عنوان :
مطالعه و ارزيابي اثرات اقتصاد و بهداشتي ناشي از آفلاتوكسين ها در برخي از آبزيان پرورشي ايران
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
مطلبي مغانجوقي، عباس
شناسه هاي افزوده :
سپهداري، ابوالفضل ، همكار طرح , مهرابي ، محمد رضا ، همكار طرح
تنالگان :
سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
چكيده فارسي :
فيل ماهي (Huso huso) و ماهي ازون برون (Acipenser stellatus) يكي از گونه هاي با ارزش ماهيان خاوياري در درياي خزر ميباشند. استان بوشهر نيز با در اختيار داشتن حدوداً 60 درصد از اراضي زير كشت ميگو در كشور و همچنين توليد بيش از 60 درصد از ميگوي پرورشي كشور، بعنوان قطب صنعت تكثير و پرورش ميگو و پيشتاز در صنعت ميگو در كشور شناخته ميشود. تحقيق حاضر در قالب سه بخش تحت عنوانهاي اثرات هيستوپاتولوژيك و باقيمانده بافتي ناشي از مصرف دوزهاي مختلف آفلاتوكسين B1 در فيل ماهي (Huso huso) ، بررسي تاثير مقادير مختلف آفلاتوكسين B1جيره غذايي، برپاره اي از شاخصهاي رشد،تغييرات بافتي، فاكتورهاي خوني وسرمي و باقيمانده بافتي آن درماهي ازون برون پرورشيA. persicus ) ( و بررسي تأثير آفلاتوكسين B1 بر فاكتورهاي خوني، تغييرات بافتي ، ميزان باقيمانده بافتي، رشد و بازماندگي ميگوي سفيد هندي ((Fenneropenaeus indicus انجام گرديد كه نتايج آن به طور خلاصه بيان شده است.
بخش اول: پس از انجام مراحل سازگاري فيل ماهيان با غذاي دستي ، تعداد 180عدد ماهي با ميانگين وزني gr10 ± 120 ودرپنج تيمار ازمايشي، با تراكم 12 عدد ماهي در 15 تانك 500 ليتري ذخيره¬سازي گرديدند. آب تانك ها از طريق آب چاه با درجه حرارت ºc 2 18 و با ميزان 200درصد تعويض روزانه تنظيم و ميزان اكسيژن محلول در آب به مقدار ppm 3/7 تنظيم وتأمين گرديد. آفلاتوكسين 1B خالص با غلظتهاي مورد نظر(ppb100 و ppb75 و ppb50 وppb25) به جيره¬هاي آزمايشي اضافه گرديد. غذادهي بر مبناي 3 درصد وزن توده زنده ودر 4 نوبت در طي روز انجام پذيرفت . ثبت عوامل فيزيكي وشيميايي آب از جمله: اكسيژن محلول، درجه حرارت وpH به شكل هفتگي انجام گرفت. بررسي علائم كلينيكي و ثبت تلفات روزانه در دستور كار قرار داشت. به منظور بررسي ضايعات پاتولوژيك از آبشش ها، كبد، طحال و كليه ها (بخش مياني و قدامي) نمونه¬برداري و جهت تهيه نمونه هاي آسيب شناسي در محلول بوئن تثبيت و به روش هماتوكسيلين – ائوزين ( H & E رنگ اميزي گرديد. . جهت تعيين ميزان باقيمانده هاي بافتي از روش HPLC استفاده شد . تعيين ضريب تبديل غذا (FCR ) و سرعت رشد ويژه (SGR) انجام پذيرفت . در تيمارهاي مختلف به تناسب غلظت سم مصرفي زخم هايي با حاشيه هاي زرد رنگ در نواحي شكمي،جانبي و ساقه دمي به همراه خون¬ريزي در پايه باله هاي سينه اي و شكمي و بروز زخم و جراحات در لبه هاي فوقاني و تحتاني باله دمي و در حاشيه هاي باله هاي سينه¬اي و شكمي و پشتي به همراه خوردگي باله در برخي از تيمارها مشاهده گرديد. ميزان شيوع جراحات پوستي درتيمارهاي مختلف ودرطي تحقيق از 8 الي 3/ 53 درصد متفاوت بود. مشاهدات كالبدگشايي وپاتولوژي بيانگربروز تغييرات حاد وروند مزمن وپيشرونده ضايعات در ابشش ها،كبد،كليه وطحال است.ضايعات توموري مشاهده نگرديد.
بخش دوم: آفلاتوكسين 1B خالص با غلظتهاي مورد نظر ( ppb25، ppb50 ،ppb75، ppb100) به جيره هاي آزمايشي ماهيان ازون برون اضافه گرديد.غذادهي بر مبناي 3 درصد وزن توده زنده و در 3 نوبت طي روز انجام پذيرفت. پس از ثبت عوامل فيزيكي و شيميايي آب ، بررسي علايم كلينيكي و ثبت تلفات روزانه در دستور كار قرار داشت. در تيمارهاي مختلف به تناسب غلظت سم مصرفي زخم هايي در نواحي شكمي، جانبي و ساقه دمي به همراه خونريزي در برخي تيمارها مشاهده گرديد. ميزان شيوع جراحات پوستي در تيمارهاي مختلف و طي تحقيق از 4 الي 9/17 درصد متفاوت بود. مشاهدات كالبد گشايي و پاتولوژي نشان دهنده بروز تغييرات مزمن و پيشرونده ضايعات در آبشش ها، كبد و كليه و طحال بود. خونريزي، هايپرپلازي و تخريب بافت پوششي تيغه هاي ثانويه در آبشش ها، پرخوني، دژنراسيون و نكروز هپاتوسيت ها در كبد، دژنراسيون و نكروز لوله هاي ادراري و تغييرات نكروتيك در بافت طحال از جمله تغييرات پاتولوژيك مشاهده شده بود.تغييرات مشاهده شده در برخي از فاكتورهاي خوني ، ايمني و آنزيم هاي كبدي طي تحقيق مورد ارزيابي و تحليل قرار گرفت. درضريب رشد ويژه درتيمارهاي آزمايشي اختلاف معني داري مشا هده نشد ولي در ميانگين وزني وضريب تبديل غذايي درمقا طعي ازتحقيق ، تغييرات معني داري مابين تيمارهاي آزمايشي بايكديگرو با شاهد مشا هده گرديد.
بخش سوم: ميگوهاي سفيد هندي (Fennero penaeusindicus) با ميانگين وزني 76/1±79/11 گرم به مدت 8 هفته با جيره هاي غذايي حاوي صفر، 20، 50، 100، 200، 400، 800 و ppb1600 آفلاتوكسين B1 تغذيه شدند. وزن نهايي، ميزان باقيماندههاي بافتي (هر دوهفته يك بار)، تعداد هموسيت كل(THC)، پروتئين پلاسماي كل (TPP)، فعاليت فاگوسيتي (PA) و درصد بازماندگي (هر چهار هفته يك بار) تعيين گرديد. علاوه براين در پايان هفته هاي چهارم و هشتم، تغييرات هيستوپاتولوژيك در بافتهاي هپاتوپانكراس، روده مياني و عضلات مورد بررسي قرار گرفت. به منظور بررسي امكان بهبود، ميگوهاي شاهد و تيمار، پس از سپري شدن هشت هفته، به مدت چهار هفته با جيره غذايي فاقد AFB1، تغذيه شدند و هر دو هفته يك بار فاكتورهاي THC، TPP، PA و درصد بازماندگي و در پايان هفته دوازدهم تغييرات هيستوپاتولوژيك و باقيماندههاي بافتي، اندازهگيري و تعيين گرديد. مقادير مختلف آفلاتوكسين B1 موجود در جيرههايغذايي بر روي پارامترهاي رشد، درصد بازماندگي و شاخصهاي سلامتي (THC و TPP) ميگوهاي سفيد هندي، موثر بود و موجب كاهش آنها گرديد. در پايان هفته هشتم ميزان آفلاتوكسين B1 موجود در جيرههاي غذايي، همبستگي منفي با وزن نهايي، درصد بازماندگي، THC و TPP(به ترتيب باr برابر با 312/0 - ، 603/.- ، 237/0- ، 649/0 -، در p<0.001) نشان دادند. افزون بر اين تغييرات هيستوپاتولوژيك قابل ملاحظهاي در هپاتوپانكراس، روده مياني و عضلات، شامل تغيير شكل مقطع ستارهاي توبول هاي هپاتوپانكراس و كاهش سلولهايپوششي و تغييرات دژنراتيو و آتروفي سلولهاي ترشحي پوششي اين توبولها، نكروزه شدن بافت هپاتوپانكراس، تجمع سلولهاي فيبروبلاست در ديوارهتوبولهاي هپاتوپانكراس، جدا شدن دستجات عضلاني از يكديگر و ايجاد فاصله بين آنها در بافت عضله و نكروزه و كنده شدن مخاط روده در ميگوهاي تغذيه شده با مقادير مختلف آفلاتوكسين B1مشاهده شد. در ميگوهاي تغذيه شده با جيره هاي غذايي حاوي 1600، 800 و 400 ppb آفلاتوكسين B1 در پايان هفته چهارم، كاهش رشد و تغيير رنگ و قرمز شدگي بيشتري مشاهده شداين تغييرات بافتي با تغييرات مشاهده شده در THC و TPP همخواني داشت.در تيمارهاي 20، 50، 100 و ppb 200 امكان بهبود در تمامي فاكتورها مشاهد شد.
كليه داده¬ها در برنامه¬ Excel ثبت و به روش آناليز واريانس يك طرفه (ANOVA) و آزمون هاي تكميلي توكي و چند دامنه دانكن بانرم افزار SPSS مورد ارزيابي قرار گرفتند.
چكيده انگليسي :
Acipenser stellatus and Huso huso are the most important native sturgeon species in Caspian Sea.
In the present study, the impacts of various concentrations of Aflatoxin B1 (AFB1) on Beluga, Huso huso, under controlled conditions were investigated. Belugas (120±10 g) were fed diets containing 0, 25, 50, 75, and 100 ppb AFB1/kg of diet for 3 months. Results showed that various levels of AFB1 do not significantly affect the specific growth ratio (SGR) (p< 0.05) of fish in different treatments. However, weight gain and food conversion ratio (FCR) varied significantly (p< 0.05 between control and treatments with diets contaminated with 75 and 100ppb AFB1/kg after 90 days). The increase in level of AFB1 did not affect the percent of survival rate (SR) and no mortality was observed in treatments (SR=100%). Various levels of AFB1 under experimental conditions of the present study affect some growth factors, such as, weight gain and FCR but have no significant impact on SGR. Histopathological studies showed that different level of AFB1 can cause broad range of changes in liver, kidney, spleen and gills tissues, particularly at concentration of 75 and 100 ppb AFB1/kg of diets after 60 days.No tumour formation observed. With regard to toxin concentration and time of exposure to AFB1 in experimental fish, different degree of skin lesions (simple hemorrhage to progressive wounds) were observed in different parts of body especially in vent, caudal peduncle, fins, and head. Yellow sores on head and trunk regions are considerable and led to deterioration of appearance. Prevalence of skin lesion in different treatments was 8 -53.3 %, which after stop feeding with toxic diets, 16 – 24 % healing observed.Haematological chenges included chronic anemia and lymphocytopenia.Also nutrophilia observed with increasing of skin lesions. Meat accumulation of AFB1 in different treatments is not so considerable and harmfull for human cunsumption, but is significantly different with control fishes(P<0.01)
Responses of experimental fishes to varying concentrations of aflatonix were investigated under controlled conditions. Fishes were fed diet containing 0, 25, 50, 75 and 100ppb AFB1/kg of diet for 3 months. Skin lesions evaluated through clinical observations.
With regard to toxin concentration and time of exposure to AFB1 in experimental fish, different degree of skin lesions were observed in different parts of body. Histopathological changes in liver, kidney, spleen and gills of fish fed different level AFB1 and very wide range from congestion to necrosis. Progressive fat deposition, hepatocyte degeneration and necrosis in liver, especially in concentration 75 and 100 AFB1/kg of diets after 4o days of feeding, emphasize the mentioned results .At the end of the 30 days exposure period , blood samples were taken from the control and experimental fish. Blood was assayed for selected haematological parameters (haematocrit, hemoglobin, red blood cell count, white blood cell count, total albumin, total albumin, ALT and AST).The derived haematological indices of MCH, MCVand MCHC were calculated. Alterations in serum levels of ALT and AST are liver specified and the significant reduction in total protein and albumin content observed in some experiments.There was no significant difference in SGR between experimental treatments but some differences observed in GR and FCR.
كليدواژه :
ماهي ازون برون , هيستوپاتولوژي , جراحات پوستي , هماتولوژي , SGR , AFB1 , SGR , فيل ماهي , شاخص هاي رشد , جراحات پوستي , تغييرات هيستوپاتولوژي , تغييرات خوني , با قيمانده با فتي و ميگوي
اطلاعات نشر :
تهران موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
مشخصات ظاهري :
بخشي رنگي، جدول، مصور، نمودار
فروست :
موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 47472
كتابنامه :
كتابنامه: ص. 285- 288
موضوع :
ماهي ها- بهداشت , آفلاتوكسين ها , آفلاتوكسين ها- سم شناسي , سم هاي قارچي , ماهيها- تغذيه