عنوان :
تهيه پيكره تك زبانه ماشين خوان خطاهاي املائي دانش آموزان پايههاي اول تا ششم ابتدايي
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
فلاحتي قديمي فومني، محمدرضا
چكيده فارسي :
بسياري از محققان درس فارسي را درسي پايه اي و عاملي مهم براي موفقيت در ساير دروس مي دانند. شيوه كتابت و
املاي كلمات نيز در اين خصوص از اهميت خاصي برخوردار است و توجه محققان بسياري را به خود جلب كرده است. بر
اين اساس هدف از انجام پژوهش حاضر ساخت يك پيكره همزماني تكزبانه آموزشي باز و به فرمت ماشين خوان (در قالب
فايل اكسل) از خطاهاي املائي دانش آموزان دختر و پسر پايه هاي اول تا ششم ابتدائي بود. همچنين تصميم بر آن بود تا
پس از ساخت پيكره، فهرست كلمات خطا و نيز انواع خطاهاي املائي دانش آموزان در هر پايه تحصيلي مورد بررسي قرار
گيرد. با روش نمونه گيري هدفمند، ناحيه 4 آموزش و پرورش شيراز و در آن مدارس دولتي ناحيه شهري انتخاب شدند.
سپس 5 مدرسه دخترانه (عدم دريافت برگه از يك مدرسه) و 6 مدرسه پسرانه به صورت كاملاً تصادفي انتخاب شد. پس
از آن مدل تحليلي خطاها با بهره گيري از مدلهاي موجود و افزودن مواردي توسط محقق تهيه شد. در مرحله بعد برگه ها
توسط محقق بر اساس شيوه رسم الخط كتاب فارسي خوانداري هر پايه تصحيح و برچسب دهي شد. براي افزايش دقت كار از نظر مشورتي يك آموزگار با حدود 20 سال سابقه تدريس نيز استفاده شد. سپس داده ها شامل نام مدرسه، جنسيت، پايه تحصيلي، كلمه درست، برچسب خطا، كلمه خطا و ... در فايل اكسل وارد شد تا كار توليد پيكره به پايان برسد. در مرحله بعد سه سؤال توصيفي براي پژوهش مطرح و براي آنها پاسخ ارائه شد. ابتدا، كلمات خطاي هر پايه تحصيلي فهرست شد و نشان داده شد كه كلمات بسياري داراي خطاي املائي بوده اند. به طور متوسط در هر برگه حدود 1 كلمه خطا وجود داشته است. در هر دو گروه پسران و دختران تقريباً براي هر كلمه خطا سه صورت خطا وجود داشته است.
همچنين فراوانترين كلمات خطا در هر پايه تحصيلي نشان داده شد. در سؤال دوم انواع خطا بررسي و مشخص شد كه در
دانشآموزان دختر و پسر پايه اول خطاي ضعف دقّت/ توجه غالب بوده و در جايگاه اول قرار گرفت. در هر دوي اين گروه ها
خطاي آموزشي/يادگيري در جايگاه دوم قرار گرفت. در پايه هاي دوم تا ششم در هر دو گروه دختران و پسران خطاي
آموزشي/يادگيري رتبه نخست را به خود اختصاص داد. رتبه دوم نيز در تمام گروه هاي اخير به جز پسران پايه دوم از آن
ضعف دقّت/ توجّه بود. در دختران پايه دوم و پسران و دختران پايه هاي سوم، چهارم، پنجم و ششم، ضعف حافظه ديداري
جايگاه سوم را داشت. در دانش آموزان دختر و پسر پايه هاي سوم تا ششم ترتيب دسته هاي خطاي اول تا چهارم دقيقاً
يكسان و به صورت خطاي آموزشي/يادگيري، ضعف دقّت/توجّه، ضعف حافظه ديداري و نارسا/تحرير/بدشكل نويسي بود.
سرانجام در سؤال پاياني درهمكرد كلمات خطاي 6 پايه تحصيلي تهيه و مشخص شد در مجموع 2500 كلمه خطاي متمايز در برگه هاي املاي دانش آموزان وجود داشته است.
كليدواژه :
زبانشناسي پيكره اي , آموزش املا , ديكته , انواع خطاهاي املائي , خطاهاي آموزشي , دشواري هاي درس املا
اطلاعات نشر :
شيراز مركز منطقه اي اطلاع رساني علوم و فناوري
