38685

شناسايي و مطالعه فني آثار فلزي بدست آمده از حفاري منطقه بوكان

گروه مرمت موزه رضا عباسي زير نظر دكتر رسول وطندوست نويسنده , سوداگر ليلا نويسنده

دانشگاه هنر پرديس اصفهان

فوق ليسانس

0

1374

منطقه بوكان , تپه قلايچي , ايزورتا , پايتخت اقوام مانا يا ماننا , جنوب درياچه اروميه , آذربايجان غربي , فنون متالورژي قديمي , بخش مرمت اشياء فرهنگي و هنري

هنر

در اين پروژه 14 قلم شي ء آهني و برنزي بدست آمده از منطقه بوكان (تپه قلايچي ) واقع در آذربايجان غربي مورد بررسي قرار گرفته است . تپه قلايچي يقينا" همان ايزورتا يا ايزرتا پايتخت اقوام مانا يا ماننا در 800 ق .م بوده است ، زيرا تمامي يافته ها و شواهد حاكي از وجود يك پايتخت در غرب ايران و در جنوب درياچه اروميه مي نمايد. با توجه به مدت كوتاه و وسعت كم حفاري ، تعداد قابل ملاحظه اي اشياء آهني و برنزي از اين منطقه بدست آمد كه 14 قلم شي ء مورد نظر شامل زين ولگام اسب ، تعدادي گل ميخ ، چاقو و دستبند برنزي و چند سر پيكان ، تيغه خنجر، چاقو و قطعه انتهايي غلاف خنجر از جنس آهن ، به عنوان نمونه هايي از اين مجموعه براي مطالعه انتخاب شدند. هدف از اين مطالعه فني ، شناسايي فنون فلزكاري آن دوره است . بدين منظور، نكات اساسي در فلزكاري اوليه ، فنون متالورژي قديمي ، روش هاي شناسايي فلزات ، ريزساختارهاي فلزات باستاني و متالورژي آهن و مس و همچنين مختصري از خصوصيات دوره و منطقه مورد اشاره از ديدگاه باستان شناسي مد نظر قرار گرفته است . معادن ، ذوب سنگهاي معدني ، سوخت ، استفاده از هواي دم در كوره ها، بوته ها و در نهايت توليد شكل دهي مس ، مفرغ و آهن ، از نكات اساسي در فلزكاري اين منطقه هستند كه مختصر و گذرا مورد مطالعه قرار گرفته اند، و با آزمايشات متالوگرافي ، آناليزهاي شيميايي و بررسي مقاومت به خوردگي در نمونه ها ادامه پيدا مي كند. بر طبق آناليزهاي انجام شده بر روي اشياء برنزي ، درصد نوسان قلع از 0/9 تا 15/52 درصد متغير بوده و حد متوسط آن با توجه به تعداد اشياء 5/7+است .

كتابخانه منطقه اي علوم و تكنولوژي

فارسي