كليدواژه زبان طبيعي :
گونه گفتاري طبقه متوسطه , گونه گفتاري طبقه پايين , كد محدود , زبان , نظريه برنشتاين , زبان وزبانشناسي
چكيده :
بررسي نظريه برنشتاين موضوع پژوهش حاضر است . برنشتاين براي اولين بار اين نظريه را مطرح ساخت كه در شرايط يكسان و با بهره هوشي مساوي افراد طبقات بالاتر جامعه از نظر كنش زباني برافراد طبقات پايين تر برتري دارند. وي گونه گفتاري طبقه متوسط را "كد گسترده " و گونه گفتار طبقه پايين را "كد محدود" مي خواند. ملاك هايي از قبيل امكان پيش بيني وميزان عام بودن مفاهيم و نيز حدود عموميت الگوهاي گفتاري دو كد براي تشخيص كد گسترده از كد محدود وجود دارد. در مورد كد گسترده چون انتخاب از حوزه وسيعي از امكانات صورت مي گيرد احتمال پيش بيني عناصر سازنده آن كمتر است و بكار برندگان اين كد از نظر ذهني در جهت نمادگري ، مفاهيم به نحوي صريح و روشن از طريق سازه هاي كلامي سوق داده مي شوند. در صورتيكه در مورد كدمحدود به علت امكانات كمتر و محدودتر امكان پيش بيني عناصر سازنده آن افزايش يافته و بكار برندگان اين كد بخشي از مفاهيم را از طريق سازه هاي فرا كلامي نظير حركات و حالات و آهنگ جمله و غير القا مي كنند. كد گسترده برخلاف كد محدود از نظر مفهوم عام ولي از نظر الگوهاي گفتاري خاص مي باشد. برنشتاين تاثير فرآيند اجتماعي شدن را بر فراگيري و تثبيت كدها تنها در چهار چوب خانواده مورد بررسي قرار مي دهد. اجتماعي شدن كودك در خانواده در درون مجموعه اي از بافتهاي متقابل مرتبط صورت مي گيرد.
