عنوان :
بررسي تراكم و ديناميك جمعيت فيتوپلانكتون با تاكيد بر پديده شكوفايي جلبكي در منطقه جنوبي درياي خزر
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
مخلوق آسيه
شناسه هاي افزوده :
نصرالله زاده ساروي، حسن ، همكارطرح , افرايي، محمدعلي ، همكارطرح , روحي، ابوالقاسم ، همكارطرح , تهامي، فاطمه سادات ، همكارطرح , كيهان ثاني، عليرضا ، همكارطرح , خداپرست، نوربخش ، همكارطرح , رضايي، مرضيه ، همكارطرح , ابراهيم زاده، مجيد ، همكارطرح , واحدي، فريبا ، همكارطرح , نصراله تبار، عبداله ، همكارطرح , علومي، يوسف ، همكارطرح , علوي، احترام السادات ، همكارطرح , صفوي، ابراهيم ، همكارطرح , مخير، زهره ، همكارطرح
تنالگان :
ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر - ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ذﺧﺎﯾﺮ آﺑﺰﯾﺎن آﺑﻬﺎي داﺧﻠﯽ
چكيده فارسي :
وقوع شكوفايي غير معمول جلبكي يك بحران جهاني است كه درياي خزر همانند بسياري از محيط هاي آبي در معرض خطر اين رويداد قرار دارد. بر اين اساس مطالعه حاضر در سال 1392 در حوزه ايراني درياي خزر با اهداف، تعيين تغييرات زماني و مكاني تراكم و زي توده فيتوپلانكتون با تاكيد بر گونه هاي غالب و داراي پتانسيل شكوفايي و تعيين تغييرات غلظت كلروفيل-آ، انجام شد. نمونه برداري در 4 نيم خط عمود بر ساحل بندرانزلي، تنكابن، نوشهر و بندراميرآباد در اعماق 5، 10 و 20 متر و در لايه هاي سطح، 10 و 20 متر و عموما در ميانه هر فصل انجام گرفت. بر اساس نتايج بدست آمده ميانگين تراكم (± خطاي معيار) فيتوپلانكتون در طي دوره نمونه برداري برابر با 33±219 (ميليون سلول در مترمكعب) بوده است. حداقل و حداكثر ميانگين تراكم در فصول تابستان و زمستان به ترتيب (31±73) و (55±505) ميليون سلول در مترمكعب بدست آمد.. در مجموع 147 گونه فيتوپلانكتون شناسايي گرديد كه در 7 شاخه و نيز گروه تازكداران فيتوپلانكتوني طبقه بندي شدند. عمده تراكم فيتوپلانكتون (81 درصد) از باسيلاريوفيتا شكل گرفت. حداقل و حداكثر ميانگين فصلي زي توده فيتوپلانكتون در فصول تابستان و زمستان به ترتيب با مقادير 20 ± 90 و 201± 1777 ميلي گرم درمترمكعب ثبت شد. ميانه سالانه غلظت كلروفيل-آ در لايه سطحي 43/2 ميلي گرم در مترمكعب بود كه در فصول بهار، تابستان، پاييز و زمستان به ترتيب مقادير 54/1، 18/1، 81/5، و 59/2 ميلي گرم در مترمكعب را بدست آورد. به اين ترتيب پاييز فصل شروع شكوفايي بود كه بمقدار كم تري تا زمستان نيز ادامه يافت. در فصل زمستان با آنكه ميانگين تراكم و زي توده فيتوپلانكتون به-ترتيب 3 و 6 برابر ميانگين ساير فصول شد، اما غلظت كلروفيل-آ در اين فصل تفاوت چنداني با فصول بهار و تابستان نشان نداد و ميزان آن كم بود. احتمالا كاهش دسترسي به نورو نيز كم بودن محتويات كلروفيلي گونه غالب، نقش مهمي در كاهش ميزان كلروفيل –آ در فصل زمستان داشته است.بطوركلي طي دوره مطالعه، تراكم گونه هاي Stephanodiscus socialis، Binuclearia lauterbornii و Thalassionema nitzschioidesبه ترتيب درفصول بهار (نيم خط انرلي)، تابستان (نيم خط اميرآباد) و پاييز (نيم خط اميرآباد) و نيز گونه هاي Dactyliosolen fragilissima (همه نيم خط ها بجز نوشهر) و Pseudonitzschia seriata (در همه نيم خط ها) در فصل زمستان در طبقه داراي حد متوسط شكوفايي (داراي تراكم 100-1000 عدد سلول در ميلي ليتر) قرار گرفتند. حضور مجدد Thalassionema nitzschioides و Pseudosolenia calcaravis (بعنوان گونه هاي با ارزش در زنجيره غذايي) در ليست گونه هاي غالب و زي توده و نيز كاهش درصد تراكم گونه هاي مضر از 68 درصد در سال 1388 به 43 درصد در مطالعه حاضر از نقاط مثبت در تعيين كيفيت آب درياي خزر در سال 1392 بود. ولي گسترش حضورPseudonitzschia seriata، از فصل سرد به ديگر فصول سال ( حتي تابستان) ونيز فراواني حضور (100 درصد) و تراكم (30 ± 294 ميليون سلول در متر مكعب) بالاي آن در زمستان، با توجه به خصوصيات توان توليد سم و پتانسيل ايجاد شكوفايي اين جلبك، از عوامل مهم در كاهش كيفيت آب محسوب مي شوند
چكيده انگليسي :
Abnormal algal bloom is a global issue. So the Caspian Sea such as the other aquatic environment is at risk of
algal bloom. Thus the present study in 2013-14, was conducted to get goals, firstly determination of temporal
and spatial variation of phytoplankton abundance and biomass with emphasis on dominant species with bloom
potential and secondly detemination of chlorophyll-a concentration. Mostly sampling conducted in mid-seasons
in 4 transects (Anzali, Tonkabon, Nowshahr and Amirabad) at surface, 10 and 20m layers in depths of 5, 10 and
20m. Based on the results the annual mean±SE of phytoplankton abundance was 219 ± 33 million cells/m3. The
minimum and maximum valus of abundance recorded in summer (73 ± 31 million cells/m3) and winter (505 ±
55 million cells/m3) respectively. Totally 147 phytoplankton species identified which classified in 7 phyla and
small phytoflagellates group. The major portion of abundance formed by Bacillariophta (81%). The minimum
and maximum seasonal phytoplankton biomass were in summer (90 ± 20 mg/m3) and winter (1777 ±
201mg/m3) respectively. The annual median of chlorophyll-a concentration was 2.43 mg/m3 at surface layer and
its seasonal value in spring, summer, fall and winter recorded 1.54, 1.18, 5.81 and 2.59 mg/m3 respectively.
Therefore algal blooms started in fall and it was followed with lower intensity in winter. Mean of phytoplankton
abundance and biomass in winter were 3-6 folds to other seasond. But chlorophyll-a concentration in winter was
low and closed to the values in spring and summer. Probably, decreasing of ligh availibity and low chlorophl
content of dominant species showed important roles in decreasing of chlorophyll-a concentration in winter.
As conclusion, the abundance of Stephanodiscus socialis, Binuclearia lauterbornii and Thalassionema
nitzschioides classified in the fair level of bloom (100-1000 cells/ml) in spring (in Anzali transect), summer and
fall (in Amirabad transect) respectively. In winter, Dactyliosolen fragilissima،(in all transect except Nowshahr)
and Pseudonitzschia seriata were in this group. The presence of Thalassionema nitzschioides (as valuble food in
food chain) in dominant species list (same patern to the stability year of Caspian Sea) and decreasing of percent
abundance of harmful species from 68% (in 2008-2009) to 43% (in this study) are good signs of water quality
from Caspian Sea. On the other hand, Pseudonitzschia seriata as a harmful alga (ability to produce toxin and
bloom forming) has important role in environmental issues. In current study, Pseudonitzschia seriata expanded
from cold season to other seasons (even in summer). Also, it had high percent frequency (100%) and abundance
(294 ± 30 million cells/m3) in winter which indicate to unsuitable condition of water quality in Caspian Sea.
كليدواژه :
فيتوپلانكتون , تراكم , گونه هاي غالب , شكوفايي , درياي خزر , ايران
اطلاعات نشر :
تهران موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
مشخصات ظاهري :
بخشي رنگي، جدول، مصور، نمودار
فروست :
موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور، پژوهشكده اكولوژي درياي خزر 49773
كتابنامه :
كتابنامه: ص. 65- 70
موضوع :
پلانكتون هاي گياهي , Phytoplankton , Marine phytoplankton , پلانكتون هاي دريايي- درياي خزر، ساحل , كشند قرمز
