عنوان :
مطالعات ارزيابي ريسك و زيست محيطي
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
حق شناس، آرش
تنالگان :
ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞﮐﺸﺎورزي ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر - ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪه ﻣﯿﮕﻮي ﮐﺸﻮر
چكيده فارسي :
اين مطالعه بخشي از طرح كلان ملي و فناوري كسب و انتقال دانش فني براي توليد ميگوي عاري از بيماري خاص و قطع وابستگي به محصولات خارجي بود كه از اسفند ماه سال 1391 تا شهريور 1393 در ايستگاه هاي تحقيقاتي خليج فارس (شغاب) و بندرگاه در منطقه بهمني وبندرگاه شهر بوشهر انجام گرديد. هدف از انجام اين تحقيق ارزيابي و تحليل اثرات توليد ميگوي عاري از بيماري‌هاي خاص (SPF) بر محيط هاي فيزيكي- شيميايي، اكولوژيك، اقتصادي و اجتماعي پيرامون ايستگاه تحقيقاتي خليج فارس بود كه به روش صورت ريز سنجشي صورت پذيرفت.
شناسائي جنبه هاي ريسك بارز، پيامد ها و عدد مربوطه به هر ريسك توليد ميگوي SPF، منشاء و روشهاي مديريت آنها در ايستگاه هاي تحقيقاتي بندرگاه و خليج فارس و محيط زيست پيرامون آنها شده و اثر آنها بر همديگر از جمله؛ فرار ميگوي SPF و عوامل بيماريزاي احتمالي از ايستگاه هاي تحقيقاتي بندرگاه و خليج فارس به محيط زيست و تاثير آن بر تنوع زيستي منطقه پيرامون، تاثيرات متقابل و پيامد هاي ناشي از ورود پساب اين دو ايستگاه به اكوسيستم دريايي در اين تحقيق مورد بررسي قرار گرفت.
براساس نتايج اين مطالعه در ايستگاه تحقيقاتي بندرگاه با توجه به نزديك بودن به نيروگاه اتمي بوشهر و احتمال بروز حوادث زيست محيطي، نشت مواد شيميايي يا راديواكتيو بعنوان ريسكهاي بارز در اين ايستگاه شناسايي شدند در صورتيكه در ايستگاه تحقيقاتي خليج فارس، پساب بعنوان اصلي ترين ريسك تعيين شد.
براساس نتايج اين مطالعه چهار فعاليت مهم و شاخص در ايستگاه تحقيقاتي خليج فارس( شغاب) شامل؛ تامين آب از دريا و تخليه پساب به دريا داراي آثار منفي و توليد ميگوي عاري از بيماري و كنترل شرايط بهداشتي داراي اثرات مثبت مي باشند. درخصوص سه عناصر زيست محيطي شاخص بدست آمده مي توان نتيجه گرفت كه بيشترين اثرپذيري مثبت بر روي عنصر آموزش در محيط اقتصادي، اجتماعي بوده و كيفيت آب دريا و گونه هاي آبزيان بيشترين اثر منفي را متحمل خواهند شد. مجموع آثار مثبت طرح برابر 320+ و جمع نهايي اثرات منفي معادل 198- مي باشدكه نشانگر بالا بودن ميزان آثار مثبت طرح نسبت به اثرات منفي آن بوده لذا اجراي طرح از نظر زيست محيطي توجيه پذير مي باشد.
نتايج ارزيابي اثرات فعاليت در ايستگاه تحقيقاتي بندر گاه نيز مويد ان است كه، نتايج اين تحقيق نشان مي دهد در عمليات بهره برداري 8 عنصر زيست محيطي منطقه داراي اثر منفي و 3 پارامتر داراي اثر مثبت مي باشند. بيشترين فراواني از نظر درصد وزني آثار مربوط به رده -A اثرات منفي بسيار اندك معادل 48 درصد، فراواني آثار مربوط به رده A + اثرات مثبت بسيار اندك معادل 7.5 درصد و فراواني آثار مربوط به رده +B اثرات منفي بسيار اندك معادل 44.5 درصد مي باشد.گرچه نسبت آثار مثبت (52 درصد) به منفي (48 درصد) طرح پايين بوده و اثرات منفي و مثبت داراي اختلاف معني داري نمي باشند ولي به دليل ضرورت بسيار زياد توليد گونه مولد عاري از بيماري و مشكلاتي كه صنعت پرورش ميگوي كشور با آن دست به گريبان مي باشد، اجراي اين پروژه موكدا توصيه مي گردد. لازم به ذكر است كه كاهش و كنترل آثار منفي طرح كه بيشتر مربوط به تخليه پساب طرح به دريا مي باشد، امري ضروري است كه با اعمال روشهاي فني مي توان اثرات سوء آن كاهش داد.
چكيده انگليسي :
This study is a part of the national and technology master plan entitled Attain to technical knowledge of specific pathogen free shrimp production and cut off to dependence on foreign products. The goals of this work were to assess the environmental effects of Specific Pathogen Free shrimp production complex on surrounded region in Persian Gulf (Shoghab) research station in Bushehr city. The environmental impacts were assessed in Persian Gulf (Shoghab) research station in Bushehr city by usage of simple checklist for impacts prediction, and scaling check list for assessment during Feb 2012 till Sep 2014.
Significant risks identification,and their grades,their sources and how to manage them is the main aim of risk assessment study. The probability of scape the shrimps,their effects on the surrondeing ecosystem as an invasive species were also investigated. Due to the closure o BNPP to Bandragah,leakage and ecplosion also considered as a risk factor,while effluent is the main risk in Persian Gulf(Shoghab) station..
Flushing the effluents to the sea is the biggest concern of this project that can resulted in health impacts on aquatic and human communities that can be avoided by treatment. Low diversity in activities beside lack of environmental sensitive elements in the region leads us to use of scaling check list for impact assessment. Environmental grade of each activity can be achieved by stratification of them according to their intensity, significance and scale. We reached +320 and -198 for positive and negative points respectively that sounds a clear yes for execution choice.
Results showed 8 negative and 3 positive environmental factors that affect by operating phase including 48% very slightly negative and 44.5% slightly positive and 7.5% very slightly positive effects. Although there is no significant different between negative and positive effects but based on national strategy on getting the technology doing such a projects is highly recommended. By the usage of technical methods in effluents treatment control and reduction of bad impacts is achievable.
كليدواژه :
ميگو , بوشهر , فاقد پاتوژن خاص , خليج فارس , بوشهر , ارزيابي اثرات زيست محيطي , Litopenaeus vannamei
اطلاعات نشر :
تهران ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر
مشخصات ظاهري :
مصور، ﺟﺪاول، ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﺎ و ﻧﻤﻮدارﻫﺎ
فروست :
ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر 58099
