چكيده :
نژاد هاي خاصي از مردم روي زمين نسبت به ميكوباكتريوم توبركولوزيس مقاومت زيادي داشته از زمره اين مردم يهوديان را مي توان ذكر كرد. مردم ايران مقاومتشان در مقابل اين بيماري كم بوده و به سهولت به آن مبتلا مي شوند كه شايد بتوان دليل اين زمينه مساعد را تماس كمتر مردم ما از نظر مدت زمان با باسيل سل توجيه كرد. آنچه مسلم است قالي بافي يكي از عوامل اساسي ايجاد سل در ايران مي باشد. آذربايجان شرقي بخصوص يكي از قطبهاي اصلي قالي بافي در كشور ما مي باشد. طبق آماري كه از بيماران بيمارستان ريوي گرفته شده شغل عمده 45/5 اين افراد فرش بافي بوده است . بالا بودن تعداد بيماران مشكوك به سل كه به درمانگاه بيمارستان فرمانفرماييان مراجعه مي كنند خود دليل ديگري در انتشار وسيع اين بيماري در اين استان مي باشد. 80 كل افرادي كه در مركز مبارزه با سل تبريز مورد آزمايش توبركولين قرار گرفته اند واكنش مثبت نشان داده اند در اين پايان نامه در اين زمينه مطالعه اي صورت گرفته كه نتايج آن به تفصيل ارايه گرديده است .
