مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي آسياب آبي در منطقه بختياري

چكيده :

وجود آسياب آبي در مناطقي از سرزمين بختياري كه داراي رودخانه و چشمه سارهاي پرآب و يا فصلي هستند يك امر ضروري بمنظور ادامه حيات و بقا محسوب مي گردد. در اين مناطق اين فن سنتي و كهن از ديرباز رسالت تامين نان و ساير ملزومات بان را بر عهده دارد. آسياب داراي كاركردهاي متنوع و فوايد گوناگوني است و شامل چندين نوع از انواع ساده و دستي تا گسترده و پيچيده تر آن ، يعني ، نوع آبي در اغلب مناطق بختياري از ازمنه كهن ساخته و حفظ و حراست شده است براي ساختن انواع آسياب آبي ، گروها و افراد انساني مختلفي ، در گردآوري وسايل و ابزار آن ايفاي نقش مي كنند. دامنه تهيه و تدارك اينگونه ابزار متنوع و مورد نياز، بيرون از مرزها منطقه ايست و ساكنين محلي را نيز در برميگيرد. براي ساختن آسياب ، تخصص و مهارت و روش و الگوهاي متعددي بكار برده مي شوند كه اهميت وسعت و قلمرو آنها از محدوديت هاي فردي و شخصي فراتر مي روند. شعاع فعاليت و تراوشات فرهنگي و اشاعه آنها در رشد و پرورش و قرب فرهنگي اقوام و طوايف بسي گسترده و وسيع و پردامنه است . از طريق اين فنون و متفرعات آن كه هدفش حداقل برآوردن يك نياز (زيستي - اقتصادي ) بوده مي توان تا اعمال لايه هاي اجتماعي و فرهنگي افراد و گروهاي انساني راه يافت ، به سخن ديگر، اين فن و اهميت و نقش آن ، هم چون ملاطي تمام عناصر فرهنگي و حتي خرده فرهنگهاي اينگونه جوامع را به ساير اجتماعات و طوايف ديگر پيوند مي دهد و سبب جوشش فرهنگي آنها مي گردد. نقش آسياب آبي در جوامع قومي گوناگون و نحوه برخورد اجتماعي و فرهنگي آنان با يكديگر و ارتباطات اقتصادي وابسته به آن بسيار حايز اهميت است . اين موضوع در قلمرو مردم شناختي واجد اهميت تعمق و تامل بسيار مي باشد. زيرا اين فن و ساير فنون پيوسته به آن تنها به كاركرد تبديل غلات به آرد ..