عنوان :
مديريت زيست محيطي مناطق ساحلي كشور (خليج فارس – درياي عمان – درياي خزر)
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
عوفي، فريدون
شناسه هاي افزوده :
رباني ها، مهناز ، همكار طرح , مرتضوي، محمدصديق ، همكار طرح , نگارستان، حسين ، همكار طرح , اژدري، دانيال ، همكار طرح , فلاحي، مريم ، همكار طرح
تنالگان :
وزارت جهاد كشاورزي - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
چكيده فارسي :
بررسي و تدوين برنامه جامع محيط زيستي مناطق ساحلي كه هدف اصلي تهيه گزارش فوق مي باشد، به روش پهنه بندي مناطق موجود در نوار ساحلي را به سه پهنه، مناطق تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست موجود در محدوده مطالعاتي طرح ICZM ، محدوده تحت مديريت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و زيستگاههاي گونه هاي حساس، تقسيم و به شناسايي مسائل و مشكلات موجود در هر پهنه پرداخته است. سپس بر مبناي اهداف عملياتي تعريف شده براي هر پهنه، بر مبناي مدل SWOT ، به برنامه ريزي براي هر منطقه پرداخته ايم. مبناي برنامه ريزي هاي صورت گرفته بر پايه راهنماي IUCN و كتب مرتبط در اين زمينه مي باشد.
مناطق ساحلي كشور با حدود 3700 كيلومتر مرز تماس خشكي و دريا، در شمال، جنوب و پيرامون جزاير كشور، يكي از ظرفيت هاي بالقوه محيطي براي برنامه ريزي اقتصادي محسوب مي شوند. بنابراين ناحيه ساحلي ازهر دو جهت اكولوژيكي و اقتصادي حائز اهميت است.
عملكردهاي بااهميت منطقه ساحلي كه براحتي مي توان براي آن ارزش اقتصادي تعيين نمود، شامل تثبيت خط كرانه – محل پرورش آبزيان – محل تفريح و كنترل كننده سيلاب است و نيز در برخي كشورها مكاني مناسب براي ادارات بازرگاني وصنعتي و جذاب براي توريسم ميباشند. از مهمترين دلايل اهميت مناطق ساحلي- دريايي به مواردي مانند تنوع زيستي بالا، ارزشهاي اقتصادي و تجاري، ارزشهاي تحقيقاتي، وجود معادن و ارزشهاي زيبايي شناختي و تفريحي مي توان اشاره نمود.
تلفيق رشد و توسعه با حفاظت از منابع طبيعي بر مبناي اصول توسعه پايدار از طريق برنامه ريزي دقيق، يكي از اهداف مديريت مناطق ساحلي است. اساس ICZM تلاش براي سالم نگه داشتن بنياد زيست محيطي است و در واقع شروع كار بين بخشي سازمانها و ارگانهاي مختلف و تلفيق كاراكترهاي اتمسفر، هيدروسفر و ليتوسفر مي‌باشد كه به عملكرد اكولوژيكي و بهره‌وري بشر و حفاظت سانحه از نواحي ساحلي هر چه بيشتر نزديك خواهد شد.
برنامه جامع مديريت مناطق ساحلي، بر اساس روش پهنه بندي منطقه مطالعاتي به سه محدوده، مناطق تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست، مناطق تحت مديريت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و زيستگاههاي حساس در محدوده نوار ساحلي صورت گرفته است.
پس از مشخص نمودن هر پهنه در گام نخست به بررسي مسائل و مشكلات موجود در پهنه (تهديدها Threats)، مسائل و مشكلات ناشي از مديريت (نقاط ضعف Weaknesses)، امكانات موجود در هر محدوده (فرصتها Opportunities)و در نهايت نقاط قوت مديريتي (Strengths) هر منطقه بر مبناي مدل برنامه ريزي SWOT پرداخته شده است.
با در نظر گرفتن ارزشهاي اكولوژيك و منحصر به فرد اكوسيستمهاي ساحلي، اهداف عملياتي برنامه جامع با توجه به برنامه چهارم توسعه كشور، راهنماي IUCN و ساير قوانين و مقررات موجود، استخراج گرديد.
گام بعدي برنامه ريزي جهت مناطق تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست (مناطق تحت مديريت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و زيستگاههاي حساس فاقد اين گام مي باشند)، در نظر گرفتن الويتهاي زيست محيطي و اجتماعي-اقتصادي و تعيين شاخص ها براي رسيدن به هدف عملياتي را شامل مي گردد.
چكيده انگليسي :
Coastal areas with about 3700 kilometers of border land and sea, in the north, south and around the islands of the country, one of the potential environmental capacity are economic planning. The coastal area of both the ecological and economic importance.
The most important reasons such as marine coastal area of high biodiversity, economic and commercial values, the values of research, mines and aesthetic and recreational values can be cited.
Combining development with conservation of natural resources through careful planning based on the principles of sustainable development, one of the objectives of the Coastal Zone Management.
Integrated management plan for coastal areas, based on zoning study area into three regions, areas managed by the Department of Environment, Cultural Heritage and Tourism Organization management areas and sensitive habitats within the coastal area have been made.
After identify each area as a first step to study the problems of the zone (threat Threats), due to management problems (weaknesses Weaknesses), the facilities available in each area (opportunities Opportunities) and the management strengths ( Strengths) each region based on the SWOT model, planning will be discussed.
Considering the unique ecological values of coastal ecosystems, the operational objectives of the comprehensive program given the country's Fourth Development Plan, IUCN guidelines and other rules and regulations were extracted.
كليدواژه :
مناطق ساحلي كشور , مديريت زيست محيطي , خليج فارس , درياي عمان , درياي خزر
اطلاعات نشر :
تهران موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
فروست :
موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 51089
