شماره ركورد :
2006
عنوان :
بررسي پراكنش و بوم شناسي ماهيان تالاب انزلي و رودخانه هاي آن
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
عباسي رنجبر، كيوان
شناسه هاي افزوده :
مرادي چاقي، مهدي همكار طرح , صيادرحيم، مصطفي همكار طرح , موسوي ثابت، حامد همكار طرح , ميرزاجاني، عليرضا همكار طرح , پورغلامي مقدم، اكبر همكار طرح , حسينجاني، عادل همكار طرح , جميلي، شهلا همكار طرح , ماهي صفت، فرشاد همكار طرح , محمدي دوست، رضا همكار طرح , مكارمي، مرضيه همكار طرح , بازقلعه، مرتضي همكار طرح , قلي پور، سعيد همكار طرح , عبدلي، اصغر همكار طرح
سال نشر :
1400
تنالگان :
وزارت‌ جهاد كشاورزي‌ - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
چكيده فارسي :
تالاب انزلي يكي از مهمترين تالاب هاي ايران در سواحل ايراني درياي خزر مي¬باشد. اين تالاب از نظر اكولوژيك، اقتصادي، توريسم و حفظ تنوع ژنتيكي اهميت داشته و محل مناسبي براي مهاجرت و تخمريزي ماهيان مهاجر درياي خزر به شمار مي رود. مطالعه حاضر در 4 حوضچه اصلي تالاب شامل شيجان، آبكنار، سرخان‌ كول و سياه‌ كشيم‌، ناحيه مصبي و 11 رشته‌ رودخانه ورودي شامل چافرود، بهمبر، مرغك، خالكايي، پلنگ ور، ماسول رودخان، سياه درويشان ، پسيخان، پيربازار، تشرود و شيجان رود انجام گرفت. نمونه برداري از فروردين 1395 تا شهريور 1396 با هدف شناسايي، تعيين انتشار و فراواني گونه هاي ماهيان بومي و غير بومي، مهاجر و آب شيرين انجام گرفت. براي صيد ماهيان از الكتروشوكر استفاده گرديد و ساختار طولي، وزني ، سني و نسبت جنسي ماهيان در آزمايشگاه تعيين گرديد. نتايج بررسي نشان دادكه ماهيان‌ متعلق‌ به‌ 57 گونه‌ از 15 خانواده‌ بودند كه خانواده كپور ماهيان‌ (Cyprinidae) با 26 گونه‌،‌ گاوماهيان‌ (Gobiidae) با 9 گونه، شگ ماهيان (Clupeidae) با 4 گونه‌ و سوف ماهيان (Percidae) با 3 گونه بيشترين تعداد گونه را داشتند. در داخل تالاب انزلي 43 گونه، در ناحيه مصبي 27 گونه و در مجموع از اين دو منطقه حدود 52 گونه شناسايي شد. در رودخانه ها نيز 38 گونه ماهي صيد شد كه سياه درويشان با 34 گونه و مرغك شاندرمن با 11 گونه به ترتيب بيشترين و كمترين گونه را دارا بودند. از ماهيان مورد بررسي 31 گونه جزء ماهيان آب شيرين، 9 گونه مربوط به ماهيان مهاجر به رودخانه، 12 گونه مصبي و چند گونه نيز چند زيستگاهي بودند. همچنين 13 گونه غير بومي و 44 گونه اندميك يا بومي بودند. از نظر پراكنش، شاه كولي خزري و كپورچه بيشترين پراكنش را در تالاب و رودخانه ها داشتند. بررسي فراواني ماهيان نشان داد كه داخل تالاب، به ترتيب ماهيان گامبوزيا (Gambusia holbrooki) با 8/22% ، كپورچه (Carassius gibelio) با 7/19% ، تيزكولي (Hemiculter leucisculus) با 1/12% و ماهي سيم نما (Blicca bjoerkna) با 1/10% غالب بودند. در بين 38 گونه شناسايي در رودخانه هاي وارده به تالاب انزلي، خياطه ماهي سميعي (Alburnoides samiii) با 8/24، سياه ماهي رازي (Capoeta razii) با 1/17 و گاوماهي ايران (Ponticola iranicus) با 6/16 درصد بيشترين فراواني را داشتند. بررسي الگوي رشد ماهيان مختلف نشان داد كه بيش از 60 درصد گونه ها داراي رشد همسان (ايزومتريك) و بقيه داراي رشد ناهمسان (آلومتريك) مثبت يا منفي بودند. ميانگين ضريب چاقي ماهيان نيز بين 1/1 تا 9/1 متغير بود. در يك نتيجه گيري كلي مي توان گفت كه در بين ماهيان اقتصادي تالاب، 2 گونه سيم نما (Blicca bjoerkna) و سرخ باله (Scardinius erythrophthalmus) وضعيت نگران كننده اي نداشته، 5 گونه كپور معمولي (Cyprinus carpio)، كولمه (Rutilus lacustris)، اردك ماهي (Esox lucius)، سوف حاجي طرخان (Perca fluviatilis) و سوف سفيد (Sander lucioperca) در معرض آسيب قرار دارند. همچنين 3 گونه سيم (Abramis brama)، سس ماهي سرگنده (Luciobarbus capito) و لاي ماهي (Tinca tinca) در معرض خطر و 2 گونه ديگر شامل ماش ماهي (Leuciscus aspius) و اسبله (Silurus glanis) در خطر انقراض شديد قرار داشته و نيازمند تدابير حفاظتي و حمايتي ويژه هستند
چكيده انگليسي :
genetic diversity. It is a suitable habitat for migration and spawning of many Caspian Sea fish species. The present study was conducted in 4 main wetland basins including Siahkeshim, Sheijan, Sorkhankol and Abkenar; the estuary region; and 11 incoming rivers including Chafroud, Bahambar, Morghak, Khalkaei, Palangvar, Masoolehroodkhan, Pasikhan, Siahdarvishan, Pirbazar, Tashrud and Shijanrud. The identification, dispersion, abundance and IUCN category of fish species were investigated in Anzali Wetalnd during 2016-2017. The electrofishing equipment was used for sampling and the biological characteristic of fishes was studied including length and weight frequency, age classes and sex ratio. The result showed that 57 fish species belong to 15 families exist in Anzali Wetland. The highest species diversity belong to Cyprinidae family with 26 species, followed by Gobiidae, Clupeidae and Percidae families with 9, 4 and 3 species respectively. In the main basins and in the estuary area were identified 43 and 27 species, respectively while from these two areas were totally identified about 52 species. 38 species of fish were sampled in the rivers that Siahdarvishan and Morghak with 34 and 11 species had the most and the least species, respectively. Among identified fishes, 31 species were freshwater fish, 9 species were migrate in fresh water (anadromous fish), 12 species were estuarine species and some species were multi-habitat. The species belong to 13 exotic and 44 native or endemic species. Alburnus chalcoides and Carassius gibelio were highly distributed in the all basins and rivers. Gambusia holbrooki with 22.8%, Carassius gibelio with 19.7%, Hemiculter leucisculus with 12.1%, and Blicca bjoerkna with 10.1% were abundant in the main basins of Anazli Wetland. Alburnoides samiii, Capoeta razii and Ponticola iranicus had comprised 24.8%, 17.1% and 16.6% of frequencies among 38 identified fish species in the rivers. Studying of growth showed that more than 60% of species had isometric pattern and others had the negative or positive allometric patterns. The average of condition factor varied between 1.1 and 1.9. The IUCN category of commercial fishes was concluded for Blicca bjoerkna and Scardinius erythrophthalmus as without problem (least concern) and 5 species: Cyprinus carpio, Rutilus lacustris, Esox Lucius, Perca fluviatilis and Sander lucioperca as vulnerable category. Three commercial species Abramis brama, Luciobarbus capito and Tinca tinca were in endangered category and 2 species, Leuciscus aspius and Silurus glanis were in critically endangered category and two last groups need to more attention and special conservation program
كليدواژه :
تالاب انزلي , ماهيان , پراكنش , فراواني , بوم شناسي
سرشناسه :
عباسي رنجبر، كيوان
اطلاعات نشر :
تهران موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
مشخصات ظاهري :
مصور، عكس(رنگي)، جدول، نقشه
فروست :
موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 60057
كليدواژه - جزئيات :
لينک به اين مدرک :
بازگشت