كليدواژه زبان طبيعي :
عناصر جنبي شعر , استعاره , مجاز , تشبيه , بخش زبان و ادبيات فارسي , كنايه , بيان , غزليات سعدي
چكيده :
سعدي از معدود شاعراني است كه با اندك بهره گيري از عناصر جنبي شعر، بيشترين بار معنايي را به كلمه مي دهد و با بيان معني رقيق در كلامي متقن عاليترين قدرت القايي را به كلام مي بخشد. لذا در اين رساله پس از آنكه شرحي از زندگي سعدي و تعريقي از غزل و غزلسرايي و سير تكاملي آن تا عصر وي دنبال نموده ايم سعي شده است كه چهار ركن اصلي علم بيان يعني تشبيه ، استعاره ، مجاز و كنايه را در حدود 700 غزل سعدي به شيوه ارايه نمونه و مثال مورد تحليل و بررسي قرار گيرد. ابتدا پيش از هرچيز براساس نمودار، يكي از مباحث بياني (تشبيه ، استعاره ، مجاز، كنايه ) و ارايه تقسيمات اصلي و فرعي تعريفي جامع از هركدام از عناوين را با آوردن نظ يه هاي مختلف از مولفان آثار علوم بلاغي ارايه شده است آنگاه شواهدي از غزليات سعدي و توجه نكات مورد بحث همراه با تجزيه و تحليل آنها آورده ايم به همين ترتيب باب تشبيه قسمت به قسمت ادامه پيدا مي كند پس از اتمام اين باب ، به ترتيب باب استعاره ، مجاز و كنايه به همين شيوه ادامه مي يابد. همچنين زيورهاي لفظي سخن مانند انواع جناس ، مراعات نظير، تضاد، ترصيح ، موازنه و... كه در غزليات شيخ به نحو مطلوب و زيبا نمود پيدا كرده است مورد توجه و يادآوري قرار گرفته است .
