2022

بررسي امكان سنجي ساخت واكسن بتانوداويروس كشته عليه عامل بيماري نكروز عصبي ويروسي (Viral Nervous Necrosis) و ارزيابي اثربخشي و ايمني زائي آن در ماهي Guppy به عنوان مدل آزمايشگاهي

جليل ذريه زهرا،‌محمد ابراهيم

شريف‌پور،‌عيسي همكار طرح , كاكولكي، شاپور همكار طرح , دادار، مريم همكار طرح , قاسمي، محدث همكار طرح , عادل، ميلاد همكار طرح , قاسمي، محدث همكار طرح , عادل، ميلاد همكار طرح , مطلب، رضا همكار طرح , حبيبي صالح، فاطمه همكار طرح , رمضاني عاقله، بابك همكار طرح

1400

وزارت‌ جهاد كشاورزي‌ - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور

اين مطالعه به منظور تحقيق و امكان سنجي ساخت واكسن نكروز عصبي ويروسي ( VNN ) با استفاده از سروتيپ RGNNV جدا شده از ماهيان كفال طلايي درياي خزر براي اولين بار در كشور صورت گرفت. آنسفالوپاتي و رتينوپاتي ويروسي( VER) كه به نام هاي آنسفالوپاتي Seabass ، نكروز عصبي ويروسي آنسفالوميليت Turbot و آنسفالوپاتي ماهي نيز شناخته مي شود، به شرايط نوروپاتوبيولوژيكي گفته مي شود كه گونه هاي مختلفي از ماهيان را تحت تاثير قرار مي دهد و به وسيله تعداد معدودي از عوامل ويروسي متعلق به خانواده نوداويريده(Nodaviridae) جنس نوداويروس ايجاد مي شود. بتانوداويروس ها عامل بروز بيماري نكروز عصبي ويروسي (VNN) در گونه هاي مختلف ماهيان در سرتاسر جهان هستند اين بيماري عمدتا در ماهيان جوان و لاروها اتفاق مي افتد. ماهيان بيمار داراي علائم شناي غير طبيعي، عدم تعادل، مشكلات عصبي، بزرگ شدن كيسه شنا، تيرگي رنگ و مرگ مي باشند بتانوداويروس تمايل به بافت هاي عصبي از جمله مغز و شبكيه چشم دارد. دريافت گزارش وقوع مواردي از اين بيماري در سواحل كويت در ماهيان مختلف و نيز گزارش رسمي اخير از وقوع اين بيماري در خليج فارس توسط محققين و حضور گسترده اين بيماري در درياي مديترانه و نيز خطر ابتلا ذخاير باقيمانده ماهيان استخواني به اين بيماري غيرقابل درمان، اهميت ساخت واكسن موثر و كاراي VNN، جهت كنترل و پيشگيري از اين بيماري مهلك و جهان گستر را دوچندان مي كند. در اين تحقيق به توليد و ارزيابي واكسن تجاري اين بيماري به روش غير فعال نمودن عامل بيماري با استفاده از روش متداول ( غير فعال سازي با حرارت) در ابتدا در ماهي گوپي به عنوان مدل آزمايشگاهي و سپس در ماهي Acipenseridae گونه Acipencer persicus به عنوان مدل واقعي جهت كنترل و پيشگيري از اين بيماري مهلك در منطقه درياي خزر پرداخته شد. اين روش براي اولين بار در كشور و در مورد ماهيان خاوياري در جهان براي نخستين بارصورت گرفت. با توجه به آمار بالاي بچه ماهيان رها شده و ضريب پايين بازگشت بچه ماهيان خاوياري مي توان به اهميت ايمني زايي بچه ماهيان قبل از رها سازي پي برد تا شاهد افزايش جمعيت اين ماهيان ارزشمند باشيم. بيماري نكروز عصبي ويروسي در ماهيان اقتصادي وحشي درياي خزر در حال گسترش است. ماهي خاوياري يكي از گونه هاي اقتصادي درياي خزر است. با توجه به مطالب بالا و توسعه روز افزون پرورش ماهي در قفس و احتمال سرايت اين بيماري از ماهيان وحشي به ماهيان پرورشي، اهميت ساخت واكسن موثر عليه اين بيماري را دوچندان مي كند. تا كنون در كشور هيچگونه واكسن تحقيقاتي براي اين سروتيپ ساخته نشده است و واكسن تجاري موثري نيز براي اين بيماري در حال حاضر در جهان در دسترس نمي باشد. اهداف اصلي ساخت اين واكسن شامل موارد ذيل بود: 1. ساخت واكسن موثر عليه بيماري نكروز عصبي ويروسي (VNN) در ماهيان دريايي با هدف ويژه ماهيان خاوياري به عنوان يك گونه حساس به اين بيماري در كشور به روش غير فعال نمودن با روش هاي متداول( غير فعال سازي با حرارت) با استفاده از ادجوانت هاي مفيد و موثر 2.ارزيابي اثر بخشي و ايمني زايي آن در بچه ماهيان خاوياري به عنوان مدل آزمايشگاهي در انجام اين تحقيق روش هاي آزمايشگاهي مهمي همچون: كشت سلول، سرولوژي، (ELISA) ، هماتولوژي، آسيب شناسي و بافت شناسي، ايمونوهيستوشيمي IHC ، روش هاي مولكولي همچون Nested-RT-PCR ، Real time RT-PCR مورد استفاده قرار گرفت و نتايج كار بسيار رضايت بخش بوده و اطلاعات دريافتي نشانگر آن بود كه واكسن توليد شده در سطح آزمايشگاهي توانائي ارتقاي سيستم ايمني و ايجاد مقاومت در ماهيان مورد آزمايش را در مقابل سوش حاد بيماري دارا مي باشد.

This study was conducted to investigate the feasibility of developing a Viral Nervous Necrosis (VNN) vaccine using the RGNNV serotype isolated from the golden grey mullet of the Caspian Sea for the first time in the country. The Viral Encephalopathy and Retinopathy (VER), also known as Seabass Encephalopathy, Turbot encephalomyelitis viral necrosis and fish encephalopathy, are also known as neuropathological conditions that affect various species of fish. The viral agents of the Nodaviridae family are caused by the genus nodavirus. Bethanodaviruses are the cause of Viral Nervous Necrosis (VNN) in various species of fish throughout the world. This disease occurs mainly in young fish and larvae. Affected fish have abnormal swimming behaviour, imbalance, neurological problems, swimbladder extension, skin darkening, and death. Beta type viruses tend to have neural tissues, including the brain and the retina. Receiving a report on the incidence of this disease on the coasts of Kuwait in different fishes as well as the recent official report of the onset of the disease in the Persian Gulf by researchers and the widespread presence of the disease in the Mediterranean Sea, as well as the risk of affecting other bony fish stocks to this untreatable disease, leads to creating effective VNN vaccine to control and prevention this deadly, globally challenging disease. In this research, the production and evaluation of the commercial vaccine of this disease by inactivation of the disease agent using the conventional method (heat inactivation) was initially in guppy fish as a laboratory model, and then in Acipenseridae, Acipencer persicus, as a field model. The real control and prevention of this deadly disease in the Caspian Sea region were dealt with. This method was first introduced in the country and for Sturgeon species in the world for the first time. Given the high rates of abandoned fish and the low come back rate of the sturgeon, it can be concluded that the prevalence of fry is important for the safety of fry and larvae before they are released. Viral Nervous Necrosis (VNN) is developing in the Caspian Sea wild fish economies. Sturgeon is one of the economic species of the Caspian Sea. Considering the above and the increasing development of cage culture and the possibility of the transmission of this disease from wild fish to farmed fish, the importance of producing an effective vaccine against the VNN disease is doubling. So far no vaccine has been developed for this serotype in the country, and there is no commercially available commercial vaccine for the VNN disease at present in the world. The main objectives of the mentioned vaccine produce were: 1. Creation of an effective vaccine against Viral Nervous Necrosis (VNN) disease in marine fish with the special purpose of Sturgeon as a susceptible species in the country by means of inactivation with conventional methods (heat inactivation) using useful and effective adjuvants 2. Evaluation of its efficacy and immunization in Sturgeon fish as a laboratory and field model In this research, important laboratory methods such as Cell culture, Serology, (ELISA), Hematology, Histopathology and Hhistology, Immunohistochemistry (IHC), Molecular methods such as Nested-RT-PCR, Real time RT-PCR were used and the results of the work were very satisfactory and the information received showed that the vaccine produced at the laboratory level was able to enhance the immune system and to establish resistance in examined fish against the acute disease of the VNN disease.

ايران , واكسن , نكروز عصبي ويروسي , ماهي گوپي , ماهي خاوياري , سيستم ايمني , درياي خزر

جليل ذريه زهرا،‌محمد ابراهيم

مصور، عكس(رنگي)، جدول، نقشه

موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 59202