عنوان :
بررسي اثرات كارگاه هاي تكثير و پرورش ماهي قزل آلا و ساير فعاليت هاي انساني بر اكوسيستم رودخانه چشمه كيله تنكابن
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
عليزاده ثابت، حميدرضا
شناسه هاي افزوده :
احمدي، محمد رضا همكارطرح , آب بند عرباني، زهرا همكارطرح , اسلامي، مريم همكارطرح , بياتي، معصومه همكارطرح , پورنگ، نيما همكارطرح , رامين، محمود همكارطرح , صابري، حسين همكارطرح , صادقي نژاد ماسوله، اسماعيل همكارطرح , طاولي، ميثم همكارطرح , عابديني، علي همكارطرح , قاسمي، مريم همكارطرح , معافي مدني ، موسي همكارطرح , قربان ساساني، حسن همكارطرح , عصائيان، حسين همكارطرح , فرزانفر، علي همكارطرح , قنبري، فرهاد همكارطرح , لشتو آقايي، غلامرضا همكارطرح , نجف پور، ناصر همكارطرح , قاسمي ، شهرام همكارطرح , شيرود نجفي، مجتبي همكارطرح , حقيقي، مسعود همكارطرح
تنالگان :
ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر
چكيده فارسي :
رودخانه چشمه كيله تنكابن و سرشاخه هاي كوهستاني آن، بعنوان محور تاريخي ايجاد و توسعه تمدن و رفاه انسانيو نيز زيستگاه و محل مهاجرت گونه هاي ماهيان با ارزش تجاري و با ارزش زيستي از جمله ماهي آزاد درياي خزر، ماهي سفيد درياي خزر و گونه هايي از خانواده كپورماهيان، نقش راهبردي در تداوم حيات ذخاير زنده حوضه جنوبي درياي خزر ايفا مي نمايد. صيد بي رويه و تهديد نسل ماهي آزاد درياي خزر و قزل آلاي خال قرمز در سرشاخه هاي كوهستاني اين رودخانه، ايجاد موانع و دستكاري هاي خارج از ظرفيت تحمل رودخانه توسط فعاليت هاي انساني نظير ايجاد كارخانه هاي بزرگ توليد شن و ماسه و برداشت هاي قانوني و غيرقانوني رسوبات حمل شده توسط جريان هاي آبي اين رودخانه، ورود مستقيم شيرابه زباله شهر تنكابن به رودخانه، توسعه كارگاه هاي تكثير و پرورش ماهي قزل آلاي رنگين كمان در سه دهه اخير و تخليه حجم عظيمي از پساب كارگاه ها به همراه ماهيان تلف شده و رها شدن ماهيان زنده قزل آلا به محيط طبيعي رودخانه و موارد متعددي از دستكاري ها ، كاركرد طبيعي رودخانه را تحت تأثير قرار داده و مديريت اين رودخانه و حوضه آبريز آن نيازمند اطلاعات بنيادي براي كاربرد در يك سيستم مديريتي يكپارچهاست. پژوهش حاضر بر روي رودخانه چشمه كيله تنكابن مشتمل بر سرشاخه هاي دوهزار (درياسر و نوشا) و سه هزار و ولم رود طي 13 مرحله نمونه برداري ماهانه از مهر 1388 تا آبان 1389 بر پايه مطالعات فون بنتيك با استفاده از پروتكل هاي EPT–EPT/Cو اندازه گيري پارامترهاي منتخب فيزيكي و شيميايي و ميكروبي آب اين رودخانه صورت پذيرفت.همچنين احتمال فرار و ادامه حيات و تغذيه ماهي قزل آلاي رنگين كمان پرورشي از كارگاه ها به محيط طبيعي رودخانه بررسي گرديد. تجزيه و تحليل داده هاي به دست آمده نشان دهنده تفاوت هاي معني دار در سطح احتمال 5%(P<0.05)بين گروهي از عوامل فيزيكي ، شيميايي ، ميكروبي و بيولوژيك اندازه گيري شده در ايستگاه هاي مختلف بود. دندوگرام آزمون خوشه اي ايستگاه هاي مطالعاتي بر اساس تلفيق اندازه متغيرهاي مختلف در رودخانه چشمه كيله، ايستگاه هاي يك ، 3 ، 2 و 4 را در يك گروه و ساير ايستگاه ها را در گروه جداگانه طبقه بندي نمود. قرار گرفتن ايستگاه هاي 8 و 9 در يك گروه بيانگر شباهت عمومي اين دو نقطه در رودخانه سه هزار و وجود تفاوت در كيفيت محيط با ساير ايستگاه ها مي باشد. ايستگاه شماره 7 با قرار گرفتن در خوشه اي مجزا ، پايينترين كيفيت آب و محيط زيست بستر رودخانه را با توجه به عوامل اندازه گيري شده به خود اختصاص داد. جدا شدن ايستگاه 11 از ساير ايستگاه ها به تفاوت ماهيت آب و محيط زيست ايستگاه نسبت داده شده و نزديك بودن شرايط ايستگاه شماره 10 با دريافت مجموع آب هاي رودخانه هاي دو هزار و سه هزار و سرشاخه هاي آنها ، به ايستگاه هاي 8 و 9 كه در رودخانه سه هزار قرار دارند بيانگر تاثيرگذاري عمومي رودخانه سه هزار بيشتر از رودخانه دوهزار بر رودخانه چشمه كيله تحليل شد. تأثيرگذاري پساب كارگاه هاي پرورش ماهي با ملاحظه امتياز بالاي شاخص EPTو EPT/Cدر ايستگاه هاي شاهد شماره يك ، 3 و 8 و نيز امتياز پايين EPT و EPT/C ايستگاه هاي شماره 7 ، 13 و 6 بيانگر كيفيت مطلوب و نامطلوب اين دو گروه ايستگاه مي باشد. بيشترين زي توده كفزيان در رودخانه چشمه كيله متعلق به راسته Trichoptera است و كاهش معني دار زي توده در ايستگاه هاي 11، 12 و 13 نسبت به ساير ايستگاه ها را مي توان به عوامل بازدارنده اي نظير برداشت مفرط شن و ماسه نسبت داد. گروه هاي مقاوم به آلودگي افزايش معني داري در ايستگاه هاي پايين دست مزارع منتخب داشته و ناپديد شدن راسته Plecoptera در ايستگاه هاي 7، 9، 10 و 13 كيفيت پايين محيط زيست نسبت به ايستگاه هاي شاهد را بيان مي كند. تأييد كيفي و كمي تأثيرگذاري آلاينده هاي كانوني و غيركانوني ورودي به رودخانه چشمه كيله در اين پروژه نيازمند ملاحظات مديريتي ويژه اي براي كنترل بهره برداري هاي حاضر ، مهار آلاينده ها و نياز به پايش رودخانه در سال هاي آينده است
چكيده انگليسي :
cheshmehkileh River and adjacent mountainous streams, play a strategic role as a historical axis for anthropogenic civilization, human welfare also habitat and migration pathway of commercial – biologic valuable fishes e.g. Caspian trout, Caspian kuttum, members of Cyprinidae family in south Caspian Sea drainage.Treats such as overfishing of Caspian trout and Red spotted trout stocks in mountainous headwaters, barriers construction and manipulations those are out of river carrying capacity developed by human activities, affected normal function of river as well. Sand mining big factories establishment next to the river, legal and illegal trade of river sediments, direct entry of Tonekabon landfill leakage into the river, development of Rainbow trout farms since 3 decades and huge effluents into the river containing dead fish and types of solids, escapement of cultured Rainbow trouts into the river, … are major minimum factors which needs basic information for integrating inclusively drainage management system. Cheshmehkileh River contains Headwaters of Dohezar (Daryasar & Nusha), Sehezar and Valamroud rivers during 13 monthly sampling phases between September 2009 and October 2010 based on macrozoobenthoses investigations by EPT, EPT/C EPA protocols, measurements of nominated physic-chemical and microbiologic parameters. Probability of Rainbow trouts escapement and invasion, existence, nutrition in Cheshmehkileh environment indeed investigated. Data analysis explained significant differences (P<0.05) between groups of measured parameters in different sampling stations. Dendogram of clustered analysis based on consolidation of major biologic/ physic-chemical and microbiologic parameters, separated stations No. 1, 3, 2, 4 in one group and remained classified in different groups. Station 8 and 9 similarly separated which expressed general similarities according to Sehezar river environment which were differs in comparison with other stations. Station 11 separated according to its natural quality of water and environment. Similarities between station 10 to Sehezar river stations 8 and 9 expressed general influence of Sehezar River more than Dohezar River in Cheshmehkileh condition especially in station No. 10. High scores of EPT and EPT/C indices in upstream stations 1, 3 and 8 also low score of indices in stations 7, 13 and 6 expressed levels of environment quality between these groups of stations. Maximum average biomass of macroinvertebrates belongs to Trichoptera order in Cheshmehkileh River. Significant decrease of biomass in stations 11, 12 and 13 in comparison with other stations stated environment degradation in mentioned stations relevant to excessive sand mining as well. Pollution resistant groups of invertebrates significantly increased in downstreams against upstream stations. Also disappearing of Plecoptera order in station No. 7, 9, 10 and 13 stated low quality of environment in comparison with upstream stations. Confirmation of effects quality and quantity for point and non-point sources of imported pollutants require specific management considerations in order to present exploitations, pollutants control and emergencies for river monitoring in forthcoming years
كليدواژه :
رودخانه , ميكروبيولوژي , شيمي , چشمه كيله , تنكابن , آلودگي , پرورش ماهي , EPTC , ارزيابي , شيمي
اطلاعات نشر :
اهران ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر
مشخصات ظاهري :
مصور، جدول، نمودار
فروست :
ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورز ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر 51603
