پديدآورندگان :
رشيديان عبدالكريم نويسنده , جيرياي شراهي مرتضي نويسنده
كليدواژه زبان طبيعي :
قصديت برنتانو رده علوم انساني معقول فارابي فلسفه ومنطق
چكيده :
اصطلاح قصديت intentionality ماخوذ از intentio لاتين است كه فيلسوفان مدرسي در برابر معقول فارابي و معناي ابن سينا به كار مي برند. قصديت در ديدگاه برنتانو عبارت از معطوف شدگي و رجوع افعال ذهني به سوي يك متعلق است . او اين آموزه رابه مثابه وجه مشخصه انحصاري تمام پديده هاي ذهني طرح كردو آن را معيار تفكيك پديده هاي ذهني از پديده هاي طبيعي قرار داد. به اين ترتيب تمام افعال يا پديده هاي ذهني قصدي اند و به عبارت ديگر معطوف به يك متعلق اند. اما هيچ پديده طبيعي اي چنين نيست . براي مثال پديده هاي ذهني عشق ، نفرت ، ميل ترس ، عشق به چيزي نفرت از چيزي و همين طور پديده هاي طبيعي صدا، رنگ بوي ي كه حس مي كنيم و ... معطوف به چيزي نيستند و غير خود را نشان نمي دهند. در سوال از وضع وجود شناختي متعلق برنتانو در دوره فكري خويش دو پاسخ متفاوت به آن مي دهد، در دوره اول آن را درون بود قصدي يا موجود معقول و در دوره دوم شيء جزيي انضمامي مي داند. بنابراين اگر چه تفسير او از متعلق تغيير مي كند اما اصل اساسي قصديت يعني معطوف شدن و رجوع افعال ذهني به يك متعلق در هر دو دوره ثابت مي ماند...
يادداشت :
دانشگاه شهيد بهشتي تهران