عنوان :
برآورد پارامترهاي ژنتيكي و تركيب پذيري برخي صفات كمي و كيفي برنج ORYZA SATIVA L. به روش داي الل
پديدآورندگان :
آساد محمدتقي نويسنده , باقري محققي محمدمهدي نويسنده
نام دانشگاه :
دانشگاه شيراز
كليدواژه زبان طبيعي :
روش داي الل , برنج , اصلاح نباتات
چكيده :
آگاهي از خصوصيات ژنتيكي و چگونگي توارث صفات مهم زراعي و فيزيكوشيميايي برنج )Oryza sativa L.( تاثير به سزايي در شناخت ماهيت و نحوه اثر ژن ها در شكل گيري صفات مزبور دارد. دستيابي به اين شناخت ، ضمن ممانعت از اتلاف منابع و زمان در انجام دو رگ گيري هاي بدون هدف ، راه را براي رسيدن به ارقام پر محصول و باكيفيت بالا كوتاه مي نمايد. كليه تلاقي هاي ممكنه بين هفت لاين و رقم مختلف داخلي و خارجي در سال 1376 انجام شد و 21 فقره دو رگ از آنها به دست طرح آماري بلوك ها و والدين (جمعا 28 ژنوتيپ ) در قالب طرح آماري بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار كشات شد و قابليت هاي تركيب پذيري ، ماهيت عم ژن ها، وراثت پذيري ، مقادير هتروسيس و ساير پارامترهاي ژنتيكي براي نوزده صفت مهم زراعي و برخي خصوصيات موثر در كيفي تخت و شكل دانه برنج ، مورد مطالعه و بررسي قرار گرفت . عمليات گلخانه اي شامل دو رگ گيري ها و تهيه بذور F1 در ايستگاه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه شيراز به صورت گرفته و كشت ارزيابي والدها و دورگ ه مربوطه در ايستگاه تحقيقات برنج مركز تحقيقات كشاورزي فارس انجام شد. تجزيه و تحليل داده ها از دو طريق صورت گرفت . اثرات ژن ها، قابليت هاي تركيب پذيري و مقادير هتروسيس ، براساس متد II مدل مخلوط B, روش پيشنهادي گريفينگ برآورد شد ونحوه وتراثت پذيري ، ماهيت عمل ژن ها و پارامترهاي ژنتيكي نيز طبق روش همين تعيين گرديد. نتايج تجزيه واريانس مقدماتي ، حاكي از وجود اختلافات بسيار معني دار بين ژنوتيپ ها براي كليه صفات مي باشد. تجزيه واريانس قابليت هاي تركيب پذيري به روش گريفينگ نشان داد كه واريانس SCA , GCA براي كليه صفات معني دار بود. كه اين مطلب حاكي از اهميت اثرات افزايشي و غيرافزايشي ژن ها در كنترل صفات مورد مطالعه مي باشد.