كليدواژه زبان طبيعي :
زبان و مليت , برنامه ريزي آموزشي , لهجه , طرح الفبا , ايران , زبان و زبانشنسي
چكيده :
رساله حاضر مساله مليتهاي ايران را مورد بررسي علمي قرار داده و تكيه خود را برروي زبان مشترك يعني مهمترين نشانه ملت نهاده است . در مساله مرزبندي بين زبانها و لهجه ها علاوه برمعيارهاي زبانشناسي در زماني ، معيارهاي زبانشناسي همزماني نيز بكار برده مي شود. در مورد تعيين كردن زبان و يا لهجه بودن زبانهاي رايج در ايران تنها برروي زبانهايي كه از يك خانواده هستند بحث مي كنيم . زبانهاي رايج در ايران از سه خانواده هند و اروپايي ، تركي و سامي هستند كه تحت چهار دسته زباني طبقه بندي مي شوند 1) فارسي و گيلكي (از خانواده هند و اروپايي و از ريشه فارسي دري ) 2) كردي و بلوچي (از خانواده هند و اروپايي و از ريشه مادي ) 3) تركي و تركمني (از خانواده زبانهاي تركي ) و 4) از خانواده زبانهاي سامي ). براي تشخيص مرز بين لهجه و زبان دو نوع معيار بيروني و دروني وجود دارد. معيارهاي بيروني آن معيارهايي هستند كه با ساختمان دروني زبان سر و كار ندارند. يعني از روي شواهد خارجي مي توان به مقصود نايل گشت . تفهيم و تفاهم متقابل بدون آموزش قبلي معياري بيروني بشمار مي رود. در روش معيار دروني از عناصر داخلي خود زبان استفاده مي شود. مهمترين معيار در اين روش هسته مشترك است . هسته مشترك عبارتست از مقايسه عناصر سازاي دو زبان يا دو لهجه مفروض (در زمينه واژگان ، دستور، واجشناسي ) و پيدا كردن مشتركات آنها. بر اساس معيارهاي فوق در ايران شش زبان فارسي ،تركي ، تركمني ، عربي ، كردي و بلوچي وجود دارد.