1771

مطالعه امكان سنجي توسعه پرورش ماهيان خاوياري در صيدگاههاي تاسماهيان در نوار ساحلي استانهاي گيلان و مازندران

پوركاظمي، محمد

بهمني ، محمود ، همكارطرح , پژند، ذبيح اله ، همكارطرح , پورعلي ، حميدرضا ، همكارطرح , عليپور، عليرضا ، همكارطرح , ذژنديان، سهراب ، همكارطرح , پوردهقاني، محمد ، همكارطرح , يارمحمدي، مهتاب ، همكارطرح , نوروز فشخامي، محمدرضا ، همكارطرح , توكلي ، محمود ، همكارطرح , رمضانپور، زهره ، همكارطرح , جليل پور، جليل ، همكارطرح , عليزاده، مهدي ، همكارطرح , شناور ماسوله، عليرضا ، همكارطرح , حسني، مير حامد ، همكارطرح , ارشد، عما ، همكارطرح , آزاد بخش، ايرج ، همكارطرح , نظامي، احمد ، همكارطرح , پور صفر، مجيد ، همكارطرح , مهدي نژاد، كريم ، همكارطرح , فدايي، بهروز ، همكارطرح , كاظمي، رضوان اله ، همكارطرح , چوبيان، فروزان ، همكارطرح , چكمه دوز، فريدون ، همكارطرح , خوشقلب، بهروز ، همكارطرح , يوسفي، ايوب ، همكارطرح , اسدالهي ، محمود ، همكارطرح , جورسرا، يوسف ، همكارطرح , محمدي، سهراب علي ، همكارطرح , شعباني نوده ،اسماعيل ، همكارطرح , يوسف پور، حامد ، همكارطرح , شعباني، اسحاق ، همكارطرح , رجبي ، فرشاد ، همكارطرح , شجاعي، محمود ، همكارطرح , صفري، محمدرضا ، همكارطرح , صداقت، منصور ، همكارطرح , محمدي، شهرام ، همكارطرح , نظري ، محمد ، همكارطرح , امين دلدار، بهاره ، همكارطرح , كامرانجو، قربان ، همكارطرح , عزيززاده پرمهر، ليلا ، همكارطرح , معصوم زاده، مهدي ، همكارطرح , حسن زاده ، محمد ، همكارطرح

1392

وزارت ﺟﻬﺎد ﮐﺸﺎورزي - ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر

چكيده : در راستاي توسعه صنعت پرورش ماهيان خاوياري در داخل كشور به منظور توليد گوشت و خاويار و استفاده بهينه از منابع آبي ساحلي، طرح امكان سنجي پرورش ماهيان خاوياري در4 صيدگاه استان گيلان با نام هاي شهيد حسن پور (آستارا)، شهيد مورخي (خطبه سرا)، شهيد قاسمي زاده (ديناچال) و شهيد ابراهيمي (ليسار) با استفاده از آب درياي خزر به اجرا درآمد. بدين منظور پس از تشكيل كارگروه هاي تخصصي و انجام رايزني ها و مكاتبات لازم با سازمان ها، ادارات كل و مراكز تحقيقاتي، عمليات اجرايي طرح شامل نقشه برداري، بررسي هاي ژئوتكنيكي و مطالعات خاك، تغييرات تراز سطح آب درياي خزر، مطالعات هوا و اقليم، بررسي هاي آلاينده هاي منطقه در كليه صيدگاه ها انجام شد. در نهايت با توجه به داده هاي حاصل از هر يك از ايستگاه هاي تحت بررسي، بغير از صيدگاه آستارا كه براي پرورش ماهي خاوياري مناسب تشخيص داده نشد، ظرفيت توليد سالانه گوشت و خاويار گونه هاي ماهيان خاوياري، پتانسيل منطقه از نظر احداث سايت پرورشي و هزينه هاي اجراي طرح و توجيه اقتصادي بر اساس هر صيدگاه برآورد گرديد. خلاصه نتايج و پيشنهادات صيدگاهها به شرح ذيل مي باشد: 1- صيدگاه شهيد حسن پور (آستارا) مجموعه بررسي ها در صيدگاه حاكي از آن است كه عليرغم شرايط مناسب جوي و تامين آب، بدلايل وجود جاده كنارگذر، ارتفاع منطقه نسبت به دريا و قرار گرفتن در حريم دريا، هزينه سنگين لجن برداري و خاكريزي، طرح توسعه اداره گمرك و بنادر كشتيراني، مشكل خطوط انتقال لوله گاز، اعلام شدن نوع كاربري آن (پارك تفريحي و توريستي ) از طرف شهرداري آستارا و مخالفت اداره كل حفاظت محيط زيست استان گيلان با تغيير كاربري آن، با مشكلات عديده اي روبرو بوده و لذا با در نظر گرفتن تمامي موارد فوق اين صيدگاه براي سرمايه گذاري در زمينه پرورش ماهيان خاوياري توصيه نمي گردد. 2-صيدگاه شهيد مورخي (خطبه سرا) با توجه به عرصه موجود و باستناد به مطالعات بعمل آمده، ظرفيت قابل پيش بيني براي توليد در سايت ساليانه حدود 27 تن گوشت و 2/5 تن خاويار است كه پس از آغاز فعاليتهاي توليدي عرضه گوشت از سال سوم و عرضه خاويار از سال هفتم امكانپذير است. براي اجراي طرح 6/78 ميليارد ريال سرمايه اوليه مورد نياز است كه از اين رقم حدود 1/36 ميليارد ريال براي احداث تاسيسات و خريد تجهيزات و حدود 5/42 براي هزينه هاي جاري طرح تا اولين مرحله از توليد خاويار در سال هفتم مورد نياز مي باشد. بر مبناي محاسبات به عمل آمده هزينه توليد خاويار پرورشي از قرار هر كيلو 242 هزار تومان است، كه با توجه به بهاي فروش خاويار توليدي كه بطور ميانگين براي سه گونه بيش از 500 هزار تومان به ازاي هر كيلو است ، ميتوان اذعان نمود كه درآمد ناشي از توليد و فروش هر كيلو خاويار پرورشي بيش از 50 درصد سود بدست خواهد آمد. اين پروژه ضمن توليد سالانه 70 تن گوشت و 5 تن خاويار پرورشي براي قريب به 30 نفر بطور مستقيم و بيش از 500 نفر غير مستقيم شغل ايجاد خواهد نمود. همچنين با صادرات محصولات توليد شده سالانه مبالغ قابل توجه ارز به كشور وارد مي نمايد و مي تواند جايگاه خاويار ايران را در بازار هاي بين المللي همچنان تداوم بخشد. صيدگاه شهيد قاسمي زاده (ديناچال) با بررسي انجام شده مشخص گرديد اين صيدگاه كاملا آمادگي تغيير كاربري و تبديل آن به سايت پرورش ماهيان خاوياري جهت توليد خاويار و گوشت را دارا مي باشد كه در اين صورت، علاوه بر بكارگيري خود صيادان فعلي صيدگاه، باعث اشتغالزايي تعداد قابل توجهي از افراد بطور مستقيم و غير مستقيم در سطح منطقه خواهد شد. با توجه به تحقيقات انجام گرفته بر محل اجراي طرح مشخص گرديد كه محل مورد نظر كاملا مناسب پرورش ماهيان خاوياري بوده و چنين پتانسيلي را دارا مي باشد. ميزان سرمايه گذاري اوليه 75/13 ميليارد ريال برآورد شده است كه شامل هزينه هاي ابنيه و تاسيسات مي باشد و هزينه هاي تجهيزات معادل 4/6 ميليارد ريال به مبلغ سرمايه ثابت اضافه مي شود. از سال سوم بهره برداري از رقم 266 ميليون ريال به رقم 5/17167 ميليون ريال در سال يازدهم مي رسد. بر اين اساس تا پايان سال نهم به دليل بازپرداخت وام دريافتي ميزان سوددهي مزرعه منفي ولي از سال دهم سوددهي مثبت مي شود و از آن به بعد روند مثبت سوددهي وجود دارد. با عنايت به اينكه اساس توجيه اقتصادي طرح برمبناي توليد 3 تن خاويار هدف گذاري گرديده است ولي توليد بيش از 25 تن گوشت سهم مناسبي در توجيه اقتصادي طرح دارد. براساس برنامه ريزي، توليد خاويار از سال هفتم به مقدار 400 كيلوگرم از گونه ازون برون شروع و بتدريج به 100 درصد راندمان توليد در سال يازدهم مي رسد. كل سرمايه گذاري ثابت طرح شامل زمين، ابنيه، تجهيزات و ماشين آلات به مبلغ 20150 ميليون ريال بالغ مي شود كه با توليد و فروش 3 تن خاويار و 25 تن گوشت با احتساب روند توليد سالانه تا پايان سال يازدهم برگشت داده مي شود و ضمن مثبت شدن درآمد نسبت به هزينه در سال دهم و برگشت كل هزينه ها تا سال يازدهم، طرح از توجيه اقتصادي مناسبي برخوردار شده و سالانه بيش از 17 ميليارد ريال سود حاصل مي شود. همچنين قيمت هر كيلوگرم خاويار پرورشي بر اساس هزينه تمام شده در پايان سال يازدهم كه سال اوج توليد مي باشد معادل 78/2 ميليون ريال محاسبه گرديد. لازم به ذكر است با اعمال مديريت مطلوب در بخش توليد و بازار مي توان توجيه اقتصادي طرح را بهينه نمود. با توجه به دسترسي بيشتر به بچه تاسماهي ايراني در سال هاي آتي، لذا بيشترين بچه ماهي مورد نياز طرح از اين گونه خواهد بود و در صورت تامين بچه فيل ماهي به تعداد لازم و با تغيير درصد تركيب گونه هاي پرورشي از تاسماهي ايراني و ازون برون به سوي گونه فيل ماهي ميتوان بازدهي اقتصادي بيشتر داشته باشد و برگشت سرمايه در زمان كمتري حاصل خواهد شد.

not abstract

مطالعه امكان سنجي , نوار ساحلي استانهاي گيلان و مازندران , صيدگاههاي تاسماهيان

تهران ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر

مصور، جدول، نمودار

موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 41760