پديدآورندگان :
كلباسي ايران نويسنده , كيا صادق نويسنده
نام دانشگاه :
دانشگاه تهران
كليدواژه زبان طبيعي :
دستورزبان فارسي , ايران , زبان و زبانشناسي , گويش كردي مهاباد , بررسي آوايي , بررسي دستوري , كردستان
دامنه موضوعي :
علوم انساني
چكيده :
بررسي گويش كردي مهاباد موضوع پژوهش حاضر است . گويش كردي از دسته گويشهاي ايراني غربي است . گويشهاي ايراني غربي به دو گروه شمالي و جنوبي تقسيم شده اند. فارسي نوين و پهلوي ساساني (فارسي ميانه ) جزو گروه جنوبي ، و پهلوي اشكاني و گويشهاي كردي كه تا كنون بررسي شده است در دسته شمالي قرار دارند. گويش كردي مهاباد نيز مانند همه گويشهاي ايراني مگرآسي در قفقاز زير نفوذ فارسي نوين بوده است . بطوريكه 30+واژه هاي آن فارسي مي باشد. واژه هاي عربي و تركي نيز به اين گويش راه يافته ولي تحت تاثير دستگاه آوايي اين گويش برنگ كردي در آمده اند. بررسي آوايي گويش كردي مهاباد نشان داده است كه اين گويش داراي 28 همخوان 8 واكه ساده ، و 10 واكه دو گانه مي باشد. در ميان هموخوانها همخوان Y بامشخصات نرمكامي ، غنه واكدار، 1 بامشخصات لثوي ، كناري ، برگشته ، واكدار، r بامشخصات لثوي ، لرزان ، چندزنشي ، واكدار افزون بر واجهاي فارسي در آن وجود دارد. واكه هاي اين گويش عبارتند از l/,/i/,/e/,/o/,/u/,/a/,/a/ : / در واكه هاي بسته و باز ديرش نقش تمايز دهنده دارد. زيرا در مقابل هر واكه كوتاه واكه بلندي وجود دارد. ولي در مورد واكه هاي نيم باز با اينكه عملا ديرششان مانند واكه هاي بلند ديگر است ديرش تمايز دهنده نيست چون در مقابل آنها واكه كوتاه وجود ندارد. در مورد واكه هاي باز نيز تمايز پسين و پيشين خنثي مي شود و عملا واكه باز بلند كمي پسين تر است (از نظر بي واجي ).