چكيده :
پژوهش حاضر با ارايه تعريفي از آزادي سياسي (تاثرگذاري شهروندان در دو بعدي ايجاد جامعه سياسي و روند تصميم سازيهاي مختلف در حوزه زندگي عمومي با تكيه برمبناي كلامي - فقهي آزادي سياسي در انديشه هاي شيعه و معتزله و تحليل و بررسي آن ها در صدد مقايسه حدود آزادي سياسي در اين دو نحله فكري با تاكيد برانديشه هاي امام خميني و قاضي عبدالجبار بر آمده است اين پژوهش نشان مي دهد كه هر چند مباني كلامي انديشه هاي شيعه تنها به يك نوع آزادي سياسي معنوي منتهي مي شود مباني فقهي شيعه با تكيه بر مفهوم كليدي اصل اباحه دلالت روشني بر گستره وسيعي از آزادي سياسي در حوزه منطقه الفراغ مي نمايد...