91

ارزيابي اثرات زيست محيطي (EIA) پرورش ماهي تيلاپياي در مناطق مستعد استان يزد

عليزاده، مرتضي

متين فر، عباس ، همكارطرح , رامين، محمود ، همكارطرح , بماني، اكرم ، همكارطرح , نگارستان، حسين ، همكارطرح , مشايي، نسرين ، همكارطرح , رحيميان، محمد حسن ، همكارطرح , مزرعه سفيد، منوچهر ، همكارطرح , متقي نيا، محمد علي ، همكارطرح , رحمتي، مراحم ، همكارطرح

1395

سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور

هدف از بررسي حاضر، ارزيابي اثرات زيست محيطي طرح معرفي ماهي تيلاپياي نيل(Tilapia nilotica) درمناطق مستعد استان يزد به منظور استفاده بهينه از اين منابع، ايجاد اشتغال و عمران و آبادي مناطق كمتر توسعه يافته تر مركزي كشور با تاكيد بر شناسايي اثرات اكولوژيك و انساني اجراي آن در جهت به حداقل رساندن پيامدهاي زيست محيطي و همچنين توجيه اقتصادي و اجتماعي آن مي باشد. در اين تحقيق مناطق مستعد در استان يزد شامل طبس (منطقه مركزي)، اردكان (چاه افضل)، مهريز (منطقه بهادران)، بهاباد (منطقه مركزي)، تفت (منطقه چاه بيگي دهشير) و خاتم (منطقه تنوره لاهور) به منظور پرورش تيلاپيا و توسعه صنعت آبزي پروري استان مورد بررسي قرار گرفت. مجموع مساحت مناطق منتخب مورد ارزيابي حدود 100 هكتار و شامل 6 مزرعه مي باشد. بمنظور دستيابي به توسعه پايدار پرورش اين ماهي، ارزيابي اثرات توسعه اين پروژه كه در آن هم ملاحظات زيست محيطي و هم اقتصادي – اجتماعي در نظر گرفته مي شود، امري ضروري بنظر مي رسد و از اين طريق مي توان با اطمينان خاطر بيشتر نسبت به بهره برداري آن اقدام نمود. جهت ارزيابي اثرات پروژه بر محيط زيست منطقه از ماتريس ساده استفاده گرديد. بر اساس بررسي ها، نزديكي به شبكه جاده اي موجود، دسترسي به منبع تاًمين آب زير زميني (لب شور)، عدم تعارض با كاربري هاي موجود و آتي، نبود كاربري هاي حساس و آثار و بناهاي مهم در منطقه، عدم پوشش محدوده طرح با زيستگاههاي حساس، پايين بودن كيفيت آب زيرزميني براي ساير كابري ها و منتهي شدن جريان آب زيرزميني در كوير پايين دست و تبخير آن، نبود جريان هاي رودخانه هاي سطحي دائمي و عدم ارتباط با آبهاي آزاد و در نتيجه از بين رفتن احتمال فرار گونه از محيط پرورش، استفاده از فضاهاي موجود در نيمه اول سال و بالتبع عدم افزايش هزينه هاي زيرساختي و افزايش درآمد از جمله جنبه هاي مناسب اراضي فعلي جهت پرورش اين گونه مي باشد. باتوجه به بررسي ها و نتايج حاصل از تكميل ماتريس حاصل از ارزيابي در فاز بهره برداري، مشاهده گرديد كه پروژه فاقد اثرات منفي با شدت تخريب خيلي زياد و زياد مي باشد. بنابراين بواسطه اينكه50 درصد ميانگين رده بندي در هيچ كدام از رديف ها و ستون ها در ماتريس هاي طراحي شده كمتر از 1/3- نمي باشد بنابراين، پروژه با اعمال طرح هاي بهسازي و روش هاي كاهش اثرات و پيامدهاي منفي تاييد مي گردد و از نظر زيست محيطي توجيه پذير بوده و توصيه مي گردد. بنابراين، اعمال و مدنظر قرار دادن راهكارهاي كاهش اثرات منفي و تقويت آثار مثبت به منظور به حداقل رساندن اثرات منفي و افزايش پيامدهاي مثبت پروژه و برنامه پايش در مطالعات پيش بيني و تدوين شده است

: The aim of the present study is the environmental impact assessment of tilapia (Tilapia nilotica) farming in suitable areas of Yazd province. This research was conducted to achieve appropriate use of these resource, employment and development of central less developed regions of Iran along with identifying the human and ecological effects of its implementation in order to minimize environmental impacts as well as economic and social justification. Total area of about 100 ha at 6 farms in selective areas include Tabas (central region), Ardakan (Chahafzal), Mheriz (Bahadoran), Bahabad (Central Region),Taft (Chahbeygi-Dehshir) and Khatam (Tanoore-Lahoor) was assessed in order to tilapia farming and aquaculture industry development. So, impact assessment of this project development in environmental and social - economic parts was considered and Matrix method was utilized for the environmental impact assessment. Based on investigation, accessibility of the region, compatibility with the other land uses, lack of monuments in the area, not covered with the sensitive habitats range, the lack of permanent river flow, low quality of underground water and end up underground water flows in downstream desert and evaporated which result in impossibility of escaping introduced fish from the farm and the use of existing spaces in the first half of the year to product lead to make fewer infrastructure costs and increase revenue, are the main criteria for the sustainable development of this species culture in the area. Considering the executed studies and results of operation phase matrix, it was concluded that there is no considerable destructive impacts related to the project. Therefore due to the fact that 50% of means in rows and columns of the matrix were not less than -3.1 so, we proposed execution of it with rehabilitation plans. Therefore, some strategies and plans to consider reducing the negative effects and enhance positive effects of the project, including monitoring programs, were proposed

ارزيابي اثرات زيست محيطي , پرورش تيلاپيا , مناطق مستعد , استان يزد , ELA

تهران موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور

مصور (رنگي)، جدول

موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 50928

ص. ع. به انگليسي: Morteza Alizadeh. Environment impact assessment of tilapia farming in suitable areas of Yazd Province , [همكاران طرح] عباس متين فر، محمود رامين، اكرم بماني، حسين نگارستان، نسرين مشايي، محمدحسن رحيميان، منوچهر مزرعه سفيد، محمدعلي متقي نيا، مراحم رحمتي , كتابنامه: ص. 122- 123

كتابنامه: ص. 122- 123

تيلاپيا -- پرورش و تكثير , ماهي‌ها -- جنبه‌هاي زيست‌محيطي , تيلاپيا -- يزد-- پرورش و تكثير

/3774

ع856الف

639