests itself in the speed of swimming and the possibility of jumping out of water. As a result, although Zataria multiflora essence has anesthetizing effects, it is recommended not to be used for anaesthetizing the fish, because it posses unwanted side effects that may even cause the death of the fish; however, it may be used as a sedative during manipulating the fish.
كليدواژه :
آويشن شيرازي , كپور معمولي , تاسماهي ايراني , كپور معمولي , ميگوي وانامي , قزل آلاي رنگين كمان
اطلاعات نشر :
تهران موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
مشخصات ظاهري :
بخشي رنگي، جدول، مصور، نمودار
فروست :
موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 41393
كتابنامه :
كتابنامه: ص. 214
موضوع :
آبزيان- بيماريها- درمان , ماهي ها- بيماريها- درمان , آويشن شيرازي- مصارف درماني , اسانسها- مصارف درماني , بيماريهاي قارچي
