چكيده :
شناخت از تجربه شروع مي شود در ابتدا هر چه را ادراك مي كنيم در زمان و مكان اداراك مي شوند، زمان و مكان عناصر پيشين ادراك مي باشند. بعد از اينكه داده هاي حسي در زمان و مكان ادارك شدند، براي اينكه اين داده ها بر عينيت دلالت نمايند بايد مفاهيم پيشين عقلك ه از صور منطقي احكام استخراج مي شوند برآن ها اطلاق گرداند. اطلاق مفاهيم پيشين عقل بر داده هاي حس به واسطه عمل شاكله سازي تخيل صورت مي گيرد. لذا با اين اوصاف بايد گفت كه علم و معرفت ما علمي پديدار است و به ذات يا نومن علمي نخواهيم داشت . كاربرد صحيح مفاهيم پيشين در اين است كه به آنچه از طريق حس وارد ذهن شده مي تواند اطلاق شود اما در مابعداطبيعه سنتي از اين مفاهيم به نحو تقويمي و نادرست استقاده مي گردد كانت قايل است كه استفاده از مفاهيم پيشين درقلمرويي فوق حسي موجب توهم مي گردد و البته كاربرد نادرست اين مفاهيم ناشي از يك تمايل طبيعي در انسان است نه يك خطاي منطقي .